Hiện nay, canh tác nông nghiệp tại các tỉnh phía Bắc nói chung và Bắc Ninh nói riêng cho thấy, đại đa số nông dân vẫn theo lối truyền thống, công nghệ thấp, thụ động trong sản xuất và tiêu thụ, rủi ro cao vì hoàn toàn phụ thuộc vào thị trường và thời tiết. Do đó, quá trình sản xuất thường cho ra các sản phẩm có chất lượng kém, không ổn định, giá trị hàng hóa thấp và đặc biệt là vấn đề kiểm soát quy trình sản xuất đảm bảo VSATTP hầu như chưa có.
Mặt khác, bởi chạy theo lợi nhuận trước mắt, một số nông dân tự ý sử dụng các loại thuốc trừ sâu, phân bón hóa học, thậm chí cả chất cấm để bảo vệ cây trồng sai quy trình, trái quy định, gây nguy hại cho môi trường.
Theo đuổi nông nghiệp công nghệ cao
HTX Liêm Anh là một trong những HTX tiên phong trong xây dựng mô hình nhà màng trồng rau sạch tại địa phương. Năm 2017, HTX quyết định đầu tư 1.000m2 nhà màng trồng rau quả sạch với sản phẩm là các loại cà chua và dưa lưới trái vụ chất lượng cao và một số rau củ quả khác đáp ứng nhu cầu thị trường, thân thiện với môi trường.
 |
|
Phát triển nông nghiệp công nghệ cao là xu thế tất yếu của HTX |
Do được áp dụng phương pháp trồng theo mô hình công nghệ cao, sản phẩm của HTX hoàn toàn không dùng bất cứ loại thuốc hóa học nào, chỉ dùng phân hữu cơ và các chế phẩm sinh học, phòng bệnh cho rau cũng bằng biện pháp sinh học. Mỗi tuần, các thành viên phun các chủng vi sinh vào đất một lần, các sinh vật siêu nhỏ này đẩy nhanh quá trình tự phân giải trong đất, giúp đất màu mỡ hơn.
Với phương châm làm nông nghiệp công nghệ cao, thân thiện với môi trường, HTX huy động mọi nguồn lực để đầu tư cơ sở hạ tầng, đồng thời nhập hệ thống tưới nước nhỏ giọt để phục vụ sản xuất. Do có hệ thống tưới, cung cấp chất dinh dưỡng tự động theo tiến độ sinh trưởng phát triển của cây nên kiểm soát hoàn toàn dư lượng phân bón trong cây, cây phát triển khỏe. Vì vậy, loại bỏ được 90% yếu tố mùa vụ, tạo điều kiện canh tác cây trái vụ cho năng suất và hiệu quả kinh tế cao.
Ngoài ra, HTX còn phổ biến cho các thành viên HTX áp dụng quy trình sản xuất hữu cơ, ghi chép nhật ký sản xuất; tất cả sản phẩm đều được bảo đảm sạch từ khâu làm đất, chọn giống cho đến chăm bón, tiêu thụ, nên được người tiêu dùng tin tưởng.
HTX tích cực tuyển chọn những giống rau tốt, phù hợp với điều kiện khí hậu môi trường, thổ nhưỡng địa phương để trồng thử nghiệm. Đến nay, mô hình của HTX đa dạng hóa các giống cây như: Dưa chuột Nhật, dưa lê, cà chua, bí... Ước tính 1 cây dưa chuột giống Nhật trồng trái vụ trong nhà màng cho thu 2,5kg quả, giá bán trung bình 10 - 15 nghìn đồng/kg; 1 cây cà chua trái vụ cho thu từ 4 - 5kg, giá bán trung bình 15 nghìn đồng/kg... cho chất lượng và hiệu quả kinh tế cao hơn so với cách làm thông thường, đáp ứng một phần nhu cầu rau sạch trên địa bàn.
