Ông Luân cho biết: “Qua tìm hiểu và nghiên cứu, tôi sớm nhận ra rằng yếu tố then chốt nhất để sản phẩm hồ tiêu trong nước có thể “vững chân” tại thị trường châu Âu và được đối tác chấp nhận chính là sản xuất sạch, an toàn và đặc biệt là sản xuất theo hướng hữu cơ”. Do đó, cách đây 13 năm, ông về nước làm nông, rồi trở thành người sáng lập HTX Nông nghiệp Lâm San, tiến hành trồng 10 ha tiêu theo chuẩn hữu cơ.
Hướng đến thị trường châu Âu
Nhận định khuynh hướng tương lai của thị trường là sử dụng các sản phẩm sạch được sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ, ông Luân đã vận động thành viên HTX trồng tiêu theo phương pháp mới, không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, không sử dụng phân hóa học mà chỉ sử dụng phân vi sinh.
Các thành viên HTX được hướng dẫn những căn bản nông học về đất, nước và cây trồng để thực hành canh tác tốt (GAP), nắm được những quy trình canh tác theo hướng sinh thái, đa dạng sinh học, đặc biệt là tái sử dụng các sản phẩm để giảm bớt thiệt hại về sinh thái, bảo vệ môi trường.
Theo ông Luân, để sản xuất hữu cơ không khó, điều quan trọng là nông dân cần chịu khó thực hành. Muốn vườn tiêu được chứng nhận hữu cơ và sản phẩm đó bước chân vào thị trường châu Âu thì ít nhất phải mất 3 năm và khoảng 2 năm để vào thị trường Mỹ.
Đối với thị trường châu Âu, người ta quan tâm đến toàn bộ hệ thống canh tác chứ không chỉ đơn giản là không sử dụng yếu tố hóa học. Nếu xuất được vào thị trường này, sản phẩm hữu cơ sẽ có giá cao hơn khoảng 20 - 30% so với sản phẩm không hữu cơ.
Từ năm 2015, HTX bắt đầu xuất khẩu hồ tiêu sang thị trường châu Âu. Để ký hợp đồng xuất khẩu dài hạn, HTX phải có nguồn cung hồ tiêu lớn, đạt chuẩn an toàn. HTX đã liên kết với 1.500 hộ thành lập các tổ, nhóm hợp tác, trang bị cho nông dân kiến thức, kỹ thuật canh tác mới, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón một cách khoa học.
Khởi đầu chỉ với hơn 20 hộ tham gia, sau hơn 2 năm, chuỗi liên kết sản xuất tiêu sạch do HTX tổ chức đã thu hút được nhiều hộ dân tham gia với hơn 1.000 ha tiêu. Qua liên kết, nông dân đã sản xuất thành công hồ tiêu sạch, HTX xuất khẩu với số lượng lớn ra thị trường thế giới, mang lại lợi ích lâu dài cho các hộ trồng tiêu.
 |
|
HTX là đơn vị đầu tiên ở Việt Nam xuất khẩu hồ tiêu sang thị trường châu Âu |
Lợi ích cho thành viên
Gia đình anh Hoàng Đình Hồng (ấp 2, xã Lâm San) có 1 ha hồ tiêu. Trước khi tham gia tổ hợp tác trồng tiêu sạch, anh Hồng thiếu kiến thức về trồng, chăm sóc hồ tiêu. Do sử dụng nhiều phân hóa học nên tiêu của anh Hồng dù phát triển tốt nhưng thường nhiễm bệnh, chất lượng hạt không đồng đều.
Từ khi gia nhập Tổ hợp tác sản xuất tiêu sạch ở ấp 2, anh được tham dự các lớp chuyển giao kỹ thuật sản xuất hồ tiêu. Nắm được kiến thức nên anh Hồng thay đổi cách chăm sóc tiêu, chú trọng dùng phân hữu cơ, phân sinh học để bón. Theo anh Hồng, việc sử dụng phân hữu cơ, phân sinh học có tác dụng trong thời gian dài, cây phát triển đều, hạt tiêu cũng đều và đẹp hơn.
Đặc biệt, nhờ áp dụng quy trình quản lý dịch hại tổng hợp, cây tiêu của gia đình anh ít bị sâu bệnh hơn trước, vườn tiêu phát triển mạnh hơn, năng suất tiêu cũng tăng lên đáng kể. “Trước đây, mỗi vụ tôi thu hoạch khoảng gần 3 tấn tiêu. Sau 2 năm áp dụng cách trồng mới, năng suất đều trên 4 tấn”, anh Hồng cho biết.
Ông Nguyễn Văn Tý - một nông dân trồng tiêu sạch tại ấp 4, xã Lâm San, thừa nhận trước đây, người trồng tiêu thường có thói quen hễ cây bị bệnh, chậm phát triển là mua thuốc xịt. Thậm chí, nhiều hộ dù vườn tiêu không có bệnh nhưng thấy nhà hàng xóm có tiêu bị bệnh cũng mua ngay thuốc để xịt phòng ngừa.
Thế nhưng, bây giờ khi sản xuất tiêu sạch, việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật của người dân đã được hạn chế nhiều. “Điểm nổi bật khi trồng tiêu sạch là coi trọng việc sử dụng các loại phân hữu cơ, phân sinh học. Đồng thời, chủ động phòng ngừa sâu bệnh thông qua quy trình quản lý dịch hại tổng hợp. Nhờ đó, các vườn tiêu có sức sinh trưởng, phát triển tốt hơn. Người trồng cũng giảm được nhiều tiền mua thuốc”, ông Tý cho hay.
Tiêu sạch, không còn dư lượng thuốc bảo vệ thực vật nên được HTX Lâm San, đơn vị bao tiêu sản phẩm thu mua với giá cao hơn. Ngoài việc mua theo giá thị trường, mỗi kg tiêu sạch còn được HTX thưởng thêm 10.000 đồng. Tính ra, khi sản xuất tiêu sạch, nông dân ở các Tổ hợp tác có thêm khoảng 10 triệu đồng/tấn tiêu mà hàng thì lại không lo thiếu đầu ra.
Năm 2018, Tổ chức Chứng nhận quốc tế CERES-Cert (Đức) đã cấp chứng nhận 3,5 ha tiêu của HTX đạt chuẩn hữu cơ và tiếp tục chứng nhận cho những diện tích khác trong năm nay. HTX cũng dự kiến sẽ mở rộng diện tích sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ khoảng 100 ha.
Hà Xuyên
