Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam đề nghị hủy số tiền 300 tỷ đồng/400 tỷ đồng dự kiến bố trí cho Dự án Đại học KHCN Hà Nội do Dự án không thể giải ngân theo kế hoạch (Ảnh minh hoạ: Internet) |
Tại Hội nghị trực tuyến sơ kết và thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công nguồn vay nước ngoài năm 2020 tổ chức ngày 25/6, đại diện Bộ Tài chính cho biết, trong 6 tháng đầu năm, nền kinh tế chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19, do đó các dự án sử dụng vốn ODA, vay ưu đãi cũng gặp nhiều khó khăn.
10 địa phương chưa tiêu được tiền
Ông Trương Hùng Long - Cục trưởng Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) cho biết, dự toán vốn nước ngoài giao cho các bộ, ngành trung ương năm 2020 là 18.216 tỷ đồng và dự toán giao cho các địa phương là 38.484 tỷ đồng.
Tuy nhiên, tính đến hết ngày 24/6, số liệu giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công là 7.427 tỷ đồng, đạt 13,1% so với dự toán được giao.
Trong số đó, có 3 bộ giải ngân trên 20% so với kế hoạch được giao gồm Bộ GTVT (29%), Bộ Quốc phòng (27,6%), Bộ Y tế (27,3%); 1 bộ chưa giải ngân phần vốn cấp phát đầu tư công là Bộ Công Thương (dự toán được giao là 138 tỷ đồng).
Giải ngân của các địa phương đạt 4.611 tỷ đồng (11,98%). Đáng chú ý, có tới 10 địa phương chưa giải ngân được vốn đầu tư công nguồn vốn vay nước ngoài năm 2020, gồm: Bắc Giang, Hải Dương, Nam Định, Đà Nẵng, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bình Phước...
Ông Long cho biết, theo phản ánh của các bộ, ngành, địa phương và các ban quản lý dự án, hiện có một số thay đổi về cơ chế chính sách như thẩm quyền thẩm định tổng mức đầu tư (định mức, đơn giá) theo quy định tại Nghị định 68/2019/NĐ-CP ngày 14/8/2019 của Chính phủ về chi phí đầu tư xây dựng công trình; hay như cơ chế quản lý vốn ODA và vay ưu đãi nước ngoài.
Những sự thay đổi về cơ chế chính sách dẫn đến việc các bộ, ngành, địa phương, chủ dự án còn lúng túng trong quá trình triển khai.
"Hiện nay, nhiều bộ ngành xin trả lại vốn", ông Long cho hay. Chẳng hạn như Bộ NN&PTNN đề nghị hủy 1.808 tỷ đồng/3.638 tỷ đồng dự toán của Bộ để chuyển cho các bộ, địa phương khác. Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam đề nghị hủy số tiền 300 tỷ đồng/400 tỷ đồng dự kiến bố trí cho Dự án Đại học KHCN Hà Nội do dự án không thể giải ngân theo kế hoạch.
Dự án lớn “ghìm chân” giải ngân vốn
Bà Phạm Thị Hồng Hà - Giám đốc Sở Tài chính TP.HCM cho biết, tỷ lệ giải ngân hiện mới đạt 4,13%. Nguyên nhân chính khiến tỷ lệ giải ngân vốn nước ngoài thấp là do TP.HCM đang trình Thủ tướng cho phép điều chỉnh thời gian thực hiện dự án, thẩm định điều chỉnh thiết kế cơ sở để làm thủ tục điều chỉnh dự án.
Do ảnh hưởng bởi Covid-19 nên chưa thể hoàn tất các thủ tục cho các chuyên gia nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam, nhất đối với các gói thầu ngắn hạn cần phải có sự tham gia của các chuyên gia châu Âu và Nhật Bản.
Dự kiến đến hết tháng 7 năm nay, khi các kiến nghị được giải quyết thì TP.HCM sẽ giải ngân vốn nước ngoài vay lại được khoảng 7.630 tỷ đồng, đạt 53,76% so với kế hoạch và tiếp tục có đà phấn đấu đạt mức cao nhất hoàn thành chỉ tiêu giải ngân năm 2020.
Tại Hà Nội, tình hình giải ngân vốn có khá hơn nhưng cũng gặp nhiều khó khăn. Ông Nguyễn Doãn Toản - Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết trong 6 tháng đầu năm 2020, giải ngân vốn ODA đạt 22,14% kế hoạch giao.
Theo ông Toản, có một số khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các dự án ODA như dự án tuyến đường sắt đô thị số 2 đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo còn vướng mắc về thủ tục điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án, chưa thực hiện xong.
Đối với dự án tuyến đường sắt thí điểm TP Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội, một số vướng mắc về thủ tục tạm ứng gói thầu số 9 - hệ thống thẻ vé do chưa ký được Hiệp định vay bổ sung 20 triệu Euro với Chính phủ Pháp nên chưa ký được hợp đồng vay lại giữa Bộ Tài chính và TP Hà Nội.
TP Hà Nội đề nghị Bộ Xây dựng sớm ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung các thông tư hướng dẫn thực hiện Nghị định số 68/2019/NĐ-CP về quản lý chi phí đầu tư xây dựng. Trong đó có quy định về quy trình, thủ tục cập nhật giá gói thầu; thẩm quyền quyết định sử dụng chi phí dự phòng của giá gói thầu khi cập nhật giá gói thầu.
Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà khẳng định, với tốc độ giải ngân như hiện nay và việc nền kinh tế tiếp tục chịu tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19, nếu các cấp, các ngành, các địa phương và các chủ dự án không có các giải pháp quyết liệt, khắc phục khó khăn thì sẽ khó có thể hoàn thành được nhiệm vụ năm 2020.
Thanh Hoa