Mỗi năm, sản xuất dưa lưới (3 vụ) cho sản lượng 10,5 tấn quả, với giá bán 35.000 đồng/kg; cà chua trái vụ (1 vụ) trong nhà màng cho sản lượng 10 tấn với giá bán 15.000 đồng/kg cà chua, mang lại doanh thu cho HTX hơn 500 triệu đồng.
Đảm bảo môi trường là tiêu chí hàng đầu
Ông Nguyễn Thanh Liêm, Giám đốc HTX Liêm Anh cho biết: "Xuất phát từ thực tiễn hiện nay, HTX xác định chương trình sản xuất sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao là hướng đi đúng góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất. Đồng thời, xây dựng nền sản xuất hàng hóa gắn liền với phát triển sinh thái, bảo vệ môi trường bền vững, tạo các mô hình điểm tiêu biểu về sản xuất chất lượng theo hướng an toàn, hướng tới phục vụ nhu cầu cần thiết của người tiêu dùng. Chính vì những lý do như vậy thúc đẩy HTX tạo ra sản phẩm hoàn toàn sạch, có giá trị kinh tế".
 |
|
Đảm bảo môi trường là tiêu chí hàng đầu của HTX nông nghiệp hữu cơ công nghệ cao Liêm Anh |
Mô hình đã giải quyết việc làm cho lao động địa phương với thu nhập ổn định. Sản phẩm cho giá trị kinh tế cao, là địa điểm thăm quan học tập khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp của tỉnh Bắc Ninh.
Mô hình hầu như không có tác động đến môi trường xung quanh, nguyên vật liệu đầu vào là phân hữu cơ có kiểm soát, đầu ra là sản phẩn rau quả sạch, còn thân cây và sản phẩm thải loại được ủ làm phân bón quay trở lại sản xuất.
Với ưu thế nhà màng giúp che mưa gió, giúp ngăn ngừa sâu bệnh, chủ động hoàn toàn trong việc tạo ra điều kiện sinh trưởng thuận lợi cho cây trồng để đạt được năng suất và chất lượng tối ưu. Đồng thời, nhà màng có thể trồng được tất cả các loại rau, quả quanh năm, đặc biệt các loại rau "khó tính"… Chính vì vậy, việc lựa chọn công nghệ nhà màng, nhà lưới là rất phù hợp với điều kiện canh tác nông nghiệp đô thị, nông nghiệp công nghệ cao.
“Muốn có được đầu ra và giá bán cao, ổn định thì việc tạo niềm tin và xây dựng được thương hiệu cho sản phẩm sạch, hữu cơ thân thiện với môi trường là yếu tố then chốt. Bởi người tiêu dùng, nhất là ở thành phố đang hướng tới nông sản sạch, chỉ cần sản phẩm bảo đảm sạch, chất lượng thì giá cao hơn họ cũng sẵn sàng chấp nhận. Nếu được tiếp cận nguồn vốn ưu đãi, chúng tôi mở rộng nhà màng thêm 2.000 m2 trồng rau và cây ăn quả, tạo ra nguồn cung cấp thực phẩm sạch, phong phú, dồi dào, đem lại sự an toàn cho người tiêu dùng”, Giám đốc Nguyễn Thanh Liêm chia sẻ về hướng đi sắp tới.
Về mong muốn chính đáng của HTX Liêm Anh, ông Đặng Đức Thính - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Bắc Ninh khẳng định: Liên minh HTX đã tạo điều kiện cho HTX được vay vốn ưu đãi từ Quỹ hỗ trợ phát triển HTX tỉnh. Dù đây là mô hình mới trong phát triển kinh tế, nhưng Liên minh đang khuyến khích nông dân phát triển các mô hình nông nghiệp hữu cơ, xây dựng mô hình trình diễn, tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, từng bước nhân rộng các mô hình thân thiện với môi trường, tạo ra những sản phẩm tốt nhất cho người tiêu dùng, phát triển sản xuất nông nghiệp trong thời kỳ hội nhập.
Minh Thành
