Tháng 5 vừa qua, Công an TP. Biên Hòa (Đồng Nai) đã phối hợp các đơn vị nghiệp vụ đồng loạt khám xét 8 cơ sở y tế trên địa bàn. Sau khi khám xét cơ quan chức năng đã thu giữ hàng trăm nghìn giấy chứng nhận bệnh nghỉ hưởng BHXH, giấy khám sức khỏe đã ghi khống kết quả (chưa có thông tin người khám)...
Lập hồ sơ khống để rút tiền từ Quỹ BHXH, BHYT
Đến nay, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.Biên Hòa đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố 20 bị can (trong đó thi hành lệnh bắt tạm giam 18 đối tượng, 1 người cho tại ngoại, 1 người cấm đi khỏi nơi cư trú) để điều tra về hành vi làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức.
![]() |
Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.Biên Hòa đã ra quyết định khởi tố vụ án trục lợi quỹ BHXH, BHYT diễn ra trên địa bàn trong thời gian qua. |
Thượng tá Ninh Văn Đẳng, Phó Trưởng Công an TP.Biên Hòa cho biết, qua điều tra ban đầu, cơ quan công an xác định hành vi của các bị can được thực hiện một cách bài bản, có tổ chức và diễn ra trong suốt một thời gian dài. Trong số các bị can bị khởi tố có 6 bác sĩ là trưởng, phó phòng khám và bác sĩ chuyên khoa tại các phòng khám tư nhân trên địa bàn TP.Biên Hòa; 14 người còn lại là dược sĩ, nhân viên y tế và đối tượng môi giới làm giả giấy tờ tại các phòng khám nói trên.
Cơ quan công an xác định, các chủ phòng khám trên đã chỉ đạo các nhân viên cấu kết với các đối tượng bên ngoài để làm giả các loại giấy tờ như: giấy khám sức khỏe, giấy nghỉ bệnh hưởng BHXH rồi bán cho nhiều người để trục lợi. Với thủ đoạn trên, các đối tượng đã thực hiện việc làm giả, lập khống hơn 130 nghìn giấy chứng nhận nghỉ bệnh để hưởng BHXH và hơn 400 tờ giấy khám sức khỏe để bán cho công nhân nhằm quyết toán tiền của Quỹ BHXH.
Đặc biệt, thông qua lời khai của các đối tượng bị bắt giữ cũng như các tài liệu thu giữ được, cơ quan điều tra xác định các chủ phòng khám đã lập nhiều hồ sơ khống để rút tiền từ Quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT). Người dân không bị bệnh, không đi khám nhưng các phòng khám vẫn lập hồ sơ bệnh án để “rút ruột” tiền khám, chữa bệnh từ nguồn quỹ BHYT. Việc làm này gây thất thoát ngân sách, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của các doanh nghiệp và công tác khám, chữa bệnh tại địa phương.
Theo lãnh đạo Công an TP.Biên Hòa, đây là vụ việc rất phức tạp, diễn ra trong thời gian dài nên công tác điều tra gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, trên tinh thần thượng tôn pháp luật, cơ quan công an sẽ tiếp tục mở rộng điều tra, xử lý nghiêm theo quy định đối với các đối tượng, hành vi vi phạm liên quan.
BHXH Việt Nam đẩy mạnh phòng ngừa, ngăn chặn hành vi trục lợi
Trước tình trạng nguy cấp trên, BHXH Việt Nam đã có Công văn số 2155/BHXH-TTKT gửi Giám đốc BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tiếp tục tăng cường phòng ngừa, ngăn chặn, phát hiện và xử lý vi phạm về BHXH, BHYT, BHTN.
![]() |
Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam yêu cầu Giám đốc BHXH các tỉnh tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của BHXH Việt Nam về công tác phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT. |
Công văn nêu: Thời gian qua, BHXH Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, chấn chỉnh BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (BHXH tỉnh) trong việc chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT. Từ đó, nhiều hành vi vi phạm đã được phát hiện và xử lý kịp thời; nhiều nội dung vướng mắc đã được BHXH Việt Nam giải quyết hoặc tổng hợp, báo cáo, đề xuất các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Tuy nhiên, thời gian gần đây, xuất hiện một số vụ việc vi phạm phức tạp, có tính chất hệ thống nhằm mục đích trục lợi quỹ BHXH, BHYT đã và đang được các cơ quan chức năng phát hiện, xử lý theo quy định của pháp luật.
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác phòng ngừa, ngăn chặn, kịp thời phát hiện, xử lý hoặc phối hợp các cơ quan chức năng xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của Ngành, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam yêu cầu Giám đốc BHXH các tỉnh tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của BHXH Việt Nam đã ban hành.
Đồng thời, Giám đốc BHXH các tỉnh cần quán triệt, yêu cầu các đơn vị trực thuộc và toàn thể công chức, viên chức thuộc BHXH tỉnh nâng cao tinh thần trách nhiệm, tuân thủ quy trình nghiệp vụ và các quy định của pháp luật trong thực thi nhiệm vụ; kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT; Tăng cường hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra đột xuất, kịp thời xử lý nghiêm các vi phạm, nhất là việc chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT.
