Vì hiểu được giá trị của thương mại điện tử nên những năm gần đây, HTX Nông nghiệp Ngọc An (Hoài Thanh Tây, Hoài Nhơn) đã có những bước đột phá trong ứng dụng công nghệ, từ đó nâng cao giá trị kinh tế từ cây dừa.
Nâng uy tín, tạo minh bạch
Một trong những điểm nhấn của HTX đó là thực hiện truy xuất nguồn gốc sản phẩm chế biến từ dừa (tinh dầu dừa, bánh tráng nước dừa) bằng mã QR. Cùng với việc có mã QR, HTX Ngọc An đã hoàn thành chứng nhận HACCP cho 2 sản phẩm chủ lực. Khâu quảng bá, giới thiệu sản phẩm đã được thực hiện rất hiệu quả trên website, mạng xã hội…
Đặc biệt để khẳng định lòng tin đối với người tiêu dùng và hạn chế những khó khăn trong quá trình bán hàng online, HTX chú trọng vào khâu hình ảnh để sản phẩm ngoài đời thực không khác xa so với hình ảnh trên mạng. Những lời quảng bá, giới thiệu, tư vấn sản phẩm cũng chân thực, đúng với quy trình sản xuất. Do đó, khâu bán hàng thông qua thương mại điện tử của HTX khá thuận lợi. Hầu hết khách hàng đều yên tâm đặt cọc một phần chi phí trước khi nhận sản phẩm.
Ứng dụng thương mại điện tử được các thành viên HTX Ngọc An cho rằng là bước đi đúng đắn khi giúp chuỗi giá trị dừa của HTX được hoạt động hiệu quả, gặp ít sóng gió trên thị trường.
Đến nay, khoảng 70-80% doanh thu của HTX là đến từ thương mại điện tử, trong đó, người mua chủ yếu thực hiện bằng hình thức chuyển khoản nên giúp HTX minh bạch trong khoản hạch toán tài chính với thành viên.
![]() |
Nhiều nông sản rộng đầu ra nhờ ứng dụng thương mại điện tử. |
Còn tại HTX Nông nghiệp Thanh niên Hoài Ân (huyện Hoài Ân) với lợi thế là những thành viên trẻ đã không ngại ứng dụng công nghệ, đưa nông sản lên một số sàn thương mại điện tử để mở rộng đầu ra.
Nhờ vậy mà việc ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm trên 100ha cho thành viên, hộ liên kết không còn gặp nhiều khó khăn. Ngay như một vụ bưởi da xanh, sẽ có khoảng 50 tấn được HTX tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử. Những sản phẩm này đều đã được dán mã QR giúp nhận diện nhãn hiệu bưởi da xanh Hoài Ân và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Việc các HTX trên địa bàn tỉnh đẩy mạnh ứng dụng thương mại điện tử không chỉ nâng cao uy tín, chất lượng của sản phẩm mà còn giúp người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số cũng như các thành viên HTX nâng cao ý thức, trách nhiệm trong sản xuất kinh doanh.
Ngay như bước các HTX dán mã QR vào sản phẩm giúp người tiêu dùng nhận dạng sản phẩm một cách chi tiết, cụ thể. Đi liền với đó, người dân và thành viên HTX cũng chú trọng đáp ứng tốt tất cả các khâu của quá trình sản xuất để có thể làm ra sản phẩm tốt, đảm bảo chất lượng. Từ đây, các HTX từng bước tăng giá trị thương hiệu cho sản phẩm trên thị trường.
Tiến gần hơn với thương mại điện tử
Theo đánh giá của đại diện một số HTX ở Bình Định, những năm trước, người tiêu dùng thường ưa chuộng hình thức “tiền trao, cháo múc” khi mua hàng hóa. Với nhiều người khi mua bán, họ phải được tận mắt nhìn thấy sản phẩm, tận tay cảm nhận sản phẩm để có thể so sánh, đánh giá mới đưa ra quyết định mua hàng. Nhiều người cũng lo ngại vấn đề sản phẩm kém chất lượng khi mua hàng online.
Tuy nhiên, tâm lý này đã dần được cởi bỏ khi các HTX chú trọng vào nâng cao quy trình sản xuất, đảm bảo chất lượng sản phẩm. Nhiều HTX cũng tận dụng thương mại điện tử, công nghệ số để đăng tải hình ảnh, video về quy trình sản xuất, kinh doanh, trang trại nhằm tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng, giúp họ loại bỏ tâm lý e ngại khi mua hàng online.
Có một điều mà nhiều HTX ở Bình Định nhận thấy đó chính là quá trình ứng dụng thương mại điện tử không hề dễ dàng, nhất là trong giai đoạn đầu thực hiện triển khai.
