Từ đầu năm đến nay, tỉnh Cà Mau đã có thêm 10 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới và 3 xã đạt nông thôn mới nâng cao, góp phần hoàn thành chỉ tiêu của cả năm 2022.
Nỗ lực thay đổi 'bộ mặt' nông thôn
Nhìn lại chặng đường cách đây hơn 10 năm, đến nay, diện mạo nông thôn của các xã đạt chuẩn đã hoàn toàn thay đổi, cơ sở hạ tầng thiết yếu được đầu tư xây dựng khang trang, đồng bộ. Thu nhập bình quân đầu người đã đạt hơn 50 đồng, tỷ lệ hộ nghèo đã giảm hẳn.
Bên cạnh đó, nhiều tuyến đường nông thôn mới được xây dựng, đầu tư hoàn chỉnh, đường xã và đường từ trung tâm xã đến huyện được nhựa hóa, đảm bảo ô tô đi lại thuận tiện… Kinh tế nhờ đó cũng ngày một phát triển theo.
Khi đời sống kinh tế phát triển, người dân tích cực tham gia các phong trào xây dựng đời sống văn hóa. Các tuyến đường được trồng cây xanh, trồng kiểng tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp, diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc.
![]() |
Cà Mau được khoác "áo mới" từ xây dựng NTM. (Ảnh: Int) |
Ông Lâm Trung Kiên (ấp 9, xã Khánh Bình Đông) chia sẻ, những năm gần đây, nhờ giao thương thuận lợi, thu nhập từ mô hình nuôi cá bổi của gia đình ông vì thế ổn định hơn.
“Năm vừa qua, gia đình đã thu hoạch hơn 20 tấn cá bổi thương phẩm. Thương lái đến tận nhà thu mua, nhờ đó lợi nhuận hơn trăm triệu đồng. Quả thật, từ khi có chủ trương xây dựng nông thôn mới, về mọi mặt đời sống của người dân nông thôn nơi đây đều có sự phát triển hơn ”, ông Kiên phấn khởi.
Không chỉ mô hình nuôi cá bổi mà người dân ở Khánh Bình Đông còn triển khai nhiều mô hình cho năng suất khá cao, ổn định.
Mặc dù những mô hình này có tiềm năng rất lớn nhưng nông dân địa phương không dám mạnh dạn đầu tư phát triển bởi vẫn lo ngại về đầu ra.
Trước tình hình đó, ngành nông nghiệp tỉnh nhận định, để thực hiện thành công mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp thì tư duy sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, thiếu tính liên kết… là trọng tâm cần phải thay đổi. Trong đó, phát triển bền vững nền kinh tế tập thể chính là lời giải cho bài toán này.
Có thể thấy, những năm qua, mô hình phi nông nghiệp theo chuỗi liên kết sản xuất đã giúp nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp Cà Mau, góp phần tạo thêm nhiều việc làm, phát triển kinh tế gia đình cho cho người dân vùng nông thôn. Tuy nhiên, đối với mô hình này, nông dân còn tâm lý e ngại mở rộng quan hệ liên kết, hợp tác sản xuất kinh doanh; các mô hình sản xuất phi nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Cà Mau chưa có sự hình thành liên kết chuỗi, các nông hộ còn sản xuất theo hình thức nhỏ lẻ, tự phát; thiếu vốn; tập quán canh tác lạc hậu; trình độ học vấn thấp; thiếu kinh nghiệm sản xuất, nhất là năng lực quản lý kinh tế hộ, kinh tế tập thể của nông dân...
“Số lượng HTX được hưởng chính sách hỗ trợ còn hạn chế. Trong khi đó, đa số các HTX có vốn ít, trang thiết bị lạc hậu, quy mô sản xuất nhỏ, chưa xây dựng được chuỗi liên kết. Bên cạnh đó, khả năng huy động vốn của các thành viên rất hạn chế, khó vay vốn trung hạn, dài hạn từ ngân hàng”, ông Nguyễn Văn Toàn, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Dịch vụ thủy sản Ông Muộn (xã Lý Văn Lâm, TP.Cà Mau) cho biết.
