Là Tổ trưởng Tổ công tác chỉ đạo sản xuất, kết nối cung ứng tiêu thụ nông sản tại các tỉnh, thành phố phía Nam trong điều kiện dịch COVID-19, ông Trần Thanh Nam, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho hay, từ khi vào miền Nam đến giờ, Tổ đã nắm chắc xây dựng được mạng lưới cung ứng nông sản trên các lĩnh vực, theo đó gần 400 HTX nông nghiệp đã được kết nối tìm kênh tiêu thụ.
"Có HTX ở Long An một ngày đã bán được 300 tấn rau, sau một đêm ký hợp đồng giá trị tới 100 triệu đồng. Đây là thông tin rất mừng", ông Nam chia sẻ.
Khó khăn bủa vây
Tuy nhiên, việc sản xuất, tiêu thụ nông sản, thực phẩm còn đang gặp rất nhiều khó khăn. Liên quan tới kế hoạch vừa duy trì sản xuất vừa chống dịch theo phương châm "3 tại chỗ", ông Nam cho biết, nhiều doanh nghiệp (DN) gặp khó khăn. Cụ thể, các DN chế biến nông, thủy sản vướng mắc ở chỗ là cơ sở hạ tầng không thể đáp ứng cho nhu cầu ăn, ngủ tại chỗ của công nhân.
"Khác với các DN dệt may, da giày, DN chế biến nông, thủy sản thường có quy mô nhỏ, do điều kiện đặc thù nên cơ sở, nhà máy chế biến thường có nước, do vậy không thể đảm bảo ngay được điều kiện 3 tại chỗ", ông Nam phân tích.
Vận chuyển hàng hóa đang gặp rất nhiều khó khăn do mỗi địa phương có cách hiểu khác nhau về quy định phòng chống dịch COVID-19. |
Bên cạnh đó, việc thu hoạch nông sản cũng gặp nhiều khó khăn. Thu hoạch lúa thì có thể thành lập đội máy gặt đập liên hợp di chuyển tới các vùng trồng trọng điểm như An Giang, Kiên Giang để giúp người dân. Nhưng trái cây là mặt hàng đặc thù cần người có tay nghề thu hái.
Thời gian qua, nhiều ý kiến cho rằng, nên đề nghị lực lượng quân đội hỗ trợ, nhưng Thứ trưởng Bộ NN&PTNT nhìn nhận, việc này là không khả thi, bởi không phải ai cũng có thể hái được trái cây. "Người hái trái cây cần tay nghề giỏi, chỉ bằng một công cụ đơn giản nhưng thu hái rất nhanh mà không làm hỏng, trầy xước vỏ", ông Nam nói. Đồng thời, cho rằng cần vận động người lao động trở lại đảm nhiệm công việc này với điều kiện đảm bảo phòng chống dịch COVID-19.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết, nhiệm vụ chính của Tổ công tác là kết nối tiêu thụ nông sản trong vùng dịch ở các tỉnh phía Nam, nhưng có nhiều thời điểm phải giải quyết tiêu thụ cho từng lô hàng đơn lẻ đang ùn ứ tại hộ nông dân, HTX, hoặc giải quyết lưu thông cho từng lô hàng bị mắc tại chốt kiểm dịch.
Đặc biệt, liên quan tới quy định hàng hóa thiết yếu mới được ưu tiên luồng xanh qua chốt kiểm soát dịch, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho hay, đang có những bất cập. Ví dụ, mặt hàng cao su - thời gian qua, nhiều địa phương đã đưa vào diện hàng hóa thiết yếu nhưng một số địa phương lại không cho qua chốt kiểm dịch. Vì vậy, nếu phát hiện thấy khó khăn, bất cập, DN có thể phản ánh ngay tới Tổ công tác để kịp thời tháo gỡ.
Liên quan tới vấn đề vận chuyển hàng hóa, ông Trần Đức Nghĩa, đại diện Hiệp hội DN dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) chia sẻ, có rất nhiều khó khăn khi chi phí gia tăng. Đơn cử, một công ty có 150 lái xe, hàng tháng phải chi trả hơn 300 triệu đồng chi phí xét nghiệm các loại. Trong khi đó, mỗi địa phương lại có một cách hiểu khác nhau về biện pháp phòng dịch. Ví dụ, trên địa bàn Quảng Ninh, ông Nghĩa không hiểu vì sao khi vào khu vực cửa khẩu phải test COVID-19 trong khi bắt đầu vào tỉnh thì lái xe đã xét nghiệm COVID-19 bằng kỹ thuật RT-PCR.
Tránh cản trở lưu thông vô lý
Mới đây nhất, theo ông Nghĩa, cũng có thể thấy sự khác biệt giữa TP.HCM và Hà Nội. Trong khi Quốc lộ 1A qua địa bàn TP.HCM không bị đóng cửa khi áp dụng Chỉ thị 16, nhưng Hà Nội đã đóng cửa Quốc lộ 1A để phong tỏa địa bàn. Đại diện VLA cho rằng: "Trong trường hợp này, chúng ta hoàn toàn có lựa chọn khác để đảm bảo quá trình lưu thông hàng hóa trên quốc lộ khi đi qua địa phận của mình".