Ngay như HTX Ngọc An, thời gian đầu, nhiều thành viên trong HTX cũng khá chần chừ vì lo ngại về tính hiệu quả và việc thiếu kinh phí trong ứng dụng công nghệ số.
Tuy nhiên, được sự hỗ trợ, động viên đắc lực từ Liên minh HTX tỉnh và các ban ngành, HTX đã được hướng dẫn, hỗ trợ cách thức và một phần chi phí xây dựng và quản lý trang web. Điều này cũng chính là bước đột phá trong khâu bán hàng của HTX trong những năm gần đây.
Tại HTX Nông nghiệp Thanh niên Hoài Ân, việc ứng dụng công nghệ số vào quản lý quy trình sản xuất, kiểm tra chất lượng sản phẩm, việc đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử cũng có sự hỗ trợ đắc lực của các ngành chức năng nên hạn chế những bất lợi trong quá trình thực hiện.
Đặc biệt, để các HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh tiêu thụ hàng hóa thuận lợi, dưới sự hướng dẫn của Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh tỉnh Bình Định đã kết hợp với Trung tâm xúc tiến thương mại và đầu tư (Liên minh HTX Việt Nam) tổ chức một số buổi đào tạo về thương mại điện tử, xúc tiến thương mại cho các HTX. Trong đó, năm 2024, Hội chợ xúc tiến thương mại kinh tế tập thể, HTX khu vực miền Trung – Tây Nguyên đã được tổ chức tại Bình Định.
Tại hội chợ này, các HTX, DN đã tham gia với nhiều đặc sản nổi tiếng, đạt chứng nhận OCOP và sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu như: Bún Song Thằn, dưa lê vỏ vàng, nấm đông trùng hạ thảo, bột diếp cá, rượu sim, dầu phụng, dầu mè…
Ông Phạm Văn Tân, Giám đốc HTX nông nghiệp II Nhơn Thọ (TX An Nhơn), cho biết việc tham gia các buổi tập huấn hay các hội chợ thương mại là cơ hội để HTX nắm bắt thị trường, tìm hiểu các kỹ năng chuyển đổi số trong tiếp thị, bán hàng. Đây cũng là cơ hội để HTX tiếp xúc với những nhà phân phối, nhà cung cấp, siêu thị, nhà xuất nhập khẩu có cùng mục tiêu, chiến lược, từ đó có thể xây dựng mối liên kết lâu dài, giúp phát triển các chuỗi giá trị hàng hóa bền chặt.
Rút ngắn khoảng cách ứng dụng thương mại điện tử
Là đơn vị trực tiếp hỗ trợ các HTX ở Bình Định, ông Vũ Quang Phong, Giám đốc Trung tâm xúc tiến thương mại và đầu tư (Liên minh HTX Việt Nam) cho biết các hội chợ trung tâm tổ chức nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, HTX, giúp các HTX, nhất là HTX vùng đồng bào dân tộc thiểu số tháo gỡ điểm nghẽn, nút thắt trong tiêu thụ sản phẩm, hàng hóa.
Khu vực kinh tế tập thể, HTX tỉnh Bình Định cũng đang tập trung vào chuyển đổi số, ứng dụng thương mại điện tử để mở rộng đầu ra, minh bạch trong sản xuất kinh doanh. Vì vậy, hoạt động đẩy mạnh kết nối tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp thông qua các nền tảng số tại thời điểm hiện nay là giải pháp quan trọng để phát triển kinh tế số nông nghiệp. Đây cũng là điều kiện quan trọng giúp cho các HTX quảng bá, xây dựng hình ảnh và phát triển thương hiệu sản phẩm, hỗ trợ mở rộng thị trường. Đặc biệt là giúp HTX mở ra một phương thức bán hàng mới hiện đại và bền vững, tránh phụ thuộc vào thương lái cũng như ùn ứ nông sản khi vào cao điểm mùa thu hoạch.
Theo thống kê của tỉnh, đến cuối năm 2024, chỉ số thương mại điện tử tỉnh đứng thứ 26/63 tỉnh, thành phố; tăng 2 bậc so năm 2023 (28/63 tỉnh, thành phố).
Có được điều này này là nhờ Sở Công Thương, Liên minh HTX tỉnh đã có những hoạt động tư vấn, đào tạo từng bước hỗ trợ, thúc đẩy việc ứng dụng rộng rãi thương mại điện tử trong HTX và cộng đồng. Điều này giúp thu hẹp khoảng cách giữa các thành phố lớn và các vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh về mức độ ứng dụng công nghệ thông tin trong xúc tiến thương mại.
Đồng Lợi