Trồng điều hữu cơ góp phần bảo vệ môi trường |
HTX nông nghiệp Bù Gia Mập trồng điều trên diện tích 534ha nhưng điều dễ dàng nhận thấy là các sinh vật khác như ong vẫn có môi trường sống. Cỏ vẫn được giữ hoặc chỉ phát dọn định kỳ để làm phân hữu cơ.
Cải thiện chất lượng môi trường
Đó chính là hướng sản đi của HTX nông nghiệp Bù Gia Mập khi chú trọng lựa chọn sản xuất điều theo hướng organic trên diện tích 495ha. Diện tích còn lại đang được sản xuất theo hướng hữu cơ để tiếp tục được cấp chứng nhận điều oganic trong thời gian tới.
Phương pháp canh tác mà HTX lựa chọn đẻ sản xuất điều hoàn toàn tự nhiên, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân hóa học, không sử dụng thuốc diệt cỏ và sản phẩm biến đổi gen. Các yếu tố như đất trồng, nước được bảo đảm không bị ô nhiễm bởi kim loại nặng và không bị ảnh hưởng bởi nguồn chất thải công nghiệp. Đây là những tiêu chuẩn cao hơn so với sản xuất theo phương pháp an toàn nên các quy tắc sản xuất cũng khắt khe hơn.
Chỉ tính riêng vấn đề rác thải trong khu vực sản xuất, nếu những nơi khác vẫn tồn tại việc vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật bị vứt tràn lan trên đồng ruộng thì trên diện tích sản xuất của HTX bảo đảm thu gom và xử lý theo quy trình. Bao bì đựng hạt điều cũng được đồng nhất một loại do công ty liên kết cung cấp nhằm bảo đảm sản phẩm không bị nhiễm tạp chất.
Việc thu gom lá điều để đốt cũng không xảy ra mà được tận dụng để làm lớp mùn nuôi đất. Nhờ đó, đất được tăng độ màu mỡ, hạn chế xói mòn, rửa trôi, đặc biệt là tình trạng đốt lá điều gây cháy vườn hay ô nhiễm môi trường đã không còn.
“Điều hay bị bọ xít hại nên theo kinh nghiệm người dân thường đốt lá để xông vườn, xua đuổi bọ xít. Tuy nhiên, nhờ áp dụng biện pháp chăm sóc cây theo hướng hữu cơ và thực hiện bắt thủ công, tình trạng bọ xít hại cây không còn xảy ra. Nếu vẫn còn đốt lá điều thì sức khỏe của người dân bị ảnh hưởng bởi không khí ngột ngạt”, ông Điểu Hồng Mớt, thành viên HTX cho biết.
Cùng với đó, việc sử dụng phân, thuốc hữu cơ giúp đất đai được cải tạo tốt hơn, cây điều phát triển cân đối, môi trường an toàn, hệ sinh thái được bảo đảm. Nhiều loại sinh vật có ích cũng có môi trường thuận lợi để phát triển.
Nông dân hưởng lợi
Vì liên kết với tổ chức nước ngoài và doanh nghiệp để thực hiện sản xuất theo chuỗi giá trị nên toàn bộ quy trình đều được kiểm soát chặt chẽ. Tuy nhiên, muốn thành công và đạt được hiệu quả thì tính trung thực của người dân là điều vô cùng quan trọng. Vì khi các tổ chức, đơn vị kiểm tra bất kỳ vườn điều của hộ gia đình nào nếu không bảo đảm dù một tiêu chí nhỏ nhất thì hộ đó ngay lập tức bị loại ra khỏi HTX. Diện tích điều đó sẽ không được thu mua hoặc người dân phải chấp nhận sản xuất lại từ đầu.
Chính vì vậy tư tưởng sản xuất bữa bãi, bất chấp chất lượng ra sao của người dân đã được dẹp bỏ, thay vào đó là sự chủ động hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp để có thể thu được thành quả tốt đẹp.
Nông dân phấn khởi khi tham gia HTX trồng điều organic (Ảnh:TL) |
“Ý thức sản xuất là điều vô cùng quan trọng để xây dựng các mối liên kết lâu dài với các doanh nghiệp. Khi liên kết được với doanh nghiệp, những khó khăn của người nông dân sẽ được giải quyết, đồng thời giúp doanh nghiệp có được nguồn sản phẩm chất lượng”, ông Hà Văn Toản, Phó Giám đốc HTX cho biết.
Một vườn điều bình thường có năng suất 2 tấn/ha nhưng trồng điều theo phương pháp organic, hữu cơ năng suất sẽ bị giảm xuống khoảng một nửa. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ của Liên hiệp HTX điều Bình Phước và doanh nghiệp liên kết, điều của thành viên và người dân luôn được thu mua cao hơn giá thị trường 1000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí vẫn lãi 500 đồng/kg.
Để hỗ trợ người dân, HTX và doanh nghiệp đứng ra cung ứng trước hàng nghìn tấn phân bón và tạm ứng tiền cho thành viên vay để người dân chủ động sản xuất. Từ đó, người dân không phải đi vay lãi, hạn chế tình trạng tín dụng đen trên địa bàn.
Có thể thấy sản xuất theo tiêu chuẩn hưu cơ, organic là bước đi “dài hơi” vì người dân, doanh nghiệp, HTX phải mất nhiều công sức và vốn đầu tư hơn so với sản xuất thông thường. Tuy nhiên đây lại là con đường ngắn nhất để sản phẩm của người dân làm ra được khẳng định chất lượng trên thị trường và có đầu ra ổn định.
Sản xuất sạch, bền vững còn góp phần nâng cao chất lượng môi trường, đảm bảo đa dạng sinh học. Đây cũng là điều kiện để nâng cao sức khỏe, đời sống của người dân một cách lành mạnh và bền vững.
Huyền Trang