Bên cạnh đó, khi thay đổi hoặc áp đặt quy định, hầu hết các địa phương có xu hướng áp dụng rất nhanh, gây lúng túng cho DN. "Ví dụ, tại Hải Phòng, từ ngày 18-20/7, 3 cửa ngõ đi vào Hải Phòng bị ách tắc nghiêm trọng bởi áp dụng dán tem cho các phương tiện và xét nghiệm lái xe trong khi các tỉnh khác chưa áp dụng, các DN chưa thể cập nhật thông tin. Điều này gây thiệt hại cho DN trong Hiệp hội", ông Nghĩa dẫn chứng.
Theo ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), vừa qua, các DN cũng bức xúc rất nhiều về cách hiểu và áp dụng khác nhau về giá trị test nhanh có được công nhận như PCR hay không. Hay thời hạn hiệu lực của các loại hình xét nghiệm như thế nào khi có địa phương chỉ áp dụng 1-2 ngày, trong khi có địa phương từ 7-10 ngày. Do đó, Bộ Y tế và Ban Chỉ đạo quốc gia nên có hướng dẫn thống nhất ngay, tránh tình trạng mỗi địa phương áp dụng theo một kiểu, góp phần tạo ra sự bình ổn và lưu thông hàng hóa tốt hơn.
Về hàng hóa thiết yếu, Bộ Công Thương đã có công văn gửi các địa phương để thống nhất cách hiểu. Trước đó, Văn phòng Chính phủ cũng đã có công văn, trong đó nêu danh sách các hàng hóa thiết yếu. Tuy nhiên, đây chỉ là một số hàng hóa có thể liệt kê, thực tế còn tùy theo tình hình địa phương, tránh tình trạng cản trở lưu thông vô lý.
Theo bà Trần Thị Thu Hiền, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam, hiện tại trên phần mềm của Tổng cục và theo báo cáo từ các Sở GTVT địa phương, cả nước đã cấp gần 55.000 thẻ luồng xanh cho các phương tiện lưu thông. Kể từ khi TP. Hà Nội triển khai giãn cách theo Chỉ thị 16, số lượng phương tiện đăng ký giấy nhận diện luồng xanh tăng rất cao, gây nên sự quá tải đột ngột, tạm thời với cơ quan quản lý nhà nước.
"Sở GTVT Hà Nội hiện đang nhận rất nhiều hồ sơ và đang rất nỗ lực làm ngày làm đêm để giải quyết nhanh nhất. Trong khi đó, hệ thống có trữ lượng nhất định nên nếu có sự chậm trễ trong việc trả kết quả qua phần mềm, rất mong DN có thể chia sẻ với cơ quan quản lý nhà nước", bà Hiền nêu.
Mặt khác, đại diện Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho rằng, hiện nay quy định xe luồng xanh được lưu thông, không cần kiểm tra tại chốt kiểm dịch, điều này đòi hỏi tài xế, DN cũng phải tự giác và chấp hành nghiêm các quy định để đảm bảo phòng chống dịch.
Ông Lê Thanh Hòa Phó Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) Việc kết nối tiêu thụ nông sản đang được đẩy mạnh, song còn một số vấn đề ở các địa phương liên quan tới hướng dẫn của Tổng cục Đường bộ để tạo điều kiện vận chuyển hàng hoá thiết yếu. Các Sở Công Thương cần phối hợp với Sở NN&PTNT địa phương để có đề nghị với Ban chỉ đạo phòng chống dịch nhằm tạo thuận lợi tốt nhất cho việc vận chuyển hàng hoá, thực hiện hiệu quả QR Code để nhận diện xe vận chuyển. Đồng thời, các địa phương cần chủ động thực thi tốt chống dịch ở chợ đầu mối để đảm bảo hàng hoá được tiêu thụ ổn định. Ông Trần Văn Hào Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Thái Việt Trung Khó khăn nhất của DN là test COVID-19, không chỉ các tỉnh, nhà máy đều yêu cầu test PCR rất phức tạp và tốn kém. Do vậy, cần làm sao có giải pháp chung về việc xét nghiệm COVID-19 một cách thống nhất về thời hạn, quy trình test, hoạt động của lái xe, thay vì chỉ dừng ở cấp luồng xanh. Có như vậy mới đảm bảo nguồn lực lao động, chứ nếu chỉ có phương tiện mà không có con người thì cũng khó có thể hoạt động. Ông Đào Việt Long Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Những DN đăng ký cấp luồng xanh đã lâu mà chưa được giải quyết có thể gọi điện thoại về đường dây nóng mà Sở GTVT Hà Nội đã bống bố hoặc nhắn tin tên DN, biển kiểm soát phương tiện để chúng tôi chủ động kiểm tra, xử lý. Đồng thời, hiện nay, Sở đã đề xuất tiêm cho đội ngũ lái xe buýt, taxi sân bay và tài xế vận tải đường dài. |
Nhật Linh
Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ. |