Chiều 4/11, Quốc hội tiếp tục tiến hành thảo luận phiên toàn thể tại hội trường về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và nhiều nội dung quan trọng khác,
Cho ý kiến về chủ trương đầu tư bổ sung vốn nhà nước tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) tán thành với phương án Chính phủ trình bổ sung hơn 20.000 tỷ đồng cho Vietcombank, để đảm bảo chỉ số an toàn và sức mạnh cho ngân hàng thương mại nhà nước này.
Tuy nhiên, đại biểu quan tâm đến việc ứng xử như thế nào với hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) có vốn nhà nước. Bởi hiện nay, hệ thống này đang có sự tụt hậu về cả về tỷ lệ vốn, chỉ số an toàn vốn so với ngân hàng thương mại tư nhân.
 |
|
Hầu hết các đại biểu Quốc hội tán thành với phương án Chính phủ trình bổ sung hơn 20.000 tỷ đồng cho Vietcombank. |
Bên cạnh đó, nhiều ý kiến đề nghị làm rõ định hướng phát triển của các NHTM có vốn Nhà nước cũng đề xuất tạo cơ chế để các ngân hàng này chủ động tăng vốn.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho hay: Theo Chiến lược phát triển ngành ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 và Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) gắn với xử lý nợ xấu giai đọan 2021-2025, các NHTM Nhà nước tiếp tục đóng vai trò là lực lượng chủ lực, chủ đạo về quy mô, thị phần, khả năng điểu tiết thị trường; đi đầu trong việc triển khai và áp dụng Basel II theo phương pháp nâng cao và hội nhập quốc tế.
Mục tiêu cụ thể đặt ra là phấn đấu đến năm 2023, tỷ lệ an toàn vốn (CAR) của các NHTM đạt tối thiểu 10 - 11%; đến năm 2025, đạt tối thiểu 11 - 12% và hướng tới đáp ứng yêu cầu của Hiệp ước Basel III: “mức an toàn tối thiểu 13%".
Với vai trò là một trong những NHTM hàng đầu tại Việt Nam, Vietcombank hướng tới mục tiêu đáp ứng được yêu cầu vốn tối thiểu theo chuẩn mực Basel III, trong đó: CAR năm 2025 đạt 13% và năm 2026 đạt 13,5%.
Mức CAR mục tiêu 13,5% được xác định trên cơ sở đánh giá tỷ lệ 13% là mức tối thiểu để đáp ứng Basel III, tuy nhiên thực tế Vietcombank cần đảm bảo mức cao hơn 13% để hạn chế rủi ro CAR có thể thấp hơn 13% trong một số thời điểm. Ngoài ra, Vietcombank là ngân hầng có tầm ảnh hưởng trong hệ thống ngân hàng Việt. Theo quy định của Ủy ban Basel, các ngân hàng có tầm ảnh hưởng trên hệ thống sẽ phải duy trì mức CAR tối thiểu cao hơn 13%. Hiện, các ngân hàng trong khu vực đã áp dụng Basel III và luôn duy trì CAR ở mức 16-20%.
Về đề xuất rà soát tổng thể nhu cầu vốn của các NHTM nhà nước và đề xuất cơ chế chung tạo điều kiện cho các NHTM nhà nước chủ động tăng vốn, NHNN cho rằng ý kiến này là rất quan trọng và có ý nghĩa. NHNN xin tiếp thu và sẽ phối hợp với các Bộ, ngành để rà soát, đánh giá nhu cầu vốn tổng thể cho các NHTM nhà nước và nghiên cứu, tham mưu cho Chính phủ trong quá trình sửa đổi các Luật, Nghị định có liên quan để tạo điều kiện cho các NHTM nhà nước được chủ động và linh hoạt hơn trong việc tăng vốn điều lệ, đảm bảo nhu cầu mở rộng quy mô hoạt động kinh doanh và kịp thời theo diễn biến nhanh, cạnh tranh của thị trường. Đồng thời, khuyến khích các ngân hàng này chủ động thực hiện các giải pháp tăng vốn bền vững khác như phát hành cổ phiếu riêng lẻ,...
Về lợi nhuận còn lại của Vietcombank năm 2022, 2023 (lần lượt là 21.680 tỷ đồng và 25.009 tỷ đồng), NHNN cho biết, căn cứ các quy định hiện hành, NHNN đang phối hợp với các Bộ ngành liên quan để thực hiện quy trình bổ sung vốn nhà nước tại Vietcombank theo đúng quy định.
Trước đó, trong tờ trình gửi Quốc hội, Chính phủ đề nghị bổ sung vốn nhà nước 20.695 tỷ đồng cho Vietcombank thông qua hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu tỷ lệ 49,5%, tăng vốn lên 83.557 tỷ đồng cho nhà băng này.
Theo tờ trình, để đảm bảo mục tiêu CAR đạt 13,5% vào năm 2026 thì mức vốn tự có tại thời điểm 31/12/2026 là 300.801 tỷ đồng (tương ứng với quy mô tài sản có rủi ro dự kiến 2.228.158 tỷ đồng). Vốn tự có của Vietcombank tại 31/12/2026 dự kiến là 182.635 tỷ đồng tăng 10.297 tỷ đồng so với 31/12/2023.
Do đó, tờ trình của Chính phủ nêu: nếu Vietcombank không được tăng vốn điều lệ thì sẽ không thể đảm bảo vai trò chủ lực, định hướng thị trường ngân hàng. Việc tăng vốn điều lệ cũng là cơ sở để Vietcombank mở rộng hoạt động tín dụng, đặc biệt trong việc thực hiện cho vay các lĩnh vực ưu tiên hỗ trợ nền kinh tế của đất nước.
Theo báo cáo tài chính quý III/2024, 9 tháng đầu năm 2024, Vietcombank lãi trước thuế hơn 31.533 tỷ đồng, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm 2023. Với kết quả này, Vietcombank tiếp tục giữ vững vị trí quán quân lợi nhuận của ngành ngân hàng.
Tính đến ngày 30/9/2024, tổng tài sản Vietcombank tăng 5% so với đầu năm, lên hơn 1,93 triệu tỷ đồng. Cho vay khách hàng tăng 10% lên hơn 1,36 triệu tỷ đồng. Tiền gửi tại NHNN giảm mạnh 76%, còn 13.749 tỷ đồng. Tiền gửi khách hàng tăng nhẹ 2% so với đầu năm, lên hơn 1,43 triệu tỷ đồng.
Về chất lượng cho vay, tính đến hết quý III, tổng nợ xấu của Vietcombank tăng 36% so với đầu năm, lên 17.133 tỷ đồng. Tỷ lệ nợ xấu/dư nợ tăng từ 0,99% đầu năm lên 1,22%.
Hiện, vốn điều lệ của Vietcombank đang là 55.891 tỷ đồng, thấp hơn nhiều so với nhiều ngân hàng TMCP tư nhân như: VPBank (79.339 tỷ đồng), Techcombank (70.450 tỷ đồng) và không có sự cách biệt lớn so với một số NHTM cổ phần khác như MB (52.871) tỷ đồng, ACB (44.667 tỷ đồng), SHB (36.629 tỷ đồng).
Thanh Hoa
