Sau hơn 10 năm thực hiện xây dựng NTM, toàn tỉnh Bình Định hiện đã có 5 đơn vị cấp huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn, hoàn thành nhiệm vụ NTM: thành phố Quy Nhơn, thị xã An Nhơn, thị xã Hoài Nhơn, huyện Tuy Phước và huyện Phù Cát.
Chuyển biến từ lượng đến chất
Trong đó, mới nhất là huyện Phù Cát vừa được công nhận với 16/16 xã đạt chuẩn NTM, đạt 9/9 tiêu chí huyện NTM. Thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn huyện năm 2021 đạt 50,7 triệu đồng/năm, gấp 2,6 lần so với năm 2011, tăng 31,1 triệu đồng so với năm 2011 (19,6 triệu đồng/người/năm). Tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện năm 2021 còn 2,88%, giảm 12,88% so với năm 2011 (15,76%). Số tiêu chí NTM bình quân toàn huyện tăng 12,3 tiêu chí/xã so với khi triển khai thực hiện chương trình.
![]() |
Huyện Phù Cát vừa được công nhận đạt chuẩn NTM với 16/16 xã đạt chuẩn, đạt 9/9 tiêu chí huyện NTM. (Ảnh: Int) |
Nhìn chung, thời gian qua, Bình Định đã và đang tập trung nguồn lực đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn, xây dựng các thiết chế văn hóa cơ sở và đạt được những kết quả to lớn, toàn diện.
Toàn tỉnh hiện có 100% đường trục xã, liên xã được bê tông hóa hoặc nhựa hóa, với tổng chiều dài 1.505 km; đường trục thôn, xóm được bê tông đạt 96,3%, với tổng chiều dài 2.208 km; đường ngõ, xóm bê tông và cứng hóa không lầy lội đạt 93,9%, với tổng chiều dài 2.320 km.
Hệ thống lưới điện trung ấp, hạ áp đã được đầu tư xây dựng cơ bản đảm bảo cung cấp điện an toàn và ổn định cho người dân khu vực nông thôn. Tỷ lệ người dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%. Tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế khu vực nông thôn đạt 94,7%. Tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng khu vực nông thôn giảm còn dưới 9,7%.
Ngoài ra còn có 250 điểm phục vụ bưu chính; 102/159 nhà văn hóa xã, phường, thị trấn; 257 khu sinh hoạt văn hóa, thể thao cấp xã; 140 xã, phường, thị trấn có trung tâm học tập cộng đồng lồng ghép một số hoạt động xây dựng đời sống văn hóa cơ sở.
Nhờ đó, diện mạo nông thôn ở Bình Định giờ đây rất khang trang, hiện đại; nhiều công trình hạ tầng nông thôn đã được xây mới, nâng cấp đảm bảo đạt chuẩn; đời sống tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên, môi trường có nhiều chuyển biến tích cực, an ninh trật tự xã hội được giữ vững, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế, xã hội.
Đặc biệt, gắn với xây dựng NTM, Bình Định đã không ngừng đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp, tổ chức phát triển sản xuất nông sản theo chuỗi giá trị bền vững, gắn với sản xuất hàng hóa quy mô lớn đối với các nhóm sản phẩm chủ lực.
“Các cấp chính quyền đã không ngừng khuyến khích các địa phương áp dụng các mô hình sản xuất đạt hiệu quả kinh tế, xây dựng và phát huy liên kết chuỗi trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp gắn với thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững”, ông Trần Văn Phúc, Giám đốc Sở NN&PTNT Bình Định chia sẻ.
HTX đóng vai trò “bà đỡ”
Trong đó, thành công lớn trong phát triển liên kết và tiêu thụ sản phẩm chính là từ các hợp tác xã (HTX). Nhờ mạnh dạn thay đổi, tiếp cận và thích ứng với sự phát triển mới, các HTX đã thực hiện thành công các chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản, tăng lợi nhuận cho HTX, tăng thu nhập cho thành viên, góp phần tạo việc làm cho lao động vùng nông thôn.
