Theo BHXH Việt Nam, 8 tháng đầu năm 2018, số nợ BHXH, BHYT, BHTN là 6.700 tỷ đồng, chiếm 3,3% tổng số thu, giảm 30% so với cùng kỳ năm trước. Hiện cơ quan BHXH đang cố gắng bằng mọi biện pháp để thu hồi nợ đọng như thanh tra, kiểm tra.
Vì sao nợ đọng giảm
Ông Đào Việt Ánh - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, cho biết từ khi thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành cũng như hình sự hóa các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT được quy định tại Bộ Luật Hình sự sửa đổi 2017 đã tạo tính răn đe, với những chuyển biến mạnh mẽ trong việc chấp hành chính sách pháp luật về BHXH, BHYT của DN, NLĐ, góp phần giảm dần tình trạng nợ đóng, trốn đóng BHXH, BHYT của DN trên toàn quốc.
Liên quan tới việc xử lý hình sự các hành vi vi phạm về BHXH, BHYT theo quy định của Bộ Luật Hình sự sửa đổi 2017, ông Đào Việt Ánh cho biết hiện nay, BHXH Tp.HCM là đơn vị đầu tiên trong ngành đề nghị điều tra xử lý hình sự công ty TNHH Nam Phương (huyện Củ Chi, Tp.HCM) với hành vi nợ 26,8 tỷ đồng tiền BHXH, BHYT, BHTN của NLĐ theo quy định.
Để giảm tiếp số nợ BHXH, BHYT, BHTN, BHXH Việt Nam khẳng định, cùng với việc triển khai quyết liệt các giải pháp, thời gian tới, cơ quan BHXH sẽ tăng cường thực hiện công tác thu nợ, tập trung triển khai công tác thanh tra, kiểm tra tại các đơn vị nợ BHXH với thời gian kéo dài, số nợ lớn; thông tin rộng rãi tình hình nợ BHXH của các DN trên các phương tiện thông tin đại chúng, đẩy mạnh tuyên truyền về các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT được hình sự hóa tại Bộ Luật Hình sự sửa đổi 2017.
“Với những trường hợp DN có số nợ BHXH, BHYT, BHTN lớn, có tính chây ỳ, cơ quan BHXH sẽ dùng tới biện pháp xử lý hình sự”, ông Ánh nhấn mạnh.
Cũng theo BHXH Việt Nam, tính đến hết tháng 8/2018, toàn ngành đã thực hiện thanh tra, kiểm tra 11.756 đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ). Trong đó, thực hiện thanh tra chuyên ngành tại 4.253 đơn vị; tổ chức thanh tra, kiểm tra liên ngành 2.465 đơn vị; kiểm tra 5.038 đơn vị.
Thực hiện thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHYT, BHTN đã phát hiện 21.589 NLĐ chưa đóng, đóng thiếu thời gian tham gia với số tiền truy đóng là 53.466 triệu đồng; 637 NLĐ đóng không đúng đối tượng, đóng thừa thời gian với số tiền phải thoái thu, hoàn trả là 2.407 triệu đồng; 30.631 NLĐ đóng thiếu mức quy định với số tiền truy đóng là 34.383 triệu đồng.
Tổng số tiền nợ khi có Quyết định thanh tra, kiểm tra là 1.575.718 triệu đồng, trong thời gian thanh tra các đơn vị đã nộp 519.052 triệu đồng và số tiền đơn vị đã nộp khi có kết luận thanh tra, kiểm tra là 304.500 triệu đồng.
 |
|
Tính đến hết tháng 8/2018, có 21.589 NLĐ chưa được đóng, bị đóng thiếu thời gian tham gia BHXH |
Đầu tư vào trái phiếu chính phủ
Toàn ngành đã thực hiện lập biên bản vi phạm hành chính 550 đơn vị, ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 492 quyết định với số tiền đã thu được là 3,71 triệu đồng trên tổng số 17.344 triệu đồng phải thu.
Một trong những vấn đề NLĐ quan tâm gần đây là Hội đồng tiền lương Quốc gia chốt phương án tăng tiền lương tối thiểu năm 2019 lên 5,3%. Như vậy, tính theo các vùng quy định, lương NLĐ sẽ được tăng 160.000 - 200.000 đồng/ người/tháng.
Dù mức tăng này chưa có quyết định chính thức từ Chính phủ, nhưng với thông lệ của hầu hết các năm trở lại đây, kết quả thường ít khác với ý kiến của Hội đồng Tiền lương quốc gia.
Câu hỏi đặt ra là liệu lương tối thiểu tăng, mức thu BHXH có tăng theo và số tiền này BHXH Việt đã có dự tính đầu tư vào đâu.
Trả lời vấn đề này, ông Lê Đình Quảng - Phó Trưởng ban Quan hệ lao động (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam), cho biết lương tối thiểu vùng chỉ là mức lương thấp nhất trả cho NLĐ làm công việc giản đơn nhất trong điều kiện bình thường. Đây là mức lương sàn cho lao động yếu thế.
Trong khi đó, tiền đóng BHXH là dựa trên mức tiền lương cơ bản cộng với phụ cấp của lương cùng các khoản khác. Thực tế, hầu hết DN hiện nay đóng bảo hiểm trên mức lương tối thiểu. Vì vậy, nếu năm 2019, phương án tăng lương tối thiểu lên 5,3% được Chính phủ chấp thuận, mức đóng BHXH có thể sẽ tăng tương ứng với phần của lương tối thiểu.
Phần tiền có thể tăng thêm trong năm 2019, theo ông Quảng, BHXH Việt Nam không lấy ra để chi mà chỉ nằm trong quỹ nhằm giải quyết các vấn đề của NLĐ.
“Quỹ BHXH được đầu tư theo đúng nguyên tắc của Chính phủ. Chỉ có tiền nhàn rỗi mới được mang ra đầu tư và được xem xét kỹ dưới góc độ thị trường, tính thanh khoản, bảo đảm an toàn”, ông Đào Việt Ánh bổ sung thêm.
Hiện nay, theo BHXH Việt nam, 90% Quỹ BHXH được đầu tư vào trái phiếu chính phủ, kênh đầu tư an toàn. Điều này vừa bảo đảm cho Quỹ, vừa chia sẻ gánh nặng với Chính phủ thông qua việc giúp tái cơ cấu nợ công, bội chi và giảm áp lực trả nợ.
Thy Lê
