Để phục vụ cho dịp Tết sắp đến, HTX An Tâm trồng các loại rau như: cần tây, hành, ngò, súp lơ, cải xoăn, cà chua… Rau sau khi thu hoạch sẽ được thương lái mua và cung cấp cho các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch tại Hà Nội và các tỉnh lân cận.
“Cách mạng” thay đổi tư duy
Chị Trần Thị Hà, thành viên gắn bó với HTX từ khi còn là THT, với kinh nghiệm hơn 10 năm trồng rau, cho biết: Hiện nay, gia đình chị đang trồng 5.000 m2 các loại rau vụ Đông, mỗi ngày, cung cấp ra thị trường vài tạ rau, giá trung bình từ 25 – 35 nghìn đồng/kg. Dịp Tết giá sẽ tăng cao nên gia đình tích cực chăm sóc, thu lời cao. Theo tính toán của chị, doanh thu trong năm 2020 đạt 400 triệu đồng, sau khi trừ chi phí, lãi 180-200 triệu đồng.
 |
|
Tổng diện tích canh tác của HTX là 15ha. |
Là người định hướng cho các thành viên sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, chị Nguyễn Thị Tâm, Giám đốc HTX An Tâm cho biết: “Hơn ai hết, mình là người tiếp xúc nhiều nhất với các sản phẩm mình làm ra, nếu như sản phẩm không an toàn, nông dân là người bị ảnh hưởng đầu tiên và nhiều nhất. Do đó, sản xuất an toàn chính là bảo vệ bản thân và cộng đồng”.
Tuy nhiên, quá trình thay đổi tư duy của người dân từ canh tác truyền thống sang VietGAP cũng vướng nhiều khó khăn vì lối sản xuất cũ đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân. HTX phải kết hợp với các cơ quan khuyến nông của xã, huyện tổ chức các đợt tập huấn, hỗ trợ kỹ thuật và thu mua nông sản an toàn với giá ổn định, tạo lòng tin và uy tín với thành viên.
 |
|
Chị Nguyễn Thị Tâm, giám đốc HTX cho biết cần tây là sản phẩm được các doanh nghiệp dược liệu ưa chuộng. |
Cũng theo chị Tâm, tất cả các loại rau của HTX đều được sản xuất theo hướng an toàn, loại bỏ hoàn toàn hóa chất độc hại, chỉ sử dụng các loại phân bón hữu cơ, phân chuồng hoai mục đã được xử lý vi sinh, sử dụng dung dịch IMO và thuốc bảo vệ thực vật sinh học để bón cây, phòng trừ sâu hại, đồng thời bảo vệ môi trường sinh thái.
HTX liên kết các hộ nông dân địa phương sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, tạo ra những sản phẩm rau sạch, chất lượng cao. Nhờ hướng đi đúng đắn, HTX An Tâm ngày càng phát triển cả về chất và lượng. Tiền thân HTX là tổ hơp tác sản xuất rau an toàn gồm 4 thành viên sau đó phát triển thành HTX với 19 thành viên. Năm 2020, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ khi HTX kết nạp thêm 30 thành viên, tạo sinh kế bền vững cho 49 thành viên với tổng diện tích canh tác 15ha trong đó có 8ha đạt tiêu chuẩn VietGAP.
Mặc dù, năm 2020 ngành nông nghiệp phải đối mặt với nhiều khó khăn do thời tiết diễn biến phức tạp, mưa đá, gió lốc lại thêm ảnh hưởng của dịch Covid-19, giá cả hàng hóa không ổn định nhưng HTX có những phương án sản xuất, kinh doanh linh hoạt nên doanh thu vẫn đạt 3,2 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 1,5 tỷ đồng, tăng khoảng 20% so với năm 2019.
Định vị thương hiệu bằng chất lượng sản phẩm
Cũng như nhiều HTX khác, HTX An Tâm khá mạnh về mảng kỹ thuật sản xuất rau an toàn, song lại lúng túng, khó khăn về xác định chiến lược kinh doanh, tìm thị trường, khách hàng và định vị thương hiệu.
