Đó là một trong những đề xuất của Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) trong một văn bản hiến kế tăng cường thu hút vốn và công nghệ quản lý từ ngân hàng nước ngoài, đề gửi Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vào ngày 26/3.
VAFI cho rằng nới "room" cho nhà đầu tư ngoại là rất quan trọng (Ảnh minh họa: Internet) |
Trong văn bản này, VAFI đánh giá, những năm gần đây, khối ngân hàng thương mại (NHTM) nhà nước, khối ngân hàng tư nhân có một số tiến bộ như cổ phần hóa, niêm yết, thu hút vốn từ nhiều cổ đông tổ chức, cá nhân, khắc phục các mặt yếu kém về quản trị doanh nghiệp và giảm bớt nợ xấu…
Tuy nhiên, VAFI cho rằng, để làm cho hệ thống ngân hàng trong nước thực sự lành mạnh và phát triển bền vững, cần phải mở ra khuôn khổ pháp lý để khối ngân hàng trong nước có điều kiện thuận lợi thu hút vốn và công nghệ quản lý từ các ngân hàng nước ngoài và với mục tiêu không còn mảnh đất màu mỡ cho tiêu cực tham nhũng và nợ xấu phát triển .
Do đó, Hiệp hội này kiến nghị, NHNN cần có những quy định mới trong công tác tuyển dụng, bổ nhiệm nhân sự cho hệ thống NHTM nhà nước, NHTM tư nhân theo thông lệ quản trị tiên tiến nhất. Đó là, cấm thành viên HĐQT, chủ ngân hàng, thành viên Ban điều hành… xung đột lợi ích, xâm phạm lợi ích công ty, quy định chế tài cụ thể; Công tác tuyển dụng phải đảm bảo chất lượng, khách quan. Phải tạo ra cơ chế để không một ai trong ngân hàng (từ chủ tịch, tổng giám đốc, giám đốc nhân sự…) dùng ảnh hưởng cá nhân để tuyển dụng hay bổ nhiệm những người không hội đủ năng lực, phẩm chất.
Trong công tác cấp tín dụng, VAFI cũng đề xuất, NHNN cần ban hành quy chế cho vay tín dụng để đảm bảo quy trình cấp tín dụng là chặt chẽ và có trách nhiệm. Nghiêm cấm các hành vi thông đồng, trục lợi, tham nhũng trong cho vay vốn. Phải tạo cơ chế để hội đồng tín dụng thực sự hoạt động có trách nhiệm và độc lập.
VAFI nhấn mạnh, không một ai trong ngân hàng có quyền áp đặt chủ quan quyết định việc cấp tín dụng mà đi ngược lại ý kiến của tập thể. Với những dự án không khả thi hay chưa rõ ràng thì tổng giám đốc, chủ tịch HĐQT… không thể ra quyết định chủ quan được.
Cũng tại văn bản này, VAFI cho rằng, phải quyết liệt thay đổi cơ cấu cổ đông trong khối NHTM cổ phần nhà nước, ngân hàng tư nhân. Từ đó, VAFI đưa ra một số giải pháp: giảm tỷ trọng cổ phần nhà nước; chấm dứt tình trạng ngân hàng cổ phần là một thành viên của tập đoàn tư nhân, do các thành viên góp vốn và cung cấp tín dụng cho các thành viên; chủ tịch HĐQT của NHTM cổ phần phải hoạt động chuyên nghiệp, không kiêm nhiệm các chức vụ khác và về thực chất không phải là chủ tịch của một tập đoàn.
Đặc biệt, để khuyến khích các tổ chức trong nước và nước ngoài tham gia góp vốn mua cổ phần, VAFI cho rằng, NHNN phải mở “room” để mời gọi ngân hàng nước ngoài có uy tín tham gia, qua đó dễ dàng thu hút vốn và công nghệ của họ.
Trong đó, với NHTM cổ phần kinh doanh hiệu quả, room nên là 49%, cho phép một ngân hàng nước ngoài tham gia mua tối đa 40% và phải nắm giữ trong thời hạn tối thiểu 5 năm. Nếu chuyển nhượng thì cũng phải chuyển cho một ngân hàng nước ngoài khác có uy tín.
VAFI khẳng định, những điều kiện trên hơi chặt chẽ nhưng để đảm bảo NHTM cổ phần không bị tham nhũng hay thao túng bởi những cổ đông xấu.
Bên cạnh đó, với những ngân hàng yếu kém, hoạt động không hiệu quả thì cho phép ngân hàng nước ngoài có uy tín và tiềm lực tài chính mạnh mua tối đa 100% và với các điều kiện chuyển nhượng như trên.
Thanh Hoa