Tăng cường khai thác kết quả phân tích dữ liệu của Hệ thống thông tin giám định BHYT, đánh giá, lựa chọn, chỉ rõ các cơ sở khám chữa bệnh có tình trạng gia tăng chi phí bất thường; tăng chỉ định xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, gia tăng bất thường tỷ lệ chỉ định vào điều trị nội trú (so sánh với tỷ lệ vào viện bình quân chung trên địa bàn tỉnh hoặc các bệnh viện tương đương cùng mô hình, cùng hạng, cùng tuyến trên phạm vi toàn quốc); có ngày điều trị nội trú kéo dài không hợp lý; có hiện tượng thu gom người bệnh; sử dụng thuốc, vật tư y tế có giá trúng thầu cao so với địa phương khác cùng thời điểm... để tổ chức kiểm tra đột xuất, kiểm tra định kỳ.
Giám đốc BHXH các tỉnh cũng cần chủ động nắm bắt tình hình, chỉ đạo thực hiện kiểm tra, đối soát các trường hợp bất thường, rủi ro về hưởng BHXH, BHTN để kịp thời phát hiện các trường hợp lập hồ sơ giả, khống nhằm trục lợi BHXH, BHTN…
“Nâng cao tinh thần trách nhiệm, đạo đức công vụ, chấp hành nghiêm kỷ luật, kỷ cương của công chức, viên chức, người lao động, nhất là người đứng đầu (Giám đốc BHXH tỉnh, Trưởng phòng, Giám đốc BHXH cấp huyện)”, Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam yêu cầu.
Theo ông Lê Văn Phúc, Trưởng ban thực hiện chính sách BHYT (BHXH Việt Nam), thực tế việc cấp giấy nghỉ ốm nhằm trục lợi quỹ BHXH, BHYT đã diễn ra nhiều năm nay. BHXH luôn quan tâm đến tình trạng trục lợi bảo hiểm y tế thông qua rà soát hệ thống dữ liệu.
"Từ cuối năm 2022, BHXH Việt Nam đã đưa ra quy trình khám chữa bệnh BHYT và bảng thống kê dùng vật tư y tế... để kiểm soát. Ngoài việc giám định điện tử, đơn vị có giám định trực tiếp, nhất là tại cơ sở khám chữa bệnh tư nhân”, ông Phúc chia sẻ.
Nhờ vậy, BHXH đã từng ghi nhận trên hệ thống về thông tin một bác sĩ đăng ký khám chữa bệnh tại TP.HCM nhưng cùng thời gian phát hiện bác sĩ này đăng ký khám chữa bệnh tại cơ sở 2 ở Vĩnh Long. “Qua cảnh báo từ hệ thống giám định điện tử, tình trạng trục lợi trong thời gian qua đã giảm nhiều", ông Phúc thông tin.
Kiến nghị trao quyền thanh tra cho ngành BHXH
Tuy vậy, sự việc vi phạm ở tỉnh Đồng Nai cũng là lời cảnh tỉnh cho các địa phương về việc kịp thời ngăn chặn các hành vi trục lợi quỹ BHXH, BHYT. Theo BHXH Việt Nam, tình trạng gian lận, trục lợi BHXH đã xảy ra nhiều năm với các hình thức, thủ đoạn tinh vi như trốn đóng, nợ BHXH. Ngoài ra, tình trạng mua bán sổ BHXH qua mạng bằng hình thức nhận ủy quyền; mua bán, cấp khống giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH; người lao động mang sổ BHXH của mình đi cầm cố hoặc bán… cũng đang gia tăng.
Tại Khoản 6, Điều 18 Luật BHXH đã quy định, người lao động có quyền: “Ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp BHXH”. Điều này nhằm tạo thuận lợi cho người lao động trong tham gia và thụ hưởng các chế độ BHXH và hoàn toàn phù hợp với các quy định của pháp luật về quyền công dân.
Tuy nhiên, do nhận thức của một bộ phận người lao động còn hạn chế, nên các đối tượng xấu đã lợi dụng để tiếp cận, dụ dỗ, lôi kéo nhằm thực hiện việc mua bán sổ BHXH với giá rẻ, kèm theo giấy ủy quyền nhận trợ cấp BHXH để sau đó làm thủ tục thanh toán với cơ quan BHXH và hưởng chênh lệch.
Theo ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam, Ủy viên Hội đồng Quản lý BHXH, tình trạng các cơ sở y tế làm giả giấy nghỉ bệnh hưởng BHXH, bán giấy khám sức khỏe hiện không chỉ là vấn đề của riêng tỉnh Đồng Nai mà của cả nước. Qua vụ việc của Đồng Nai để cảnh tỉnh những cơ sở y tế trong cả nước cần chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, không được trục lợi Quỹ BHXH, Quỹ BHYT, ảnh hưởng đến chính sách an sinh xã hội của địa phương và đất nước, bởi những hành vi vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm.
Ông Hiểu đề nghị, trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp bị giảm đơn hàng như hiện nay, nhiều người lao động bị mất việc, giãn việc, Đồng Nai cần có những chính sách kịp thời để duy trì việc làm cho người lao động, ổn định đời sống, giữ chân người lao động, tránh tình trạng khi các doanh nghiệp có đơn hàng lại phải “đỏ mắt” tuyển lao động.
Để ngăn chặn tình trạng trên, ông Phạm Minh Thành, Giám đốc BHXH tỉnh Đồng Nai cũng cho biết, BHXH tỉnh đang kiến nghị Quốc hội giao chức năng thanh tra chuyên ngành về thanh toán, giải quyết chế độ chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho ngành BHXH để hạn chế tình trạng lạm dụng, trục lợi chế độ BHXH, BHYT như hiện nay.
Nguyệt Ánh