99% giao dịch mua hàng trên mạng không có hóa đơn chứng từ

Đây là thông tin được ông Trần Hữu Linh, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường nêu ra tại cuộc họp về công tác chống hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ trong thương mại điện tử (TMĐT) của Bộ Công Thương cuối tuần qua.

Hàng giả, hàng nhái ngập chợ online (Ảnh: Internet)

Theo Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường, có 3 loại hình TMĐT cần quan tâm đó là: Sàn giao dịch TMĐT; bán hàng trên mạng xã hội; bán hàng trên website TMĐT. Nếu không có kiểm soát chắc, đây sẽ là mối nguy đối với tình hình gian lận thương mại tại Việt Nam.

Hầu hết hành vi vi phạm do chủ thể bán hàng không thực hiện đúng trách nhiệm của người bán trên sàn giao dịch điện tử. Chủ thể bán hàng là các cơ sở nhỏ lẻ hoặc cá nhân, sử dụng một địa chỉ để giao dịch nhưng tập kết hàng hóa tại nhiều địa điểm khác nhau gây khó khăn cho công tác điều tra, trinh sát, kiểm tra, bắt giữ và xử lý vi phạm.

Một khó khăn nữa được Tổng cục trưởng nêu ra đó là hầu hết các giao dịch hàng hóa đều không có hóa đơn, chứng từ cụ thể.

“Đối với TMĐT khi xử lý phải có chứng cứ cụ thể. 99% các giao dịch trên mạng hiện nay không có hóa đơn chứng từ. Chính vì vậy, công tác phát hiện, quản lý và xử lý đối với hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ càng trở nên khó khăn” ông Linh chia sẻ.

Bên cạnh đó, kinh doanh qua mạng xã hội như Facebook chưa được kiểm soát hiệu quả, nhất là đối với các mạng xã hội chưa có đại diện pháp luật tại Việt Nam. 

Báo cáo với Bộ trưởng Bộ Công Thương, ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục TMĐT và Kinh tế số cho biết, từ năm 2018 đến nay, Cục đã thực hiện thanh tra tại 3 đơn vị và kiểm tra 11 đơn vị. Tổng mức xử phạt 500 triệu đồng. Đối với nhiệm vụ rà soát trên các sàn giao dịch TMĐT, tính đến hết 2018, tổng số sản phẩm vi phạm đã gỡ bỏ trên các sàn là 35.943 và hơn 3000 tài khoản trên các sàn đã bị khoá. Mặc dù đạt được những hiệu quả bước đầu trong việc phát hiện và xử lý vi phạm trên TMĐT, ông Hải nhận định, phương thức, thủ đoạn hoạt động của đối tượng vi phạm ngày càng tinh vi.

“Nhiều đối tượng là người bán trên các sàn tìm mọi cách để lách qua các bộ lọc kỹ thuật của Sàn. Cụ thể, đối tượng cố tình thay đổi tên sản phẩm là N.I.K.E thay vì NIKE. Thậm chí, có những đối tượng bán lá cây cần sa nhưng rao bán “Lá cây đu đủ”, “cỏ mỹ” ông Hải minh chứng.

Bên cạnh đó, nhiều trường hợp mua tên miền và đặt máy chủ ở nước ngoài, trả tiền thông qua thẻ tín dụng mà không thông qua công ty bán tên miền, cung cấp dịch vụ máy chủ ở Việt Nam hoặc chỉ thiết lập fanpage để chạy quảng cáo. Các đối tượng này cố tình che giấu thông tin, không có địa chỉ, điện thoại hay bất kỳ thông tin liên lạc gì.

Theo ông Hải, rất khó nhận biết được hàng hóa thật – giả trên mạng bởi “Thông tin lên mạng thì là hình ảnh và thông tin của hàng thật nhưng khi khách hàng nhận được có thể là hàng giả, hàng nhái mà nhiều lúc khách hàng cũng khó phát hiện”.

Tuy nhiên, cũng có những trường hợp “người mua biết hàng giả vẫn mua vì giá rẻ, thích hàng nhái thương hiệu nổi tiếng”, ông Hải băn khoăn.

Thy Lê