![]() |
Sản phẩm rau, dưa các loại của HTXNN Nhơn Thọ 2 đạt danh hiệu sản phẩm OCOP cấp tỉnh hạng 3 sao. |
Ông Phạm Văn Tân, Giám đốc HTXNN Nhơn Thọ 2 (xã Nhơn Thọ, thị xã An Nhơn) cho biết: “Tạo dựng được các chuỗi sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, quá trình phát triển sẽ dễ ổn định. Thành viên tham gia được hỗ trợ đầu vào gồm vật tư, giống, kỹ thuật, đảm bảo sản phẩm được bao tiêu, thu nhập tăng lên. Phía HTX là đơn vị trung gian có thêm lợi nhuận mở rộng hoạt động, hình thành thêm các chuỗi liên kết. Điểm thấy rõ nhất trong liên kết doanh nghiệp - HTX - nông dân đó là hình thành được một chuỗi sản xuất nông sản hàng hóa với quy mô tập trung, đảm bảo về chất lượng và ổn định trong tiêu thụ, gia tăng hiệu quả kinh tế trên cùng một đơn vị diện tích canh tác; tăng vai trò kết nối trong tiêu thụ nông sản địa phương”.
Đến nay, HTXNN Nhơn Thọ 2 đã liên kết và sản xuất tiêu thụ lúa giống hình thành cánh đồng lớn giữa HTX với DN với diện tích 200 ha, năng suất đạt từ 70 - 80 tạ/ha, tăng 10 - 15 tạ/ha so với diện tích ngoài mô hình; hình thành chuỗi liên kết sản xuất tiêu thụ nông sản an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP với các cửa hàng kinh doanh trong và ngoài tỉnh, tăng thu nhập lên 300 - 400 triệu đồng/ha/năm. Sản phẩm rau, dưa các loại của đơn vị cũng đạt danh hiệu sản phẩm OCOP cấp tỉnh hạng 3 sao.
Tương tự là trường hợp HTXNN Tây Giang (Tây Sơn). Từ năm 2010 đến nay, HTX đã liên kết với Viện KHKT duyên hải Nam Trung Bộ để sản xuất và tiêu thụ lúa giống, tăng thu nhập cho thành viên từ 20 - 25% so với sản xuất lúa thương phẩm thông thường. Đồng thời, HTX chủ động tìm kiếm DN thực hiện liên kết sản xuất và tiêu thụ bắp ngọt, đậu phụng trên đất mì, mía kém hiệu quả.
"Việc triển khai các chuỗi liên kết trong sản xuất và tiêu thụ từng bước tháo gỡ bài toán đầu ra cho nông sản. Không chỉ tìm kiếm cơ hội hợp tác với DN, mà HTX chủ động đầu tư cơ sở hạ tầng, xây dựng nhà máy gia công chế biến đậu phụng, mè, vừa phát triển sản phẩm đặc trưng của địa phương, vừa tạo việc làm cho thành viên HTX", ông Trần Đình Thọ, Giám đốc HTXNN Tây Giang thông tin.
Được biết, trong thời gian tới, tỉnh sẽ ưu tiên hỗ trợ cho các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm phù hợp điều kiện sản xuất an toàn, có thị trường tiêu thụ ổn định nhằm nâng cao chuỗi giá trị sản xuất, kết hợp xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa, xúc tiến thương mại gắn với xây dựng NTM.
“Chúng tôi đang phối hợp hướng dẫn các địa phương xây dựng kế hoạch và triển khai chu trình OCOP đến các xã, phường, thị trấn, cơ sở sản xuất để đăng ký ý tưởng sản phẩm tham gia; hướng dẫn các chủ thể có sản phẩm đăng ký tham gia Chương trình OCOP hoàn thiện hồ sơ, sản phẩm để tham gia đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP cấp tỉnh năm 2022. Đồng thời, phối hợp, hướng dẫn các địa phương xây dựng kế hoạch triển khai chương trình xây dựng NTM và chương trình OCOP năm 2022 và giai đoạn 2022-2025”, ông Trần Văn Phúc cho hay.
Nhật Nam