Tại Diễn đàn Thuế - Hải quan năm 2023 với chủ đề “Chuyển đổi số ngành thuế và hải quan, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp” vừa diễn ra tại Hà Nội, ông Phạm Quang Toàn, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, Tổng cục Thuế, cho biết nhờ ứng dụng công nghệ, công tác quản lý thuế đã có những đổi mới.
Từ đầu tháng 11/2023, hồ sơ hoàn thuế của doanh nghiệp đã được xử lý bằng hệ thống tự động phân loại hồ sơ hoàn thuế. Hồ sơ hoàn thuế của doanh nghiệp sẽ được phân tích các dữ liệu thuế dựa trên nhiều tiêu chí. Hệ thống cũng có thể lựa chọn người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro, từ đó xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế.
"Với hồ sơ ở dạng hoàn trước, kiểm sau, hệ thống chỉ mất 2 - 3 phút để xử lý và cơ quan thuế làm thủ tục hoàn thuế. Với hồ sơ kiểm trước, hệ thống sẽ đưa ra các chỉ số, không phụ thuộc vào ý chí chủ quan của cán bộ thuế mà chủ yếu dựa trên dữ liệu lịch sử của doanh nghiệp, nhờ đó đối xử công bằng, minh bạch hơn với doanh nghiệp", ông Toàn nói.
Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin của Tổng cục Thuế cũng nhấn mạnh, dữ liệu được phân tích tổng hợp từ dữ liệu hóa đơn, khai thuế, nộp thuế, nghĩa vụ thuế, báo cáo tài chính…. , hỗ trợ cơ quan thuế phân loại nhanh các hồ sơ hoàn thuế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Diễn đàn Thuế - Hải quan năm 2023, chủ đề “Chuyển đổi số ngành thuế và hải quan, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp”. |
Theo thống kê từ năm 2019 đến hết 6 tháng đầu năm 2023, toàn ngành thuế tiếp nhận hơn 100.000 hồ sơ đề nghị hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT), tương ứng số thuế đề nghị hoàn trên 700.000 tỷ đồng. Trong đó, khoảng 80% số hồ sơ được hoàn trước, số còn lại 20% là thực hiện kiểm trước.
Đối với ngành hải quan, ông Lê Đức Thành, Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan (Tổng cục Hải quan), cho biết đến nay, tất cả các thủ tục hải quan cốt lõi hoàn toàn thực hiện bằng phương thức điện tử với 100% đơn vị hải quan trên toàn quốc, 99% doanh nghiệp tham gia, xử lý hơn 99,6% tờ khai thông quan với thời gian thông quan luồng xanh chỉ từ 1 - 3 giây.
Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam cũng khẳng định, nếu không có chuyển đổi số, không có hóa đơn điện tử, các doanh nghiệp rất khó khăn thực hiện khi kê khai hải quan, làm thủ tục liên quan tới thuế do phải mất rất nhiều thời gian và nhiều thủ tục giấy tờ...
“Đây chính là hiệu quả của chuyển đổi số, vừa mang lại thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, nhưng lợi đồng thời cũng nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế và hải quan”, bà Cúc chia sẻ.
“Việt Nam học tập Nhật Bản, nhưng hiện nay đã làm tốt hơn Nhật Bản khi thủ tục hải quan luồng xanh ở Việt Nam làm rất nhanh”, Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam khẳng định.
Để đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số của thuế, hải quan, chuyên gia kinh tế TS Cấn Văn Lực cho rằng, cần phải có chiến lược, quy trình, tự động hóa thêm và phải giảm thiểu rủi ro trong sai sót, tác nghiệp.
Bên cạnh đó là giải pháp về công nghệ, “chọn loại công nghệ nào và đầu tư vào công nghệ như thế nào cho phù hợp. Đây là bài toán cần phải tính toán rất kỹ lưỡng, gắn với các câu chuyện về công nghệ và an ninh mạng, do đây là vấn đề rất quan trọng và mức độ ảnh hưởng lớn”, ông Lực nói.
Đặc biệt, ông Lực cho rằng cần quan tâm tới khách hàng trong việc sử dụng dịch vụ nền tảng số của các cơ quan được dễ dàng, tiện lợi.
Lãnh đạo Tổng cục Thuế cũng cho rằng trước sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, ngành thuế sẽ triển khai nhiều dự án, nhiệm vụ ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý thuế và chuyển đổi số một cách toàn diện.
Theo đó, ngành thuế sẽ xây dựng kho cơ sở dữ liệu thuế và phát triển hệ thống phân tích dữ liệu, quản lý rủi ro trên cơ sở dữ liệu lớn; mở rộng các dịch vụ thuế điện tử; chatbot hỗ trợ người nộp thuế thông qua trí tuệ nhân tạo, chatGPT...
Bên cạnh đó, mở rộng bản đồ số hộ, cá nhân kinh doanh đảm bảo công khai, minh bạch; xây dựng hạ tầng kỹ thuật, an toàn an ninh theo định hướng chuyển đổi số.
Với ngành hải quan, nhằm thúc đẩy thương mại và phát triển kinh tế quốc gia, để hỗ trợ cho thương mại số và thương mại điện tử, lãnh đạo Tổng cục Hải quan cho biết tiếp tục sẽ hiện đại hoá ở 3 trụ cột: thể chế, công cụ và con người.
Về công cụ, ngành hải quan sẽ chú trọng phát triển dữ liệu số hải quan tạo nền tảng cho triển khai hải quan số, hải quan thông minh bảo đảm cung cấp dữ liệu số cho các dịch vụ công trực tuyến, chia sẻ dữ liệu thông suốt giữa cơ quan hải quan với các cơ quan quản lý nhà nước, cung cấp các bộ dữ liệu mở có chất lượng và giá trị khai thác cao, mở dữ liệu theo quy định của pháp luật để phát triển hệ sinh thái số và hải quan số.
Cùng với đó, ứng dụng mạnh mẽ thành quả của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư như: kết nối Internet vạn vật (IoT), chuỗi khối, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, phân tích thông minh (BI), điện toán đám mây (Cloud)...
Thanh Hồng