Báo cáo về tình hình phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh năm 2016 và định hướng năm 2017, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Nghệ An - ông Nguyễn Hữu Nhị, cho biết trong những năm qua, KTHT nói chung, HTX nông nghiệp nói riêng ở tỉnh Nghệ An đã có bước phát triển cả về số lượng, chất lượng, quy mô và hình thức hoạt động.
Phát triển cả chất và lượng
Toàn tỉnh hiện có 2.906 THT với trên 36.000 lao động, với thu nhập khoảng 2,5 - 3 triệu đồng/tháng; có 590 HTX, với trên 200.000 thành viên. Các HTX nông nghiệp ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc cùng chính quyền địa phương tham gia phát triển kinh tế của địa phương. Không ít HTX nhanh chóng thích nghi với cơ chế thị trường, tạo sự liên kết, hợp tác với nhau và với các DN, tổ chức kinh tế mang lại hiệu quả kinh tế cao cho thành viên, như việc liên doanh, liên kết trong sản xuất giống, bảo đảm đầu ra ổn định cho nông dân.
Thời gian qua, nông dân phấn khởi, tích cực hưởng ứng, tham gia thực hiện các phong trào, các cuộc vận động do Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam phát động gắn với 3 phong trào thi đua lớn của Hội, nhất là phong trào nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi. Hàng năm các cấp hội đã duy trì và xây dựng được 266 mô hình kinh tế có hiệu quả, đến nay đã có 248.308 hộ nông dân đăng ký trở thành hộ nông dân SX-KD giỏi các cấp.
Trên địa bàn tỉnh đã hình thành nhiều gia trại, trang trại, THT, HTX gắn với chuỗi liên kết trong phát triển sản xuất kinh tế nông nghiệp. Đến nay toàn tỉnh có 5.104 trang trại, gia trại. Trong đó, có 720 trang trại, với 3.000 lao động thường xuyên, tổng giá trị sản lượng hàng hóa đạt khoảng 2.000 tỷ đồng. Nhiều hộ nông dân SX-KD giỏi đã trở thành hạt nhân, riêng trong năm 2016, các cấp Hội Nông dân toàn tỉnh đã trực tiếp giúp đỡ được 613 hộ thoát nghèo.
Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân phát biểu tại buổi làm việc
Tuy nhiên, theo ông Nhị, so với yêu cầu đặt ra, vai trò đóng góp của Hội Nông dân trong phát triển nông nghiệp, cơ cấu lại nông nghiệp và phát triển HTX nông nghiệp trong toàn tỉnh còn chậm, kết quả chưa đồng đều, toàn diện.
Theo Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Nghệ An Hoàng Nghĩa Hiếu, hiện nông dân liên kết, hỗ trợ lẫn nhau trong sản xuất và tiêu thụ nông sản còn rời rạc, chưa chặt chẽ; tiêu thụ nông sản nhất là ở vùng chuyên canh đang còn gặp nhiều khó khăn; chính sách thu mua, hỗ trợ tiêu thụ nông sản hàng hóa, chưa mang lại lợi ích thiết thực cho nông dân, còn rơi vãi ở khâu trung gian, nằm ở các DN. Nông dân không tự quyết định được giá bán nông sản của mình làm ra, mà do thương lái quyết định nên vẫn bị ép giá.
Thu hút vào HTX kiểu mới
Phát biểu tại buổi làm việc, ông Võ Kim Cự - Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, nêu băn khoăn khi ở Nghệ An hiện còn 161 xã chưa có HTX, trong đó có nhiều địa phương có điều kiện phát triển KT-XH tương đối tốt, như: huyện Nam Đàn 18 xã chưa có HTX, Đô Lương còn 14 xã, Nghi Lộc còn 17 xã…
Chủ tịch Liên Minh HTX Việt Nam mong chính quyền địa phương quan tâm hơn nữa đến vấn đề thành lập HTX. Mong các ngành, các cấp dồn sức cho nông nghiệp, ưu tiên phát triển hộ cá thể, để làm được điều này cần quan tâm xây dựng THT, HTX, DN.
Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân đánh gia cao việc Nghệ An duy trì được tốc độ tăng trưởng nông nghiệp từ 3 - 4%/năm. Đây là một thành tích cao so với cả nước, góp phần ổn định KT-XH.
Theo Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân, hiện sản xuất nông nghiệp của Nghệ An tạo ra 26% GDP nhưng thu nhập của nông dân còn thấp, chỉ bằng gần 1/4 thu nhập công nghiệp và dịch vụ. Như vậy, dù thành tích nông nghiệp Nghệ An là rất đáng khích lệ, nhưng giải quyết bài toán thu nhập cho nông dân lại rất khó.
Để giải quyết bài toán này, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân cho rằng HTX kiểu mới phải thu hút được nhiều hộ nông dân cá thể tham gia. “Thực tế là nếu hộ cá thể giàu có mà vào HTX thì càng trở nên giàu có. Bởi khi đó liên kết các hộ giàu có sẽ có lợi thế về giá khi mua nguyên liệu đầu vào và bán sản phẩm ở đầu ra. Nếu các hộ cá thể giàu có vào HTX, thì mới có thể giúp người khác thoát nghèo. Vấn đề nằm ở sự quản lý của HTX, phát huy được cách làm ăn giỏi, tư duy sản xuất lớn và mô hình quản trị tốt”, Chủ tịch nói.
Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân khuyến khích Nghệ An nâng cao tỷ lệ các HTX kiểu mới khắp các xã, phường. “Khi nào thu nhập nông dân Nghệ An bằng 1/2 thu nhập của công nghiệp, dịch vụ thì lúc đó bài toán nông dân ly hương, ly nông mới được giải quyết”, Chủ tịch Nguyễn Thiện Nhân khẳng định.
Thu Hường