Theo ghi nhận từ cổng Cảnh báo an toàn thông tin Việt Nam, năm 2022 đã ghi nhận hơn 12.935 nạn nhân bị lừa đảo trực tuyến. So với năm 2021, số cuộc lừa đảo trực tuyến, ước tính tăng tới 44%. Hai loại hình lừa đảo chính gồm: lừa đảo để đánh cắp thông tin cá nhân, chiếm 24,4% và lừa đảo tài chính, chiếm 75,6%. Việc lừa đảo đánh cắp thông tin cá nhân - cũng là bước đệm, để tiếp nối cho việc lên kịch bản thực hiện lừa đảo tài chính.
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, con số thực tế nạn nhân bị lừa đảo trong thời gian qua còn lớn hơn rất nhiều. Bởi thực tế, có những nạn nhân có tâm lý bỏ qua: "mất rồi thì thôi", ngại các thủ tục trình báo, pháp lý phức tạp.
Đại diện Công ty chứng khoán CSI cho biết có nhiều app giả mạo. |
Theo thống kê của Cục An toàn thông tin, để thực hiện các cuộc lừa đảo tài chính trực tuyến, đối tượng lừa đảo đã áp dụng nhiều chiêu trò khác nhau nhưng có thể phân làm 3 chiêu trò chính: Giả mạo thương hiệu; chiếm đoạt tài khoản online và một số hình thức khác. Trong đó, chiêu trò giả mạo thương hiệu là được áp dụng nhiều nhất, chiếm 72,6%. Trong khi năm 2021, bùng nổ các sàn đầu tư forex, tiền ảo, năm 2022 lại liên tục xuất hiện nhiều ứng dụng đầu tư chứng khoán giả mạo, không rõ nguồn gốc, có hành vi mời chào, dụ dỗ nhà đầu tư tham gia.
Điển hình, anh Nguyễn Anh Tú (Minh Khai, Hà Nội) cho biết: Gần đây anh liên tục nhận được cuộc gọi từ số máy lạ, tự xưng là nhân viên của công ty chứng khoán CSI, mời chào đầu tư chứng khoán với nhiều ưu đãi, lợi nhuận tới 600%/năm. Tuy nhiên, điều đáng bàn là sau khi anh Tú mở tài khoản, thì lại được yêu cầu nạp tiền vào một công ty bất động sản, không phải là tài khoản của Công ty chứng khoán Kiến Thiết CSI.
"Nhận thấy có sự bất thường, nên tôi đã gọi điện đến công ty chứng khoán CSI thì đại diện Công ty chứng khoán CSI cho biết, ứng dụng này là giả mạo", anh Tú cho hay.
Ông Hoàng Xuân Hùng - Tổng giám đốc Công ty chứng khoán Kiến Thiết Việt Nam cho biết: "Những app dạng như trên hoàn toàn là giả mạo. Khi nhà đầu tư truy cập vào trong app không có bất cứ thông tin liên quan gì đến CSI".
Mới đây lại tiếp tục xuất hiện một ứng dụng tương tự, nhưng lại giả danh một quỹ đầu tư, với những lời mời chào hấp dẫn về lợi nhuận cao, được mua bán T+0, được mua cổ phiếu ưu đãi... Thậm chí ứng dụng có tên Chiến Thắng còn đưa hẳn ra 2 tài khoản ngân hàng mang tên: Công ty TNHH Quỹ đầu tư Chiến Thắng, và Công ty TNHH Thế giới Công nghệ Xanh, để cho nhà đầu tư tin tưởng mà nạp tiền. Thế nhưng, các nhà đầu tư chẳng hề hay biết, 2 doanh nghiệp kể trên chưa từng được Ủy ban Chứng khoán nhà nước cấp phép hoạt động.
Ông Nguyễn Quang Long - Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý các công ty quản lý Quỹ và Quỹ đầu tư chứng khoán cho biết: "Công ty TNHH Quỹ đầu tư Chiến Thắng và Công ty TNHH Thế giới Công nghệ Xanh không phải là 2 công ty quản lý Quỹ đầu tư chứng khoán do Ủy ban Chứng khoán cấp phép".
Trước tình trạng này, ông Nguyễn Phú Lương - Phó Trưởng phòng Giám sát An toàn thông tin, Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia cho biết: "Cục An toàn thông tin của Bộ đang phát triển và vận hành 2 bộ công cụ. Một là công cụ về lừa đảo trực tuyến hướng dẫn người dân biết về kỹ năng lừa đảo trên trang congcu.khonggianmang.vn. Trang thứ 2 là dauhieuluadao.com. Cung cấp đầy đủ kiến thức về lừa đảo, cung cấp bài test cho người dân vào làm và tự trải nghiệm".
Trung tướng Tô Ân Xô - Chánh văn phòng Bộ Công an cho biết: "Bộ Công an giao các đơn vị chức năng tổ chức đấu tranh, làm rõ các tổ chức, đường dây mua bán, chiếm đoạt dữ liệu thông tin cá nhân tại Việt Nam. Tập trung đấu tranh vô hiệu hóa các trang web cung cấp dịch vụ mua bán dữ liệu trên không gian mạng."
Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cho rằng, giải pháp quan trọng là mỗi người dân hãy tự nâng cao cảnh giác, trước những lời mời chào đầu tư với lãi suất cao bất thường, không truy cập vào những trang web không rõ nguồn gốc và thực hiện các biện pháp tự bảo vệ tài khoản cá nhân.
T. H