Sau gần 5 năm triển khai chương trình phát triển HTX gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo chuỗi giá trị, dựa trên thế mạnh từng địa phương... Đến nay, huyện Đồng Văn đã xây dựng thành công nhiều vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân, đặc biệt là người dân tộc thiểu số.
Hiệu quả nhờ đổi mới
Việc đổi mới phương thức sản xuất, ứng dụng hiệu quả khoa học – kỹ thuật vào canh tác đang giúp các HTX, Tổ hợp tác huyện Đồng Văn nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, dịch vụ, giải “bài toán” được mùa mất giá, giảm phụ thuộc vào tư thương.
HTX đang là một trong những đầu tàu phát triển sản xuất ở Đồng Văn. |
Tiêu biểu có thể kể đến HTX Dịch vụ tổng hợp thị trấn Phố Bảng, đang có được thành công ấn tượng với mô hình sản xuất rau, hoa, cây ăn quả, ẩm thực an toàn theo chuẩn VietGAP.
Hiện, trung bình mỗi vụ, HTX thu khoảng 60 tấn rau, xấp xỉ 10 tấn hoa quả các loại. Toàn bộ số rau, quả được HTX liên hệ, tìm đầu ra cung ứng cho công ty rau quả Hà Nội và một số đại lý ở thị trường trong và ngoài tỉnh, với giá bán bình quân từ 5.000 đến 7.000 đồng/kg.
Ông Mai Tự Truyền, Giám đốc kiêm Chủ tịch HĐQT HTX, cho biết đơn vị được thành lập từ năm 2016, hiện có trên 40 thành viên, đa phần là người dân tộc thiểu số như Mông, Dao, Nùng, La Chí…
Để nâng cao hiệu quả sản xuất, phát huy được thế mạnh của từng thành viên, HTX đã chia thành 4 Tổ hợp tác, gồm Tổ trồng cây ăn quả, Tổ sản xuất rau chất lượng cao, Tổ sản xuất hoa hồng và Tổ hợp tác chế biến ẩm thực. Các Tổ đều hoạt động khoa học, hiệu quả.
Điển hình, với Tổ hợp tác cây ăn quả (đào, lê là hai cây trồng chủ lực), HTX xây dựng kế hoạch hỗ trợ kỹ thuật cắt tỉa, bấm cành, tạo tán, hướng dẫn cách chăm sóc bón phân, phun thuốc phòng trừ sâu bệnh hại định kỳ cho gần 20 hộ thành viên, tổng diện tích trên 12 ha. Trong vụ lê đầu năm 2021, thành viên HTX đã thu hoạch gần 5 tấn lê bán ra thị trường.
Hay với Tổ sản xuất rau bắp cải Đông Dư trái vụ, đang canh tác trên tổng diện tích hơn 2,5 ha tại thị trấn Phố Bảng và thôn Lán Xì, xã Phố Cáo. Để nâng cao giá trị sản xuất, đáp ứng nhu cầu thị hiếu của thị trường, HTX bố trí trồng rau trái vụ thành 2 đợt mỗi đợt cách nhau khoảng 1 tháng, qua đó giảm áp lực thị trường tiêu thụ, đảm bảo giá bán cho thành viên.
“Trong quá trình trồng, sản xuất kinh doanh, HTX quán triệt tới từng thành viên trồng rau, hoa, quả, sản xuất chế biến các loại đồ ăn sạch, không dùng các loại thuốc bảo quản, chất kích thích tăng trưởng để đảm bảo chất lượng, uy tín, từng bước xây dựng thương hiệu sạch cho từng sản phẩm”, ông Mai Tự Truyền nhấn mạnh.
Tương tự, HTX Chăn nuôi thôn Đoàn Kết, xã Sủng Là, cũng đang là đơn vị điển hình thành công nhờ đổi mới phương thức sản xuất từ nhỏ lẻ sang chăn nuôi theo hướng hàng hóa, ứng dụng hiệu quả khoa học – kỹ thuật mới, nhanh nhạy thích ứng với biến động thị trường.
