Mô hình này của HTX bước đầu thu được một số kết quả đáng khích lệ, dần thay đổi tập quán sử dụng tràn lan các loại hóa chất bảo vệ thực vật (BVTV) trên cây trồng nói chung và cây dưa lê nói riêng, tạo dựng niềm tin cho người tiêu dùng vào những sản phẩm sạch, an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP).
Không còn dưa “ngậm” hóa chất
Để có đất sản xuất tập trung lâu dài, Ban Giám đốc HTX đã thương thảo để thuê, mua đất của một số hộ dân. Hiện, HTX đã có 3 ha tại giữa cánh đồng khu 8, xã Vĩnh Chân để sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn.
Lựa chọn tiêu chuẩn an toàn VietGAP vì theo các thành viên HTX, dưa lê là loại cây trồng ngắn ngày, sinh khối lớn, luôn chịu sự tấn công của nhiều loại sâu bệnh và dịch hại, sau khoảng 50 ngày đã cho thu hoạch quả.
Tuy nhiên, để bảo đảm năng suất, chất lượng trước khi đến tay người tiêu dùng, đa số người trồng phải dùng nhiều loại hóa chất BVTV, ngay cả khi dưa đã được thu hoạch, nhiều người trồng vẫn dùng thuốc bảo quản để giữ quả. Chính vì vậy mà dẫn đến tình trạng ngộ độc cấp liên quan đến các loại hóa chất tồn dư trong quả dưa lê.
Từ thực tế trên, người tiêu dùng đã xếp dưa lê vào một trong những nhóm nông sản có mức độ tồn dư hóa chất lớn nhất. Điều này gây nên tâm lý nghi ngại cho người tiêu dùng. “Để thay đổi suy nghĩ này, HTX buộc phải sản xuất theo quy trình, có chứng nhận rõ ràng”, anh Nguyễn Văn Quỳnh - Giám đốc HTX, cho biết.
Trong quá trình sản xuất, tất cả chế độ chăm sóc đều được các thành viên ghi chép nhật ký hàng ngày, nhằm bảo đảm đạt tỷ lệ cao nhất về sản lượng thu hoạch, được đối tác tiêu thụ chấp thuận.
HTX áp dụng quy trình quản lý cây trồng tổng hợp với các bước: Trồng cây khỏe, sạch bệnh, quản lý dịch hại hợp lý, xử lý môi trường đất trước khi trồng, bảo đảm môi trường thông thoáng và giữ vệ sinh đồng ruộng trước, trong và sau khi trồng để hạn chế sự xâm lấn của dịch hại.
Trạm Khuyến nông huyện Hạ Hòa cũng thường xuyên bám sát đồng ruộng, hướng dẫn thành viên HTX thực hiện các biện pháp kỹ thuật chăm sóc, đặc biệt là phun phòng các bệnh lở cổ rễ, nứt dây xì mủ và phun trừ bọ trĩ, sâu ăn lá bằng các loại thuốc trừ sâu sinh học, bảo đảm thời gian cách ly trước khi thu hoạch, nên cây dưa sinh trưởng, phát triển tốt, ít bị sâu bệnh.
Để có dưa cung cấp liên tục ra thị trường, HTX chủ động gieo hạt “lệch pha” để rải vụ thu hoạch. Lứa dưa đầu đã cho thu quả, giá bán tại ruộng dao động 60 - 70 nghìn đồng/kg.
Nhờ chăm sóc theo tiêu chuẩn an toàn, dưa lê của HTX khi chín có màu vàng tươi, quả đều, thơm mát, ngọt thanh. Đặc biệt dưa bảo đảm an toàn, không tồn dư thuốc BVTV gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng.
Mô hình của HTX bước đầu thu được một số kết quả đáng khích lệ |
Kết hợp sản xuất
Song song với việc trồng dưa lê, HTX đang duy trì đàn gà 2.000 con. Nhờ chăn nuôi khoa học, đầu tư bài bản, gà của HTX cũng có đầu ra ổn định. Mỗi ngày, HTX bảo đảm xuất chuồng 300 gà giống.
Không chỉ mang về thêm nguồn thu, HTX còn tận dụng nguồn phân gà làm phân bón hữu cơ cho diện tích dưa lê. Theo Ban Giám đốc HTX, gà nuôi theo quy trình khoa học, thức ăn bảo đảm vệ sinh nên phân gà đủ tiêu chuẩn làm phân bón hữu cơ cho diện tích dưa lê VietGAP.
Khi dọn phân gà, HTX đã phơi và trộn với các giá thể khác (mùn cưa, rơm nghiền nhỏ…) để làm giảm độ ẩm. Phân gà được ủ hoai mục nhằm giảm thiểu và tiêu diệt các loại nấm mốc và vi khuẩn tạp. Cách làm này không chỉ cung cấp nguồn phân hữu cơ giàu dinh dưỡng cho đất và cây trồng mà còn giúp giải quyết nguồn chất thải, mùi hôi từ quá trình nuôi gà.
Hoạt động theo Luật HTX 2012 với vai trò hỗ trợ các thành viên, ngay từ khi thành lập, thông qua các cuộc họp, HTX đã phân chia lợi nhuận, trách nhiệm rõ ràng đến từng thành viên.
HTX cũng đã đứng ra liên kết, ký hợp đồng với các doanh nghiệp, hỗ trợ thành viên về đầu vào và đầu ra. Đặc biệt, trong dịch vụ hỗ trợ phân bón, thuốc BVTV, HTX đã tìm hiểu, nghiên cứu với những đơn vị uy tín, liên kết với Sở NN&PTNT hướng dẫn thành viên nhận biết phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng, không rõ nguồn gốc… để hạn chế những thiệt hại về kinh tế, sức khỏe và môi trường trong quá trình sản xuất.
Thời gian tới, HTX sẽ tiếp tục mở rộng sản xuất, thu hút sự tham gia của người dân làm thành viên để tăng nguồn vốn. Song song với đó, HTX cũng mở rộng diện tích dưa lê kết hợp với cây măng tây xanh theo chuẩn VietGAP để tăng hiệu quả kinh tế.
Huyền Trang