Nhận lời mời của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Joe Biden thực hiện chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 10-11/9/2023. Nhân dịp này, lãnh đạo hai nước đã ra Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ lên Đối tác chiến lược toàn diện.
Hàng loạt hợp tác tỷ USD ở nhiều lĩnh vực
Đáng chú ý, ngay trong sáng 11/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Joe Biden đã tham dự “Hội nghị cấp cao Việt Nam – Hoa Kỳ về đầu tư và đổi mới sáng tạo”. Tham dự hội nghị còn có lãnh đạo các bộ, ngành và 14 doanh nghiệp (DN) tiêu biểu của Hoa Kỳ và Việt Nam.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden tham dự "Hội nghị cấp cao Việt Nam - Hoa Kỳ về đầu tư và đổi mới sáng tạo". (Ảnh: VGP) |
Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắc lại, một trong những trọng tâm của chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Biden là "thúc đẩy sự phát triển của kinh tế Việt Nam tập trung vào công nghệ và đổi mới sáng tạo". Việt Nam đã xác định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong những động lực quan trọng cho phát triển đất nước. Với phương châm "lấy nội lực là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định; ngoại lực là quan trọng và đột phá", chính sách nhất quán của Việt Nam là kêu gọi đầu tư, mở cửa thị trường với tất cả các đối tác, DN trên toàn thế giới, trong đó đặc biệt quan tâm các DN Hoa Kỳ.
Nhất trí với ý kiến của Thủ tướng Phạm Minh Chính, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden bày tỏ sự trân trọng, đánh giá cao những thành tựu phát triển của Việt Nam. Ông nhận định Việt Nam đã có thay đổi rất lớn trong gần 20 năm qua, kể từ chuyến thăm Hoa Kỳ của cố Thủ tướng Phan Văn Khải năm 2005.
Tổng thống Joe Biden cho rằng hiện nay đang có cơ hội để hai nước thúc đẩy quan hệ hợp tác, không chỉ trong lĩnh vực đầu tư, đổi mới sáng tạo mà trên tất cả các lĩnh vực, nhằm mang lại sự phồn thịnh chung.
Theo thông tin từ Nhà Trắng, “trái ngọt” của quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ là việc tăng cường mối quan hệ DN với DN của hai quốc gia. Trong đó, nhằm mở rộng thương mại trong ngành hàng không, Boeing và Vietnam Airlines sẽ ký một thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD để mua 50 máy bay Boeing 737 MAX. Thỏa thuận này sẽ hỗ trợ hơn 33.000 việc làm trực tiếp và gián tiếp trên khắp Hoa Kỳ.
Về tăng cường chuỗi cung ứng chất bán dẫn, Amkor Technology có trụ sở tại Arizona sẽ công bố bắt đầu hoạt động tại nhà máy hiện đại ở tỉnh Bắc Ninh vào tháng 10/2023, tổng vốn đầu tư cho dự án là 1,6 tỷ USD. Synopsys có trụ sở tại California đang triển khai một trung tâm ươm tạo và thiết kế chất bán dẫn phối hợp với Khu công nghệ cao TP.HCM. Marvell có trụ sở tại California sẽ công bố thành lập một trung tâm thiết kế chất bán dẫn đẳng cấp thế giới tại TP.HCM.
Cùng với đó, Microsoft và Truthing Social sẽ công bố thỏa thuận phát triển giải pháp dựa trên AI mang tính sáng tạo phù hợp với Việt Nam và các thị trường mới nổi. NVIDIA đang hợp tác với FPT, Viettel và VinGroup để triển khai AI trong các ngành đám mây, ô tô và chăm sóc sức khỏe. Meta Platforms và Trung tâm Đổi mới Quốc gia Việt Nam sẽ công bố Thử thách Đổi mới Việt Nam, một chương trình nhằm thúc đẩy chuyển đổi kỹ thuật số trong các DN vừa và nhỏ….
VinFast tiếp tục tiến hành xây dựng cơ sở sản xuất xe điện (EV) trị giá 4 tỷ USD ở Bắc Carolina. 3M ký kết thỏa thuận với Bộ GTVT Việt Nam nhằm cải thiện an toàn giao thông. Nobu Hospitality có trụ sở tại New York sẽ công bố hợp tác với Viet Capital Real Estate (CVRE) để đưa khách sạn, khu dân cư và nhà hàng Nobu đầu tiên đến Việt Nam.
Ngoài ra, Nhà điều hành cảng SSA Marine có trụ sở tại Seattle và công ty tư nhân Việt Nam Gemadept sẽ công bố ý định hợp tác trong các dự án cảng chiến lược ở miền Nam Việt Nam, bao gồm cả lợi ích chung trong việc phát triển Trung tâm Logistics Cái Mép Hạ trị giá 6,7 tỷ USD được đề xuất. Cơ quan nuôi trồng thủy sản Australis có trụ sở tại Massachusetts đã ký một biên bản ghi nhớ chi 100 triệu USD để mở rộng hoạt động tại Vịnh Vân Phong.
Crane NXT công bố kế hoạch hợp tác với Hi-Tech Polymer của Việt Nam để phát triển thế hệ tiền giấy tiếp theo cho Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Thời điểm thích hợp để Hoa Kỳ thành nhà đầu tư lớn nhất
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng chia sẻ, cách đây hơn 30 năm, khi các nhà đầu tư Hoa Kỳ đến Việt Nam đã nói rằng Hoa Kỳ đã đầu tư thì sẽ trở thành nhà đầu tư lớn nhất. Đây chính là thời điểm thích hợp để cùng nhau hiện thực hóa được mục tiêu và kế hoạch đã đặt ra.
Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng đề nghị các tập đoàn bán dẫn như Intel, Amkor, Marvell, Global Foundries và Hiệp hội bán dẫn Hoa Kỳ phát triển hệ sinh thái chíp, bán dẫn, phối hợp với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia để xây dựng trung tâm đào tạo, nghiên cứu phát triển, tiến tới thiết kế các sản phẩm chíp, bán dẫn tại Việt Nam; Boeing phát triển hệ sinh thái sản xuất linh kiện, xây dựng Trung tâm bảo dưỡng thiết bị, máy móc máy bay (Hang-Ga) quy mô khu vực tại Việt Nam; Google và các công ty công nghệ đẩy mạnh các hoạt động đổi mới sáng tạo, hợp tác AI và tổ chức các chương trình đào tạo nguồn nhân lực công nghệ cao tại Việt Nam….
Về phía các DN Việt Nam, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT đề nghị đẩy mạnh đầu tư có hiệu quả, mở rộng hoạt động kinh doanh tại Hoa Kỳ. Trên cơ sở đó, cần chủ động học tập kinh nghiệm, tiếp thu và ứng dụng công nghệ, nâng cao năng lực quản trị và tích lũy vốn để nâng tầm DN, đủ khả năng tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, hướng đến các hoạt động hợp tác có giá trị cao hơn và có tác động lan tỏa.
Chia sẻ về sự kiện lịch sử trên, GS. Hà Tôn Vinh, Giám đốc Chương trình Đào tạo lãnh đạo Đại học California Miramar University (Hoa Kỳ) nhìn nhận, quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ đã đến độ chín không thể không nâng cấp lên tầm cao mới, đặc biệt là trong giai đoạn có những bước chuyển mình như hiện nay.
“Tôi tin chắc rằng, quan hệ với Việt Nam – Hoa Kỳ sẽ đặt trọng tâm hợp tác kinh tế, khoa học công nghệ, hợp tác vì hoà bình, phát triển và thịnh vượng”, ông Vinh nói.
Theo đó, GS. Hà Tôn Vinh cho rằng, Việt Nam cần xây dựng mô hình các khu công nghiệp chuyên ngành, khu công nghiệp dành cho DN Hoa Kỳ như kiểu mô hình Nomura (Nhật Bản) tại Hải Phòng, VSIP (Việt Nam - Singapore) tại nhiều địa phương. “Chúng ta xây dựng khu công nghiệp dành riêng cho DN Hoa Kỳ để tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư triển khai các dự án đầu tư, khởi nghiệp, sáng tạo, đổi mới công nghệ và đảm bảo chế tạo sản phẩm Mỹ ngay tại Việt Nam”, ông nói.
Ông Nguyễn Hồng Diên Bộ trưởng Bộ Công Thương Trong những năm gần đây, Việt Nam đã và đang chuyển mình mạnh mẽ để trở thành một trung tâm sản xuất lớn toàn cầu. Vì vậy, chuyến thăm lịch sử của Tổng thống Joe Biden và sự kiện nâng cấp quan hệ lên mức đối tác chiến lược toàn diện sẽ tạo cơ hội chưa từng có để thúc đẩy những lĩnh vực hợp tác mới, mang tính đột phá, xây dựng nội lực để Việt Nam thực sự có mặt trong các chuỗi giá trị toàn cầu, trong đó tập trung vào tạo việc đẩy mạnh sự tham gia của DN Việt Nam trong lĩnh vực cung ứng nguyên vật liệu, linh kiện, thiết bị cho ngành năng lượng, hàng không, kinh tế số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo… Ông Vũ Tú Thành Phó Giám đốc điều hành Hội đồng kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN Các DN Hoa Kỳ cần một môi trường chính sách đủ thuận lợi để quyết định đầu tư. Đối với lĩnh vực công nghệ, họ cần Việt Nam phải đảm bảo các điều kiện mang tính đặc thù, đòi hỏi phải có chủ trương từ cấp cao nhất chứ không phải ở cấp địa phương hay bộ ngành; đồng thời giải quyết tốt bài toán nguồn nhân lực để đáp ứng nhu cầu của các ngành công nghệ cao. Cùng với đó là cơ sở hạ tầng, để đầu tư sản xuất chíp, nhà máy phải tiếp cận được sân bay, đường sá thông suốt, nguồn điện ổn định… Ông Simon Milner Phó Chủ tịch Tập đoàn Meta, phụ trách Chính sách Công khu vực Châu Á - Thái Bình Dương Việt Nam là một trong số các quốc gia dẫn đầu trên thế giới về kinh doanh hội thoại và có rất nhiều tiềm năng tăng trưởng. Chúng tôi cũng đã đầu tư liên tục vào trí tuệ nhân tạo (AI) để phát triển các công cụ mới giúp các DN tạo ra được nhiều giá trị hơn. Thật không khó để nhìn thấy sự phát triển sôi động của các công nghệ kỹ thuật số tại Việt Nam và cách mà các công nghệ này làm cuộc sống con người trở nên tốt đẹp hơn. Chúng tôi tự hào, vui mừng khi kỹ thuật số và thúc đẩy đổi mới của Việt Nam - một chủ đề quan trọng trong Chương trình Nghị sự trong chuyến thăm mang tính lịch sử của Tổng thống Joe Biden. |
Nhật Linh