HTX AFDEX (sản xuất & kết nối cung cầu thực phẩm) Tiên Yên là HTX khởi nghiệp do thanh niên làm chủ đầu tiên của huyện Quang Bình. Tuy mới đi vào hoạt động, nhưng đã cho thấy sự bứt phá và quyết tâm xây dựng một HTX vững mạnh.
Bắt đầu từ cây ớt
Được sự giúp đỡ của Huyện đoàn Quanh Bình, sau khóa học khởi sự doanh nghiệp do Huyện đoàn Quang Bình phối hợp với Tỉnh đoàn và Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh tổ chức; 3 đoàn viên xã Tiên Yên tham gia lớp học đã khăn gói, lên đường học hỏi để gây dựng HTX khởi nghiệp.
HTX AFDEX Tiên Yên phát triển cây ớt |
Tháng 10/2016, HTX AFDEX Tiên Yên (xã Tiên Yên-Quang Bình) được thành lập, gồm 6 thành viên. Qua tìm hiểu, nghiên cứu và nhận thấy giá trị mà cây ớt mang lại là phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng tại địa phương, các thành viên cũng đã chuẩn bị cho mình những kiến thức để khởi nghiệp với loại cây này.
Anh Hoàng Văn Tiếp, Giám đốc HTX, cho biết ớt là loại cây tương đối dễ trồng, ít sâu bệnh. Ưu điểm của giống ớt chỉ thiên là sinh trưởng nhanh, quả nhiều, màu sắc đẹp và chất lượng ngon hơn giống ớt khác. Trồng loại ớt này ít tốn công chăm sóc nên tiết kiệm được chi phí. Thời gian thu hoạch lâu hơn các giống ớt khác, kéo dài 6 tháng nên đưa lại giá trị kinh tế cao.
Thời gian đầu, HTX đã mua giống ớt lai chỉ thiên nhập ngoại về tự ươm. HTX áp dụng hoàn toàn theo quy trình trồng ớt công nghệ vi sinh hữu cơ nhằm đảm bảo chất lượng và an toàn.
Hiện tại, các thành viên đang chung tay góp đất với diện tích 20 ha. Sau khi trồng khoảng 65-75 ngày, ớt sẽ cho thu hoạch. Giá thấp nhất trên thị trường hiện là 8 nghìn đồng/kg.
Để đảm bảo đầu ra cho sản phẩm, HTX đã thông qua sàn AFDEX Bắc bộ làm vị trí trung gian để kết nối với những nhà sản xuất, nhà khoa học, các doanh nghiệp cung và cầu cho sản phẩm ớt chỉ thiên. Hiện, HTX đã kết nối được với công ty ớt Vĩnh Cửu (Bắc Ninh) cùng chung tay phát triển.
Hiện doanh nghiệp này đã và đang tích cực hỗ trợ HTX về giống, vốn, đầu ra… Trong đó, doanh nghiệp trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật cũng như chuyển giao công nghệ gieo trồng, chăm sóc cho thành viên HTX cho đến khi ớt cho thu hoạch. Công ty ớt Vĩnh Cửu có trách nhiệm phân phối sản phẩm ớt của HTX ra thị trường...
Theo Giám đốc Hoàng Văn Tiếp, AFDEX là sàn giao dịch thực phẩm sạch đã thực hiện vai trò “cầu nối” giúp HTX yên tâm sản xuất sạch, người tiêu dùng được hưởng quyền lợi chính đáng. Thông qua AFDEX sẽ góp đẩy lùi hàng hóa kém chất lượng tràn lan, xây dựng văn hóa sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng minh bạch, chuẩn mực trung thực trong xã hội. Đây cũng là yếu tố giúp HTX tự tin phát triển sản xuất.
Hỗ trợ người dân
Nhờ thuận lợi về đầu ra, HTX đang tích cực liên kết với người dân để mở rộng diện tích sản xuất, bảo đảm nguyên liệu cung cấp cho doanh nghiệp.
Tuy nhiên, cũng như nhiều loại cây trồng khác, việc mở rộng diện tích trồng ớt được HTX tính toán kỹ lưỡng để đảm bảo cho người trồng ớt có lãi, phải dựa trên nhu cầu thị trường và dự báo nhu cầu tiêu thụ ớt của người tiêu dùng, tránh tình trạng trồng ít thì được giá, trồng nhiều thì rớt giá. Phát triển ớt phải dựa theo quy hoạch phát triển nông nghiệp chung của địa phương.
Không chỉ tạo việc làm ổn định, HTX còn mang lại thu nhập tương đối cao cho thành viên, người lao động. Vì ớt là loại cây không đòi hỏi quá nhiều công chăm sóc và phân bón, hơn nữa cho thu hoạch kéo dài trong hai tháng với giá trị kinh tế khá cao nên các thành viên và nhiều hộ kiên trì với cây ớt đã có thu nhập khá. Hơn nữa, thành viên và người dân biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào trồng và chăm sóc ớt nên cây cho thu nhập tương đối ổn định.
Theo các thành viên, năng suất bình quân mỗi sào là 1 tấn ớt tươi. Nhờ ớt chỉ thiên được chăm sóc theo quy trình vi sinh, chú trọng cải tạo đất nên có chất lượng tốt, có độ cay cao, thơm nên bán được giá khoảng 20.000 đồng/kg. Mỗi sào trồng ớt chỉ cho thu nhập bình quân hơn 20 triệu đồng/vụ, cao gấp 4 lần so với những giống ớt khác trồng tại địa phương.
Để tạo việc làm và hỗ trợ người dân liên kết trồng ớt, HTX đã hỗ trợ nông dân một số cơ sở vật chất để ứng dụng kỹ thuật canh tác mới như màng lưới che phủ, vật tư phân bón, tập huấn kỹ thuật trồng và chăm sóc ớt, cung cấp thông tin về thị trường tiêu thụ sản phẩm, liên kết với các doanh nghiệp để thu mua, bao tiêu sản phẩm, tạo đầu ra ổn định, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.
Có thể nói, HTX HTX AFDEX Tiên Yên là mô hình khởi nghiệp tiềm năng khi không chỉ giúp thanh niên có việc làm mà còn giúp người dân có việc làm và tăng thu nhập. Thông qua HTX, người dân đã dần thay đổi tập quán sản xuất và giao dịch hàng hóa, từ đó từng bước giảm nghèo.
Theo Liên minh HTX tỉnh Hà Giang, Mô hình HTX đang có đóng góp quan trọng trong việc giúp người dân giảm nghèo. Hiện, huyện đã có 51 HTX, trong đó có 3 HTX toàn thôn. Các HTX đã tạo việc làm và thu nhập cho gần 900 người. Sự phát triển của các HTX đã góp phần nâng cao mức thu nhập của người dân. Tính đến cuối năm 2018, mức thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn huyện Quang Bình đạt trên 26 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo toàn huyện giảm từ 25% (năm 2015) xuống còn 18% (cuối năm 2018).
Như Yến