Do có đặc điểm trái nhỏ, ruột bưởi đỏ tươi, căng mọng, múi dày, tép lớn và có vị ngọt thanh, quả bưởi có dáng hơi thuôn hình trụ và có lớp lông trên vỏ quả bưởi nên bưởi trụ Đại Bình còn được gọi là bưởi trụ lông. Bưởi trụ Đại Bình đã được bảo hộ nhãn hiệu tập thể của tỉnh Quảng Nam.
Bảo tồn và nhân rộng
Những năm trước đây, Bưởi trụ lông được trồng trong các vườn cây ăn quả ở huyện Nông Sơn với tổng diện tích khoảng 50ha, là nguồn thu nhập của hàng trăm hộ dân trên địa bàn.
Bưởi trụ Đại Bình được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh (Ảnh: TL) |
Tuy nhiên, do tập quán trồng bưởi trụ ở làng Đại Bình là quảng canh, cây giống sử dụng chủ yếu là chiết cành nên năng suất còn thấp.Thêm vào đó, cây được trồng lâu năm nên việc suy thoái giống là điều khó tránh khỏi.
Với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng ở những vùng lân cận thuận lợi cho việc phát triển và nhân rộng cây bưởi trụ Đại Bình, giai đoạn 2014 - 2019, ThS. Phan Hùng Vĩnh và cộng sự đã điều tra tình hình phân bố, chọn lọc và bảo tồn giống phục vụ khai thác và phát triển nguồn gen bưởi trụ Đại Bình.
"Chúng tôi đã phối hợp với xã Quế Trung và HTX Nông nghiệp - Du lịch - Dịch vụ Đại Bình chọn 6 hộ dân có đủ điều kiện trồng cây con bưởi trụ lông với diện tích 0,5ha, gồm 250 cây bưởi trụ lông S2 được cấp từ đề tài (tỷ lệ sống là 180 cây). Các hộ được chọn triển khai mô hình được tập huấn kiến thức, kỹ thuật trồng tiêu, cây ăn quả sạch bệnh, quy trình trồng và chăm sóc cây, được hỗ trợ 100% giống, phân bón, chế phẩm vi sinh...", ThS. Phan Hùng Vĩnh cho biết.
Bên cạnh đó, UBND xã Quế Trung cũng đã đầu tư 8 tỷ đồng xây dựng trạm bơm điện Đại Bình nhằm chủ động nước tưới. Đồng thời, chính quyền địa phương đã nỗ lực quảng bá bằng nhiều hình thức, như đã đưa sản phẩm bưởi trụ Đại Bình bán tại chợ phiên tổ chức vào ngày 5 dương lịch hàng tháng ở Trung tâm Thương mại Tam Kỳ và một số cửa hàng rau quả sạch tại Đà Nẵng, Hội An.
Nâng cao chất lượng sản phẩm
Được biết, Bưởi trụ lông Đại Bình trồng theo xu hướng canh tác hữu cơ tự nhiên, không sử dụng các loại phân bón hóa học, hay thuốc trừ sâu hóa học nên sản phẩm hoàn toàn sạch. Bên cạnh đó được phù sa sông Thu Bồn bồi đắp nên hương vị của quả bưởi rất thơm và có vị ngọt thanh.
Có thể nói, Bưởi trụ Đại Bình là giống bưởi có chất lượng cao, vì vậy khả năng tiêu thụ rất lớn. Trung bình mỗi một vụ, một cây bưởi trưởng thành cho mức thu nhập khoảng từ 7 - 8 triệu đồng, một số cây đạt năng suất cao có thể đạt trị giá 15 - 17 triệu đồng.
Bưởi trụ Đại Bình được ngưởi tiêu dùng tin tưởng lựa chọn (Ảnh: TL) |
Cây bưởi trụ lông Đại Bình được UBND tỉnh đưa vào phương án thí điểm phát triển sản phẩm OCOP theo Chương trình mỗi xã một sản phẩm tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2018-2020, định hướng đến năm 2030, từ đó phát triển chuỗi giá trị gắn liền với liên doanh liên kết, phát triển sản phẩm tập trung, quy mô lớn theo hướng hàng hóa, tạo đầu ra cho sản phẩm.
Theo kết quả đánh giá, xếp hạng sản phẩm OCOP lần thứ 1 năm 2018, bưởi trụ Đại Bình của HTX Nông nghiệp - Du lịch - Dịch vụ Đại Bình được công nhận sản phẩm đạt chất lượng OCOP. Đây là tiền đề quan trọng để người dân làng Đại Bình mạnh dạn đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm.
Thời gian gần đây diện tích cây bưởi trụ lông đang tiếp tục được mở rộng và trở thành cây ăn quả bản địa có thương hiệu, cho giá trị kinh tế cao. Hiện, nguồn cung bưởi trụ lông Đại Bình chủ yếu tại thị trường Đà Nẵng, Hội An, Tam Kỳ và các vùng lân cận. HTX nông nghiệp du lịch Đại Bình có khả năng cung ứng khoảng 50 tấn bưởi trụ lông Đại Bình mỗi năm.
Ông Trần Văn Lưu - Trạm trưởng Trạm Khuyến nông, khuyến ngư huyện Nông Sơn cho biết: “Để giữ vững được thương hiệu bưởi trụ Đại Bình, chúng tôi thường xuyên tuyên truyền, nhắc nhở người dân trồng loại cây này thực hiện nghiêm chỉnh quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm. Cấm tuyệt đối việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đối với bưởi trụ. Ngoài ra còn hướng dẫn người dân sử dụng phương pháp an toàn để phòng, trị các loại sâu bệnh."
Nguyễn Đan