Nằm giữa vùng đồng trũng xa dân cư, khu văn phòng điều hành, trại lợn, kho cám thức ăn và khu giết mổ… của HTX rộng 2,2ha. Toàn bộ khuôn viên này hình thành do các thành viên cùng ý nguyện làm HTX, nên cùng gom ruộng về một chỗ. Và, đó cũng là thực tế minh chứng chủ trương “dồn điền đổi thửa” ở Hà Nội là “đất lành” để phát triển mới các THT, HTX.
Sóng gió ban đầu ở HTX điểm
Theo bà Lê Thị Hà - Chủ tịch UBND huyện Thanh Oai, địa bàn huyện có 20 HTX nông nghiệp, 4 HTX chuyên ngành và 5 HTX làng nghề. Với mức chi 4,9 tỷ đồng dành hỗ trợ củng cố HTX toàn huyện, đến nay Thanh Oai cơ bản hoàn thành tổ chức lại HTX theo đúng Luật HTX 2012. Trong đó, HTX chăn nuôi Hoàng Long được huyện đề xuất xây dựng HTX kiểu mới chuyên chăn nuôi theo hướng sinh học an toàn.
Theo tìm hiểu tại HTX, thực ra những thành viên trước khi vào HTX làm rất nhiều ngành nghề, như bún bánh, gối đệm, hàn, vật liệu xây dựng... Họ đã cùng theo nghề mới nuôi lợn, do ông Nguyễn Trọng Long - Giám đốc HTX, là hạt nhân xây dựng ý tưởng làm HTX chăn nuôi, ban đầu hoạt động mô hình Tổ hợp tác chăn nuôi (từ năm 2007), tiếp đó phát triển lên HTX (năm 2013).
Bước đầu, HTX gặp vô vàn sóng gió, nhất là những năm 2011 - 2014. Lợn ế khách và giá lợn thịt thì rớt thê thảm, trong khi giá cám tăng liên tục. HTX lâm vào khó khăn, chỉ hòa và lỗ vốn chứ không có lãi.
Ông Nguyễn Trọng Long kể lại: “Khi đó, trại lợn của HTX nuôi 300 lợn nái, gần 3.000 lợn thịt. Ngành khác khó quá thì tạm dừng, nhưng nuôi lợn nái đẻ ra bao nhiêu con vẫn phải nuôi mà không dừng được. HTX còn khó do ban đầu thiếu kinh nghiệm, mùa đông gió lùa lợn ốm cả đàn, sau đó mới biết làm chuồng kín và điều tiết nhiệt độ phù hợp”.
Chủ tịch Võ Kim Cự (ngoài cùng bên trái) khảo sát quy trình chăn nuôi A-Z của HTX
Đến nay, HTX đã có 450 con lợn nái, 8 lợn đực, khoảng 1.500 lợn thương phẩm, hàng năm xuất chuồng 800 - 1.000 tấn lợn hơi. Ngoài con giống phải mua, còn lại HTX tự chủ hầu hết các khâu đầu vào đến quản lý đầu ra ở các điểm tiêu thụ. HTX áp dụng quy trình chăn nuôi sinh học, được Bộ NN&PTNT cấp Chứng nhận trại chăn nuôi an toàn và Cục Sở hữu trí tuệ cấp Chứng nhận thương hiệu, nhãn hiệu xanh dương “A-Z”.
HTX hiện đang tạo việc làm cho 25 lao động tại chỗ, mức lương tháng khoảng 6 triệu đồng/người. HTX cũng là đơn vị đi đầu trong phong trào xây dựng nông thôn mới và tích cực đóng góp xây dựng các quỹ an sinh xã hội tại địa bàn.
Nỗ lực ra mắt chuỗi lợn sạch “A-Z”
Giám đốc HTX Nguyễn Trọng Long cho rằng hiện nay nhu cầu thị trường cần cấp bách thực phẩm sạch, an toàn. Với ưu thế chăn nuôi sạch và nằm tại làng nghề truyền thống giò chả Ước Lễ nổi tiếng, nên HTX kiên trì theo đuổi ý tưởng khép kín chuỗi lợn “A-Z”, tiếp tục đầu tư dây chuyền giết mổ công suất 50 con lợn/ngày, đủ làm 5 - 6 tấn giò, chả, nem các loại...
Đến nay, HTX đang chủ động lo từ khâu sản xuất đến tìm kiếm mở thêm địa điểm bán hàng ở thị trấn huyện lỵ Kim Bài (huyện Thanh Oai) và điểm bán thịt thương phẩm ở khu đô thị Linh Đàm (quận Hoàng Mai)… Khi hoàn tất các khâu chuẩn bị đó, HTX dự kiến chính thức chào hàng thương hiệu Thịt lợn an toàn “A-Z. Đây là bước đệm để HTX hoàn thiện chuỗi sản xuất từ trang trại đến bàn ăn và các điểm tiêu thụ sản phẩm trong thành phố.
Vừa qua, đến thăm HTX, ông Võ Kim Cự - Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, nhận thấy đơn vị có ba khó khăn lớn nhất, là vốn, đất đai và điểm bán hàng tiêu thụ sản phẩm. Đáng nói, việc cấp “sổ đỏ” đất trại lợn, HTX mấy lần đề nghị lên huyện nhưng chưa được giải quyết, hay HTX muốn vay vốn ứng dụng công nghệ cao, nhưng không ngân hàng nào cho vay…
Chủ tịch Võ Kim Cự đã rất phấn khởi đánh giá HTX Hoàng Long có tích lũy kinh nghiệm đi từ THT lên HTX, đang cố gắng thực hiện ý tưởng táo bạo khép kín chuỗi sản phẩm từ A-Z, tự sản xuất thức ăn, tự lo dây chuyền giết mổ, bán thịt lợn thương phẩm và bán lợn giống ra thị trường.
Tuy nhiên, vấn đề đáng băn khoăn là nếu có chiến lược đầu tư lớn, thì HTX phải tính đến quy mô lớn trên 1.000 nái trở lên, nhất là lúc này phải triển khai ngay dây chuyền giết mổ, quy trình xử lý môi trường mới đạt hiệu quả cao.
Lưu Đoàn