Anh Vừ Dúng Pó, người dân tộc Mông, thành viên HTX Chăn nuôi thôn Đoàn Kết, cho biết trước kia khi mới nuôi bò, gia đình anh chủ yếu thả rông. Nay anh xây dựng gia trại chăn nuôi khoa học, phân bò được gia đình ủ hoai mục với men vi sinh, dùng làm phân bón cho cây trồng rất hiệu quả.
Nhờ sự hỗ trợ của HTX, gia trại của anh Pó luôn duy trì tổng đàn bò hơn 15 con, trong đó có 5 bò giống chất lượng cao. Bình quân mỗi năm xuất bán từ 5 – 7 con bò thịt, trừ chi phí, thu về trên 100 triệu đồng, mức thu nhập vượt trội so với mặt bằng địa phương. Nhờ nuôi bò, gia đình anh thoát nghèo, có của ăn của để.
Thêm động lực phát triển
Không chỉ trong lĩnh vực nông nghiệp, các HTX dịch vụ, vận tải trên địa bàn huyện Đồng Văn cũng đang phát triển mạnh, tạo việc làm, mang lại thu nhập cao cho hàng trăm thành viên, đa phần là người dân tộc thiểu số.
Các HTX sẽ tiếp tục được hỗ trợ để nâng cao hiệu quả, trở thành bệ đỡ kinh tế. |
Đơn cử như HTX dịch vụ vận tải Bắc Nam, thị trấn Đồng Văn, hiện có 22 thành viên, tạo việc làm thường xuyên cho 50 lao động địa phương với mức thu nhập bình quân từ 5-6 triệu đồng/tháng.
Không chỉ hoạt động hiệu quả trong lĩnh vực vận tải, với hàng chục đầu xe, HTX Bắc Nam còn đầu tư sản xuất bánh, kẹo từ hoa tam giác mạch – một loại cây thế mạnh ở Đồng Văn.
Mỗi năm, HTX có thể tiêu thụ hàng trăm tấn hạt tam giác của người dân, với giá thị trường dao động 24.000 – 26.000 đồng/kg hạt khô. Hoạt động của HTX đang trở thành điểm tựa vững chắc cho người dân ở vùng biên ải còn nhiều khó khăn này.
Theo thống kê, toàn huyện Đồng Văn hiện có 36 tổ hợp tác, 42 HTX, thu hút hàng nghìn lao động tham gia. Hoạt động của các HTX, Tổ hợp tác đã dần được củng cố, kiện toàn, quy mô và phạm vi đầu tư sản xuất, kinh doanh từng bước phát triển.
Nhiều HTX tích cực đầu tư cơ sở vật chất, đổi mới trang thiết bị, đầu tư có chiều sâu, từng bước phát huy vai trò trong việc hỗ trợ thúc đẩy phát triển kinh tế hộ ở khu vực nông thôn. Tập trung đầu tư chế biến các mặt hàng nông sản để hình thành chuỗi giá trị sản phẩm từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ.
Tiêu biểu như HTX Thành Công (thôn Bản Mồ, thị trấn Đồng Văn) với sản phẩm ớt gió ngâm tỏi; HTX dịch vụ tổng hợp Séo Lủng B (xã Sảng Tủng) với sản phẩm rau bắp cải trái vụ VietGAP; HTX nông - lâm nghiệp Hoa Đá (thị trấn Đồng Văn) với sản phẩm rượu, chế biến trà uống từ hạt Tam giác mạch đắng…
Để tiếp tục hoàn thiện và nâng tầm các HTX, Tổ hợp tác trên địa bàn, đại diện UBND huyện Đồng Văn, cho biết trong thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ các HTX, Tổ hợp tác phát triển. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng cho cán bộ quản lý HTX về kỹ năng, kiến thức quản trị kinh doanh, quản lý.
Đồng thời, huyện tiếp tục chỉ đạo các ban, ngành chức năng giải quyết nhanh gọn các thủ tục hành chính liên quan đến việc thành lập mới, giải thể HTX; hỗ trợ các HTX, Tổ hợp tác tiếp cận các nguồn vốn vay, xây dựng thương hiệu, tìm kiếm mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm…
Bài 3: Khi phụ nữ liên kết khởi nghiệp
Hưng Nguyên