Đội chi phí đang là "bài toán" đau đầu với tất cả các doanh nghiệp (DN) trong thời kỳ đại dịch COVID-19. Theo đó, 8 Hiệp hội ngành hàng vừa có công văn kiến nghị Thủ tướng Chính phủ áp dụng tăng lương tối thiểu vùng 6% từ 1/1/2023 thay vì ngày 1/7/2022 như đề xuất của Hội đồng Tiền lương quốc gia.
Lo lắng vì chi phí gia tăng
Theo 8 Hiệp hội, sở dĩ phải kiến nghị lùi thời gian tăng lương tối thiểu vùng vì trong hai năm 2020-2021, dịch COVID-19 bùng phát mạnh và diễn biến khó lường đã tác động nghiêm trọng đến mọi mặt của DN, khiến DN thực sự rất khó khăn và kiệt quệ.
Đội chi phí đang là "bài toán" đau đầu với tất cả các doanh nghiệp trong thời kỳ đại dịch COVID-19. |
Hơn nữa, hiện nay, tình trạng người lao động là F0 vẫn tiếp tục xuất hiện, các DN vẫn đang phải gồng mình đối phó với tình hình đó và kéo theo là tình trạng hậu COVID, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất của DN.
Chưa kể, các DN đều đã thực hiện tăng lương vào đầu năm 2021, 2022. Đồng thời, hợp đồng với các đối tác bao gồm giá hàng hoá... đều đã được chốt và ký từ đầu năm nên không thể tăng giá bán hàng hoá được.
"Tăng lương thời điểm giữa năm như tháng 7 này sẽ đẩy DN vào tình huống vô cùng khó khăn, nhiều DN sẽ phải hủy bỏ ngang hợp đồng vì chi phí không đảm bảo, ảnh hưởng đến công việc và thu nhập của người lao động và sự tồn vong của DN", 8 Hiệp hội DN cho biết. Đồng thời thông tin, nhiều DN có nguy cơ phải cắt giảm lao động, tạm dừng hoặc thu hẹp sản xuất, thậm chí phá sản vì không thể lo nổi chi phí nhân công. Điều này sẽ dẫn đến khả năng hàng chục nghìn người lao động không có việc làm.
Bên cạnh đề xuất lùi thời gian tăng lương tối thiểu, trước đó, nhiều DN cũng khá thất vọng khi đã có công văn kiến nghị xem xét không thu phí sử dụng hạ tầng khu vực cửa khẩu cảng biển đối với hàng hóa vận tải bằng đường thủy nội địa nhưng cuối cùng TP.HCM vẫn thu phí cảng biển từ ngày 1/4.
Theo đó, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP) nêu quan điểm: DN vẫn mong muốn TP.HCM dừng triển khai thu các loại phí nói trên đến hết ngày 31/12/2022 để tạo điều kiện cho DN cắt giảm chi phí, phục hồi sản xuất kinh doanh theo chủ trương của Chính phủ hỗ trợ DN khắc phục khó khăn do dịch bệnh COVID-19 gây ra.
Đồng thời, điều chỉnh các mức thu nói trên giảm xuống theo hướng công bằng, cắt giảm chi phí cho DN, không tạo thêm gánh nặng về thủ tục hành chính và gây ách tắc cho việc thực hiện thủ tục hành chính, nghĩa là áp dụng một mức thu là 250.000 đồng/container đối với container 20ft; 500.000 đồng/container với container 40ft và 15.000 đồng/tấn đối với hàng lỏng, hàng rời không đóng trong container...
Thấp thỏm thêm khoản phí mới
Trong khi đau đầu vì những khoản phí chắc chắn phải nộp, thì những khoản phí dự kiến sẽ thu cũng đang khiến nhiều DN lo lắng, hoang mang. Điển hình như mới đây, Bộ GTVT cho biết đã hoàn thiện đề án thu phí với cao tốc đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước và báo cáo Chính phủ để trình Quốc hội xem xét quyết định. Nếu chủ trương được thông qua, liên Bộ Tài chính - GTVT sẽ xây dựng phương án thu phí cụ thể.
Điều đó có nghĩa, DN vận tải sẽ tốn thêm một khoản phí. Ông Khúc Hữu Thanh Hải, Giám đốc Công ty vận tải Đất Cảng (TP.Hải Phòng), cho biết hoạt động vận tải đến nay chưa trở lại như thời kỳ trước dịch, DN vẫn đang chạy cầm chừng, thậm chí chẳng muốn chạy vì càng chạy càng lỗ. Theo đó, DN mong muốn các địa phương, bộ ngành đừng để phí chồng phí đè nặng lên "đôi vai" DN.
