Ông Trần Trọng Phu, Giám đốc HTX Chế biến mắm chắt Phu Hiền, cho biết Quảng Yên vốn có nguồn cung dồi dào và nhu cầu thị trường cần sản phẩm mắm an toàn, chất lượng, nên năm 2018, gia đình ông và một số hộ dân đã liên kết cùng nhau thành lập HTX cùng hỗ trợ nhau sản xuất theo hướng bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.
Sản xuất bài bản
Để làm ra những giọt nước mắm thơm ngon, HTX đầu tư gần 4 tỷ đồng xây dựng nhà xưởng với 3 bể (24 ô), 50 ang chứa phục vụ chế biến 100 tấn cá. Ngoài ra, HTX còn đầu tư máy móc, bao bì, nhãn mác…
Khi xây dựng nhà xưởng, các thành viên đã bàn bạc và mua đất xa dân cư thuộc địa bàn thôn 3, xã Hoàng Tân. Đây cũng là địa điểm vừa dễ dàng trong việc vận chuyển, thu mua cá ở bến cá Tân An (phường Tân An), đồng thời cũng thuận lợi trong việc chế biến, sản xuất không ảnh hưởng nhiều đến người dân trong vùng.
Ngay từ nguyên liệu đầu vào được HTX chú trọng vì đây là yếu tố quyết định chất lượng sản phẩm. Qua tuyển chọn, cá cơm, cá nhâm, cá nục do ngư dân trong vùng đánh bắt được mang về rửa sạch sau đó pha trộn lẫn muối theo tỷ lệ nhất định. Sau khi chờm muối xong, cá sẽ được cho vào các ang, bể để ủ. Trong 2,5 tháng đầu, các ang, bể ủ cá được đánh đều lên rồi gia nhiệt bằng ánh nắng mặt trời.
Khu vực nọc rút mắm của HTX Hiền Phu. |
Mắm chắt muốn ngon thì thời gian ủ càng lâu càng tốt, thông thường thời gian ủ tại HTX là khoảng 2-3 năm, tùy loại. Đây là điều nhận biết vì sao nước mắm chắt Phu Hiền lại màu vàng rơm, trong sánh, mùi thơm nồng và vị ngọt đậm đà do độ đạm cao.
Nhờ việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất truyền thống, bên cạnh sự giám sát chăt chẽ của các cấp có chuyên môn, thẩm quyền về các chỉ tiêu đạt chuẩn, nước mắm chắt Phu Hiền đã chinh phục được người tiêu dùng ở trong và ngoài tỉnh.
Hiện, sản phẩm được bán với giá bán 180.000 đồng/lít. Ước tính trung bình 1 năm, HTX sản xuất 18.000 lít. Ngoài chất lượng sản phẩm, HTX còn đầu tư mẫu mã, bao bì bắt mắt để người tiêu dùng dễ dàng nhận diện sản phẩm.
Vượt qua kỳ sát hạch
Tự tin với sản phẩm mình làm ra, năm 2019, các thành viên đã đưa sản phẩm nước mắm chắt tham gia chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm (OCOP) do thị xã Quảng Yên tổ chức. Tại đây, những chai nước mắm chắt của HTX phải cạnh tranh với 103 sản phẩm của 63 tổ chức kinh tế, hộ gia đình trên địa bàn.
Tuy nhiên, ngoài chất lượng bảo đảm, HTX đã chủ động về mẫu mã, bao bì lại bảo đảm điều kiện, quy định về tem, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc nên ngay trong đợt tham gia đầu tiên, mắm chắt Phu Hiền đã được xếp hạng 4 sao.
Sản phẩm nước mắm Thu Hùng đảm bảo cả về chất lượng và mẫu mã trước khi xuất ra thị trường. |
Việc vượt qua các đánh giá và phân hạng sản phẩm của cuộc “sát hạch” OCOP có ý nghĩa rất lớn trong phát triển các sản phẩm của HTX. Theo ông Trần Trọng Phu, sự đánh giá khắt khe trong từng tiêu chí xếp hạng sản phẩm OCOP đã tạo động lực cho HTX tiếp tục chuẩn hóa sản phẩm theo tiêu chuẩn, nâng cao năng lực cạnh tranh, nâng cao vị thế của sản phẩm địa phương.
Đặc biệt, đối với địa phương xây dựng nông thôn mới nâng cao buộc phải có sản phẩm đạt xếp hạng OCOP hoặc có mô hình ứng dụng công nghệ cao, mô hình áp dụng cơ giới hóa các khâu trong sản xuất hay mô hình sản xuất an toàn thực phẩm. Tại Quảng Yên, HTX Chế biến mắm chắt Phu Hiền chính là điển hình tiêu biểu giúp địa phương hoàn thành một số tiêu chí quan trọng như an toàn vệ sinh thực phẩm, môi trường, tổ chức sản xuất…
Theo đó, đến hết năm 2019, 100% xã của Quảng Yên đã đạt chuẩn tiêu chí số 17 về môi trường, có sản phẩm đạt OCOP, có vùng nuôi trồng thủy sản, khu chăn nuôi xa khu dân cư.... Ngoài HTX Phu Hiền, thị xã còn có HTX Rau an toàn Tiền An, HTX Hoa Sen Quảng Yên đang phát triển theo chuỗi giá trị.
Tiếp tục chung súc cùng địa phương xây dựng nông thôn mới nâng cao, trong thời gian tới, HTX Mắm chắt Phu Hiền sẽ tiếp tục mở rộng diện tích cơ sở sản xuất, đầu tư khoảng 1,4 tỷ đồng mua thêm hệ thống dây chuyền máy rửa chai, đóng và dập nút tự động. Khi hệ thống này đi vào hoạt động sẽ giúp HTX nâng cao chất lượng và thương hiệu sản phẩm. Cùng đó, HTX sẽ đẩy mạnh hoạt động quảng bá tiếp cận thị trường, giúp người tiêu dùng được thưởng thưởng sản phẩm nước mắm chất lượng thơm ngon, độ đạm cao, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm…
Nước mắm chắt Phu Hiền đã từng bước khẳng định thương hiệu của một sản phẩm truyền thống từ chính chất lượng sản phẩm. Sản phẩm này đã góp phần làm đa dạng các sản phẩm OCOP của thị xã Quảng Yên, hướng tới những sản phẩm có chất lượng và sức cạnh tranh cao trên thị trường.
Huyền Trang