Khẩu Nua Lếch là giống lúa nếp bản địa quý mọc trên dãy Ngân Sơn, phân bố chủ yếu tại các xã Thượng Quan, Thượng Ân, Thuần Mang. Sự khác biệt của giống nếp Khẩu Nua Lếch không chỉ ở tên gọi, mà còn đến từ chất lượng vượt trội của hạt gạo, khả năng chống chịu sâu bệnh, điều kiện tự nhiên của cây lúa…
Với những giá trị riêng có, Khẩu Nua Lếch được mệnh danh là “gạo nếp thép”. Cái tên ấy, theo lý giải của người dân địa phương, là bởi hạt gạo có màu giống như màu của thép, cũng mang hàm ý rất quý giá, giá trị như thép.
Định vị thương hiệu
Được trồng từ lâu đời, nhưng do sản xuất nhỏ lẻ, năng suất thấp, nên có thời điểm diện tích lúa Khẩu Nua Lếch chỉ còn khoảng 10 ha. Trước những khó khăn gặp phải, tháng 9/2016, HTX Khẩu Nua Lếch Thượng Quan được thành lập với 9 thành viên, trực tiếp xây dựng kế hoạch sản xuất, mở rộng diện tích canh tác.
Dưới sự quản lý của HTX cùng sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng, diện tích canh tác lúa Khẩu Nua Lếch trên toàn huyện được nâng lên xấp xỉ 70 ha (riêng xã Thượng Quan chiếm hơn 32 ha), hình thành vùng sản xuất hàng hóa, năng suất đạt 3,5 - 5 tấn/ha. Kỹ thuật canh tác lúa và các yếu tố về an toàn lao động, vệ sinh thực phẩm, môi trường được nâng cao.
Cùng với mở rộng sản xuất, HTX cũng đặc biệt quan tâm đến xây dựng phương án kinh doanh, hoàn thiện bao bì, nhãn mác sản phẩm nhằm đáp ứng nhu cầu thị trường. Các hoạt động xây dựng nhãn hiệu tập thể, quảng bá, giới thiệu sản phẩm tại các hội chợ, hội thảo thương mại được HTX chú trọng.
Năm 2018, sản phẩm gạo nếp Khẩu Nua Lếch của HTX được huyện Ngân Sơn chọn là một trong ba sản phẩm nổi bật tham gia đánh giá xếp hạng tại chương trình “mỗi, xã phường một sản phẩm - OCOP” cấp tỉnh.
Sản phẩm của HTX đã được Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản Bắc Kạn chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm và được UBND tỉnh đánh giá xếp loại sản phẩm OCOP 3 sao.
Ông Nông Công Chức - Giám đốc HTX Khẩu Nua Lếch Thượng Quan, cho biết: “HTX được thành lập với mục tiêu liên kết sản xuất, mở rộng thị trường tiêu thụ, gia tăng giá trị kinh tế cho thành viên, người dân trên địa bàn, đồng thời, nâng cao các tiêu chuẩn về an toàn lao động, vệ sinh thực phẩm và môi trường”.
 |
|
Nhờ sản xuất an toàn, thương hiệu gạo Khẩu Nua Lếch đang được nâng tầm |
Nâng tầm sản xuất
Với tôn chỉ rõ ràng, HTX chủ động đẩy mạnh tiến bộ khoa học - kỹ thuật, công nghệ mới, áp dụng các phương thức sản xuất an toàn, đồng thời, tích cực hỗ trợ các dịch vụ đầu vào (giống, vật tư, phân bón…), tổ chức bao tiêu, hỗ trợ đầu ra cho thành viên, nông dân.
Các loại máy móc, thiết bị, kỹ thuật mới được HTX đưa vào sử dụng, giúp người sản xuất giảm công lao động, bảo đảm an toàn lao động trên đồng ruộng. Cụ thể, khi đưa các loại máy móc vào sử dụng, HTX tổ chức hướng dẫn cho thành viên về phương pháp vận hành, quy định về an toàn lao động, đồng thời, tổ chức tập huấn, nâng cao ý thức về sản xuất an toàn; hỗ trợ và khuyến khích người dân trang bị đầy đủ dụng cụ bảo hộ trong quá trình sản xuất.
Nhờ sản xuất an toàn cùng sự táo bạo trong phát triển thị trường, HTX đang đưa thương hiệu gạo Khẩu Nua Lếch Ngân Sơn lên tầm cao mới. Năm 2018, toàn xã Thượng Quan thu về trên 120 tấn lúa, với giá bán bình quân 18.000 - 25.000 đồng/ kg thóc, 35.000 - 40.000 đồng/kg gạo.
Không chỉ có chỗ đứng vững chắc tại thị trường trong tỉnh, sản phẩm gạo Khẩu Nua Lếch Ngân Sơn đang được tiêu thụ tại 3 điểm bán tại thị trường tỉnh Quảng Ninh và 11 điểm bán tại thành phố Hà Nội. HTX cũng đang có nhiều đối tác trên các trang mạng điện tử, giúp các sản phẩm tiếp cận với nhiều đối tượng khách hàng hơn.
“Bên cạnh mở rộng diện tích, năng suất, chất lượng và an toàn lao động chính là thành công lớn nhất của HTX. Mục tiêu của HTX trong thời gian tới là tiếp tục mở rộng vùng sản xuất, đẩy mạnh cơ giới hóa gắn với an toàn lao động nhằm đem lại lợi ích toàn diện cho thành viên và nông dân trên địa bàn”, Giám đốc Nông Công Chức nhấn mạnh.
Sáu Ngạn