"Nếu phải bỏ thêm chi phí, chắc chắn DN sẽ tăng giá cước, điều này sẽ đội giá thành lên cao, ảnh hưởng tới giá bán, sức tiêu dùng của nền kinh tế. Nhìn chung cuối cùng mọi gánh nặng đổ lên vai người tiêu dùng", ông Hải nói. Và chia sẻ, vẫn biết rằng mọi quyết định tăng phí dịch vụ... đều có lý do nhưng sẽ là rất khó khăn cho DN trong bối cảnh chưa phục hồi hoàn toàn sau đại dịch COVID-19.
Trên thực tế, sau khi Chính phủ triển khai Nghị quyết 128 về thích ứng với dịch COVID-19, nền kinh tế đang dần phục hồi. Đơn cử, trong quý I/2022, cả nước có 60.178 DN gia nhập và tái gia nhập thị trường - con số kỷ lục về số lượng trong quý I từ trước đến nay, gấp 1,5 lần so với trung bình quý I giai đoạn 2017 - 2021, tăng 36,7% so với cùng kỳ năm 2021.
Báo cáo chỉ số môi trường kinh doanh quý I/2022 của EuroCham vừa công bố cũng cho thấy hơn 2/3 số DN được hỏi tin rằng nền kinh tế Việt Nam có khả năng ổn định và cải thiện trong quý II/2022, trong khi quý IV/2021 chỉ 58% có dự đoán tích cực. Cộng đồng DN châu Âu cũng chỉ ra các dự báo quý II đầy tham vọng cho các công ty của họ, đặc biệt là khi so sánh với các dự báo quý I/2022. Gần 66% số người tham gia khảo sát mong đợi doanh thu tăng trong quý thứ II của năm, so với 52% của quý trước...
Những dẫn chứng trên một lần nữa cho thấy nền kinh tế đang bước vào giai đoạn phục hồi, bởi vậy một quyết định thay đổi, nếu chưa có sự tính toán kỹ lưỡng có thể khiến DN "ốm yếu" trở lại. Cũng như trong bối cảnh mà mọi chi phí đều gia tăng do ảnh hưởng của dịch bệnh, xung đột Nga - Ukraine, ưu tiên cắt giảm chi phí cho DN vẫn là mục tiêu cần được đặt ra hàng đầu.
Theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế (VCCI), qua khảo sát cộng đồng DN cho thấy một nghịch lý là trong khi Chính phủ thúc đẩy hoạt động cải cách, cắt giảm chi phí tuân thủ cho DN thông qua đơn giản hóa, cắt bỏ điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính thì một số chính sách đề xuất soạn thảo mới trong năm 2021 lại có xu hướng gia tăng thêm điều kiện kinh doanh. Ví dụ như xuất khẩu gạo, thẩm định giá. Điều này đặt ra câu hỏi lớn về tính thực chất và hiệu quả của hoạt động cải thiện môi trường kinh doanh mà Nhà nước đang tiến hành.
TS. Ông Nguyễn Đình Cung Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương Cộng đồng DN đã chịu tác động nặng nề của đại dịch và họ đang rất cần một môi trường kinh doanh thuận lợi hơn, an toàn hơn, giảm thiểu mọi chi phí để phục hồi, mở rộng đầu tư kinh doanh. Các nỗ lực tiếp tục cải cách, cải thiện môi trường kinh doanh lúc này là thật đúng thời điểm, khẳng định sự chùng lại vừa qua chỉ là bất khả kháng, tạm thời. Chúng ta cần nhanh chóng phục hồi lại niềm tin của thị trường, của cộng đồng DN, từ đó các cải cách sẽ có tác động bội phần đến phục hồi và gia tăng tốc độ tăng trưởng. Ông Lê Tiến Trường Chủ tịch Tập đoàn Dệt may Việt Nam DN mong đợi chính sách vĩ mô ổn định, đặc biệt là hỗ trợ giảm lãi suất. Nhiều quốc gia có lãi suất vốn vay chỉ 3-4%, còn chúng ta vẫn đang dao động ở mức cao 8-10%, điều này khiến cho năng lực cạnh tranh của DN yếu đi. DN mong muốn làm sao để trong sân chơi cạnh tranh toàn cầu, DN Việt Nam không bị bất lợi hơn các DN khác do mặt bằng giá và chính sách nội địa. Ông Hoàng Quang Phòng Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) DN đang ở trong giai đoạn phục hồi, vì vậy chúng tôi mong muốn điều chỉnh lương tối thiểu từ ngày 1/1/2023 thay vì 1/7/2022. Nếu điều chỉnh vào tháng 7 tới thì vất vả cho DN quá, chúng tôi phải điều chỉnh lại phương án sản xuất kinh doanh, các chỉ số, kể cả chỉ số tăng trưởng. |
Nhật Linh