Làm sao để Chương trình OCOP thay đổi cách làm nông nghiệp, gắn với tư duy thị trường, để người dân làm giàu trên chính quê hương mình mà không phải ly hương ra thành phố. Khi người ta có thể làm giàu trên chính quê hương mình thì OCOP là mũi tên trúng nhiều đích.
Phát huy vai trò của phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số
Theo Bộ NN&PTNT, Chương trình OCOP đã góp phần tạo việc làm cho lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, đặc biệt là phát huy vai trò của phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số. Điển hình như, các chủ thể OCOP của tỉnh Quảng Ninh đã tạo việc làm cho trên 3.800 lao động trực tiếp; các chủ thể OCOP của tỉnh Hà Tĩnh tạo việc làm và thu nhập ổn định cho 2.196 lao động...
Tỷ lệ chủ thể OCOP là nữ chiếm 39%, cao hơn tỷ lệ nữ giữ vai trò điều hành các doanh nghiệp của Việt Nam (25%), đặc biệt là ở khu vực miền núi như: Bắc Trung Bộ với 50,6%, Tây Nguyên là 45,2% và Miền núi phía Bắc là 43,4%.
Chương trình OCOP đã góp phần tạo việc làm cho lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, đặc biệt là phát huy vai trò của phụ nữ và đồng bào dân tộc thiểu số. |
Theo ông Nguyễn Minh Tiến, Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương (Bộ NN&PTNT), trong thời gian qua, các sản phẩm OCOP không chỉ tăng về số lượng hay mục tiêu của OCOP mà còn nhận được sự hưởng ứng của người tiêu dùng. Sản phẩm OCOP không chỉ bán bằng giá trị hữu hình giá trị sử dụng mà đằng sau là câu chuyện văn hóa, truyền thống. Người tiêu dùng có niềm tin vào chất lượng sản phẩm OCOP.
Ông Vũ Thành Long, Trưởng Ban xây dựng NTM tỉnh Quảng Ninh, cho biết trong giai đoạn 2, Quảng Ninh sẽ tập trung xây dựng vùng nguyên liệu đảm bảo tiêu chuẩn, phát triển sản phẩm. Đồng thời, tập trung kết nối tiêu thụ sản phẩm OCOP, xây dựng chuỗi giá trị với sản phẩm OCOP. Tập trung hoàn thiện tem, nhãn mác, bao bì, thương hiệu, truy xuất sản phẩm để tạo ra sản phẩm phù hợp với nhu cầu người tiêu dùng. Hoàn thiện quy trình sản xuất, nâng cao năng lực quản lý.
Nói cụ thể về chính sách hỗ trợ để các HTX phát triển các sản phẩm OCOP, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh Đặng Ngọc Sơn, cho biết tỉnh sẽ giúp HTX phát triển sản phẩm có lợi thế, từ đó nâng cao thu nhập tốt cho bà con nông dân. Tham gia OCOP, hỗ trợ HTX nâng cao lợi nhuận làm động lực cho phát triển kinh tế của địa phương.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh nhấn mạnh những hỗ trợ HTX về vốn, đào tạo nguồn nhân lực quản lý là nội dung mà lãnh đạo tỉnh đang quan tâm. Đồng thời, cần hỗ trợ HTX đẩy mạnh kết nối bà con nông dân thông qua HTX, làm cầu nối giúp HTX bền vững.
Hỗ trợ phát triển vùng nguyên liệu
Ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, nhìn nhận Chương trình OCOP là một chương trình mới, liên quan đến nhiều lĩnh vực, đặc biệt là yêu cầu khơi dậy tiềm năng, lợi thế của các địa phương để phát triển kinh tế nông thôn, do đó giai đoạn đầu triển khai, một số địa phương còn nhiều lúng túng trong cách làm, xác định lợi thế, tiềm năng và chủ thể sản xuất, mới chỉ tập trung vào hoàn thiện các sản phẩm đã có, chưa quan tâm phát triển sản phẩm mới gắn với vùng nguyên liệu, đặc biệt là các làng nghề truyền thống.
Nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP để thu hút người tiêu dùng. |
Theo đó, trong thời gian tới, Bộ NN&PTNT sẽ có giải pháp phát triển vùng nguyên liệu ở vùng miền núi, ngay cả sản phẩm giá trị thấp như lục bình, chiếu cói, lanh... cũng là sản phẩm sẽ tạo được giá trị cao nếu được quan tâm, đầu tư đúng mức.
Ông Nguyễn Minh Tiến, Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương (Bộ NN&PTNT) nói rằng, ngoài những giải pháp trọng tâm trong phát triển sản phẩm, nâng cao năng lực của các chủ thể và đẩy mạnh xúc tiến thương mại, chương trình OCOP trong giai đoạn tới sẽ tập trung triển khai những giải pháp khác, như: Đẩy mạnh đào tạo, tập huấn, nâng cao năng lực cho các cán bộ quản lý, các chủ thể, đặc biệt là nâng cao năng lực mạng lưới tư vấn OCOP để hỗ trợ các địa phương, chủ thể triển khai hiệu quả chương trình theo đúng quan điểm, định hướng.
Bên cạnh đó, tăng cường đổi mới sáng tạo trong phát triển sản phẩm OCOP, gắn với khởi nghiệp, xây dựng và phát huy vai trò của các Trung tâm khởi nghiệp và phát triển sản phẩm OCOP ở các vùng, tạo động lực để kết nối và thúc đẩy giữa các vùng, địa phương và khai thác lợi thế, tiềm năng du lịch.
Mặt khác, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong quản lý và thương mại sản phẩm OCOP. Trong đó, hướng đến xây dựng hệ thống quản lý và giám sát sản phẩm OCOP trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin, góp phần tạo sự ổn định và khẳng định sự tin tưởng của người tiêu dùng đối với sản phẩm. Đẩy mạnh phát triển các hình thức thương mại sản phẩm OCOP; trong đó có thương mại điện tử.
Đặc biệt, Bộ NN&PTNT đề nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép tiếp tục triển khai Chương trình tín dụng chính sách xã hội hỗ trợ phát triển sản xuất và mở rộng đối tượng cho vay để phát triển ngành nghề nông thôn, đặc biệt là phát triển Chương trình OCOP trên địa bàn đặc biệt khó khăn. Đồng thời, xây dựng và quản lý đồng bộ, hiệu quả thương hiệu OCOP Việt Nam, để nâng cao hình ảnh, giá trị sản phẩm OCOP, mang những giá trị về văn hóa và bản sắc của Việt Nam, các vùng miền và địa phương.
Lê Thúy