Hỗ trợ cho các HTX phát triển
Để hỗ trợ phát triển, tỉnh Cà Mau đã tăng cường thực hiện nhiều chính sách, trong đó chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Giai đoạn 2013 - 2021, tỉnh đã đào tạo được hơn 6.400 lượt người, với tổng kinh phí hơn 4.100 tỷ đồng. Nội dung đào tạo tập trung vào lĩnh vực hoạt động của HTX, các chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa,… góp phần giúp đội ngũ quản lý các HTX có thể học tập và vận dụng hiệu quả vào quá trình sản xuất, kinh doanh của HTX.
![]() |
Cà Mau đã và đang đẩy mạnh việc củng cố và phát triển các loại hình kinh tế tập thể. (Ảnh: Int) |
Cùng với đó, nhằm giúp HTX tháo gỡ khó khăn về vốn, duy trì, mở rộng sản xuất, kinh doanh, tỉnh đã thành lập quỹ hỗ trợ phát triển HTX, vốn điều lệ từ ngân sách tỉnh cấp đến nay đạt khoảng 16.500 tỷ đồng, vốn từ thành viên đóng góp đạt hơn 340 triệu đồng. Qua đó, đã hỗ trợ cho trên 180 dự án với tổng dư nợ hơn 40.600 tỷ đồng.
“Khi mới thành lập, đặc biệt là thời gian dịch bệnh căng thẳng, HTX gặp rất nhiều khó khăn trong sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, nhờ có các chính sách hỗ trợ kịp thời về vốn, công nghệ, máy móc… HTX đã từng bước hoạt động ổn định”, ông Lê Văn Mưa, Giám đốc HTX Dịch vụ sản xuất lúa- tôm Trí Lực cho biết.
Ngoài ra, tỉnh cũng đã chủ động hỗ trợ các HTX trong việc xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường tiêu thụ, nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm.
Cụ thể, tỉnh Cà Mau đã tăng cường tổ chức các Hội nghị trực tuyến kết nối tiêu thụ nội địa sản phẩm nông, lâm, thủy sản, đặc biệt là các sản phẩm OCOP của tỉnh, lồng ghép các hoạt động khởi nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp gắn với phát triển các sản phẩm OCOP. Hiện nhiều sản phẩm đã được tiêu thụ trong hệ thống siêu thị: Tập đoàn Central Retail Việt Nam, Saigon Coop, trên các sàn thương mại điện tử như: Tiki, Lazada, Sendo, Chợ tốt…
“Nhờ sự hỗ trợ hiệu quả đó, giá trị sản phẩm OCOP của các chủ thể là HTX từng bước được nâng lên; theo kết quả khảo sát sơ bộ, có trên 30% sản phẩm OCOP có doanh thu tăng từ 5- 8%, hầu hết giá bán sản phẩm tăng từ 5 -10%, cá biệt có một số sản phẩm giá bán tăng từ 15 - 20%”, anh Huỳnh Minh Triều, Giám Đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp Thủy sản Đoàn Phát (ấp 8, xã Trí Lực, huyện Thới Bình) thông tin.
Nhìn chung, nhờ sự quan tâm, hỗ trợ của tỉnh, các HTX đã từng bước thoát khỏi tình trạng yếu kém, phát huy vai trò, đem lại lợi ích và thu nhập cho thành viên. Một số HTX dần thích nghi được với cơ chế thị trường, ký kết hợp đồng với nhiều đối tác; hình thành được một số HTX kiểu mới theo hướng liên doanh - liên kết trong sản xuất, tiêu thụ hàng hóa cho thành viên, phát huy được vai trò, sức mạnh của đơn vị, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn.
Nhật Nam