Theo thống kê trong năm 2020, sản lượng rau an toàn của HTX đạt hơn 300 tấn, tiêu thụ rộng rãi tại thị trường Hà Nội, Hòa Bình, Bắc Giang, Bắc Ninh… Dù qua kênh trung gian, các sản phẩm của HTX được đưa vào các siêu thị, hệ thống thực phẩm sạch lớn. Các sản phẩm rơi vào tình trạng "có tiếng mà không có miếng'.
Thực tế cho thấy, các doanh nghiệp thu mua cần nguồn hàng tốt, nhưng thường đặt lợi nhuận lên hàng đầu, ép giá người dân. Trong khi, người dân làm rau sach nhưng phải bán với giá rẻ, sản phẩm được thừa nhận nhưng không được công nhận về thương hiệu.
 |
|
Chuyên gia của WISE (bên phải) lấy mẫu kiểm định chất lượng nông sản. |
Trước thực tế đó, HTX quyết định tham gia vào Dự án Hỗ trợ phụ nữ Sơn La khởi nghiệp do Mạng lưới sáng kiến hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp và kinh doanh (WISE) hỗ trợ. Đến nay, HTX bước đầu đã xây dựng kế hoạch lâu dài, kết nối các doanh nghiệp đồng hành. Cụ thể, WISE kiến tạo ra cộng đồng những nhà phân phối có trách nhiệm đồng hành với người dân ngay từ khi gieo hạt đến khi thu hoạch. WISE đóng vai trò trung gian, cân bằng lợi ích của hai bên, HTX minh bạch sản phẩm, doanh nghiệp thu mua với giá thị trường, xứng đáng với công sức của người lao động.
Chị Nguyễn Thị Hà, đại diện công ty TNHH Phát triển Thảo dược Việt cho biết, các sản phẩm của HTX đều đạt tiêu chuẩn an toàn, thân thiện với môi trường. Công ty đã ký hợp đồng với HTX An Tâm đặt vùng trồng nguyên liệu cần tây sản lượng 3 tấn, doanh nghiệp đã đặt cọc trước tiền và cam kết về thu mua đầu ra cho HTX. Đổi lại, HTX phải đảm bảo sản phẩm cả chất lượng và sản lượng, truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
"Quan điểm của chúng tôi là hợp tác win-win, cân bằng lợi ích mới là hợp tác bền vững lâu dài, khi cả hai bên đều thấy được lợi ích. Doanh nghiệp thu được nguyên liệu đúng yêu cầu chất lượng, HTX được cam kết bán ra toàn bộ nông sản với giá hợp lí. Như vậy mới là hợp tác bền vững", chị Hà nói.
 |
|
Sản phẩm rau an toàn được khách hàng trong và ngoài nước tiêu dùng. |
Chia sẻ về những dự định trong tương lai, chị Nguyễn Thị Tâm, giám đốc HTX An Tâm cho biết, HTX sẽ mạnh dạn xúc tiến thương mại với các doanh nghiệp lớn trong ngành thực phẩm để vào siêu thị bằng "cửa chính". Bên cạnh đó, HTX cũng sẽ phối hợp với các đối tác trong khu vực thử nghiệm các sản phẩm chế biến sâu từ nông sản như tương cà chua, bột rau củ sấy lạnh,…Ban đầu sẽ thuê cơ sở, máy móc của các đơn vị, nếu thử nghiệm thành công sẽ tiến hành xây dựng nhà xưởng, đầu tư máy móc để phát triển chuỗi giá trị nông sản.
"Chúng tôi mong muốn chính quyền địa phương, Liên minh HTX tỉnh Sơn La và các tổ chức quốc tế hỗ trợ về kỹ thuật chế biến, tiếp cận vay vốn để kế hoạch của HTX sớm đi vào thực tế", Chị Nguyễn Thị Tâm nói.
Xuân Mai
