Phần lớn khoáng sản của quốc gia Nam Á giàu tài nguyên này vẫn chưa được khai thác, dù những phát hiện về khí đốt đã có từ những năm 1950. Dự trữ khí đốt của Pakistan ước tính khoảng 560 tỷ m3, và trữ lượng khí đá phiến chưa khai thác khoảng 3 tỷ m3.
Tìm lại những nhà đầu tư
Công ty ENI của Italia và tập đoàn Exxon Mobil của Mỹ đang cùng nhau khai thác khí đốt ngoài khơi biển Ả-rập của Pakistan, nhưng nhiều doanh nghiệp phương Tây vẫn chưa dám quay trở lại, sau khi từng “tháo chạy” cách đây hơn một thập kỷ vì bất ổn chính trị.
Ông Nadeem Babar - người đứng đầu Tổ công tác của Thủ tướng Imran Khan về cải cách năng lượng, cho biết chính phủ nước này đang sửa đổi quy định về khí đốt tự nhiên và lần đầu tiên có chính sách về khí đá phiến.
Chính phủ hy vọng việc an ninh được cải thiện trong những năm gần đây, cùng với mạng lưới đường ống đã mở rộng đáng kể, sẽ thu hút các nhà đầu tư.
Hơn 30 mỏ khí đốt trên bờ đã được xác định và chính phủ Pakistan dự kiến tổ chức đấu giá một phần lớn trong số đó vào cuối năm 2019, ông Babar cho biết. “Tôi mong đợi trong nửa cuối năm nay, chúng tôi sẽ tiến hành đấu giá thăm dò ít nhất 10 mỏ, nếu không muốn nói là 20 mỏ”, ông Babar nói.
Theo báo cáo thường niên của Bộ Dầu khí Pakistan, sản lượng khí đốt trong nước đã giảm mạnh trong 5 năm qua, từ 43 tỷ m3 năm 2012/2013 xuống còn 41 tỷ m3 trong năm 2017/2018.
Điều này đã dẫn đến tình trạng thiếu hụt khí đốt nghiêm trọng khi dân số Pakistan tăng mạnh trong cùng thời kỳ (hiện tại là 208 triệu người) khiến nhu cầu nhiên liệu từ các ngành công nghiệp và các nhà máy điện mới tăng cao. Theo Cơ quan Quản lý dầu khí Pakistan, nhu cầu khí đốt ước tính là 200 triệu m3 mỗi ngày trong năm 2017/2018, tức là gần gấp đôi sản lượng.
Để khắc phục, Pakistan đã xây dựng hai cơ sở nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG). Nhưng LNG là sản phẩm đắt tiền, vì vậy, Islamabad muốn các công ty nước ngoài tích cực triển khai các hoạt động thăm dò.
Ông Babar cho biết Pakistan cũng đang soạn thảo quy định đầu tiên về khí đá phiến và sẽ hoàn thành trong năm nay và vòng cấp phép đầu tiên có thể diễn ra vào nửa đầu năm 2020.
![]() |
Một hệ thống đường ống dẫn khí mới đưqợc xây dựng của Pakistan |
Huy động quân đội trấn an nhà đầu tư
Một nghiên cứu gần đây của Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) đã ước tính trữ lượng khí đá phiến Pakistan ở mức hơn 2,8 tỷ m3 ở vùng Hạ Ấn, đủ để đáp ứng nhu cầu hiện tại trong vài chục năm.
Một trong những chìa khóa để phát triển sản xuất khí đốt tự nhiên là tạo điều kiện nhà đầu tư tiếp cận hệ thống đường ống một cách ổn định với chi phí hợp lý và Pakistan đang xây dựng kế hoạch theo hướng như vậy, ông Babar chia sẻ.
Ông Babar cho biết các mỏ khí sắp đấu thầu đều dồi dào trữ lượng và được nhiều doanh nghiệp lớn quan tâm như Aramco của Ả-rập Xê-út, Exxon Mobil của Mỹ hay Gazprom của Nga.
Ông Babar cho biết ít nhất 3 mỏ ngoài khơi cũng đã được phát hiện ở gần nơi ENI và Exxon đang thăm dò khí đốt. “Chúng tôi sẽ cho đấu thầu những mỏ đó, có thể là vào năm tới”, ông Babar nói.
Để giải quyết các mối quan ngại về an ninh, ông Babar cho biết lực lượng quân đội hoặc một đơn vị bán quân sự sẽ được thành lập để bảo vệ các công ty đang thăm dò tại các khu vực rủi ro ở Pakistan, với chi phí do chính các công ty chi trả.
“Một cơ chế giống như trong CPEC sẽ được áp dụng”, ông Babar nhắc đến một lực lượng 15.000 quân được thành lập để bảo vệ các dự án cơ sở hạ tầng do Bắc Kinh tài trợ trong Hành lang kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC).
Pakistan cũng dự kiến ban hành một số biện pháp bảo đảm quyền đấu giá của nhà đầu tư không bị ảnh hưởng bởi xáo trộn trong chính phủ hay thay đổi chính sách, nhằm mang lại cảm giác yên tâm cho nhà đầu tư.
Hải Châu