Nhờ chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm đi đôi với bảo vệ môi trường, HTX Tân Hải đã tạo việc làm và thu nhập ổn định cho một bộ phận người lao động và từng bước nâng cao đời sống cho thành viên. Mô hình sản xuất của HTX cũng được đánh giá là tiềm năng và thuận lợi để phát triển, mở rộng.
Hình thành khu chế biến tập trung
Để phát triển bền vững, thời gian qua, HTX Mua bán và chế biến thủy sản Tân Hải (xã Hải Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình) đã có những giải pháp phù hợp trong xử lý chất thải sau chế biến. Đây là một trong những bước đi hiệu quả nhằm bảo vệ môi trường sống và nâng cao chất lượng sản phẩm của HTX.
Hải Ninh là xã vùng biển bãi ngang của huyện Quảng Ninh, ngành nghề chế biến thủy sản là một trong những điểm nhấn phát triển kinh tế ở địa phương. Với mong muốn đưa dòng sản phẩm nước mắm, ruốc, cá khô, mắm nêm nguyên chất, chất lượng tốt nhất, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm đến người tiêu dùng, HTX Tân Hải nhận thấy việc đầu tư cơ sở vật chất là điều vô cùng cần thiết.
Việc hình thành một khu chế biến thủy hải sản tập trung là cách giúp HTX “an cư lạc nghiệp”. Nếu không, hoạt động sản xuất của HTX sẽ tụt hậu và trở thành thủ phạm làm thiệt hại cho các ngành kinh tế khác bởi gây ô nhiễm môi trường.
Suy nghĩ đó đã thôi thúc HTX mạnh dạn đề xuất và đã được chính quyền địa phương cấp hơn 4.000 m2 đất làm mặt bằng mở rộng sản xuất. Cùng với đó, HTX đầu tư kho đông lạnh có sức chứa 40 tấn sản phẩm. Sản lượng thủy sản thu mua, chế biến cũng tăng gấp đôi, thậm chí gấp 3 với hơn 400.000 tấn.
HTX cũng đầu tư một số xe tải với tải trọng khác nhau phục vụ thu mua thủy sản và vận chuyển hàng hóa. Bà Nguyễn Thị Xuân - Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX, cho biết từ khi đầu tư nhà xưởng, kho lạnh, HTX không phải đi gửi nguyên liệu, nhờ đó có thể chủ động sản xuất, không tốn kém chi phí.
Song song đó, HTX chú trọng đầu tư cơ sở hạ tầng xử lý nước thải. Đối với chất thải rắn, HTX tiến hành thu gom, phân loại tại nguồn thành các nhóm phụ phẩm có thể tận dụng, chất thải rắn sản xuất, chất thải rắn sinh hoạt.
Các chất thải rắn này đều được HTX chứa trong các dụng cụ chứa kín riêng biệt để chế biến tiếp hoặc đem tiêu hủy, chôn lấp theo quy định. Riêng với bã cá sau khi kéo rút lần 2, HTX sẽ đem đi xả muối, bán cho các cơ sở chế biến thức ăn gia súc.
Những biện pháp trên đã giúp HTX giải quyết được lượng nước thải, mùi hôi từ chế biến thủy sản… từ đó, bảo đảm được nguồn nước nuôi trồng thủy sản, đời sống của cộng đồng dân cư và hoạt động du lịch của địa phương…
Một gian hàng giới thiệu sản phẩm của HTX |
Mở rộng thị trường
Hệ thống sấy nguyên liệu thủy hải sản, làm nước mắm sử dụng năng lượng mặt trời được đầu tư cũng giúp HTX sản xuất sạch hơn và tiết kiệm 300 - 400 triệu đồng/năm so với hệ thống đốt củi truyền thống. Đây cũng là hướng đi hiệu quả, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường vì không phát sinh khí thải.
Đổi mới và hoạt động theo Luật HTX 2012, đến nay, nguồn vốn cố định của HTX đạt gần 3 tỷ đồng. Mỗi năm, HTX sản xuất khoảng 25.000 lít nước mắm, 450 tấn ruốc, chế biến 600 tấn sứa. HTX cũng là đơn vị đứng ra bao tiêu, thu mua và tiêu thụ trên 10.000 tấn cá các loại cho người dân.
Thị trường tiêu thụ chủ yếu của HTX là các tỉnh Bắc Trung bộ. Đặc biệt, sản phẩm sứa, mắm ruốc đã xuất khẩu sang Trung Quốc với số lượng lớn. Giai đoạn cao điểm (từ tháng 1 đến tháng 5), HTX giải quyết việc làm cho 50 lao động địa phương với mức lương 5 - 6 triệu đồng/tháng. Hiện nay, HTX có nhiều đối tác tiềm năng, làm ăn lâu dài trên cơ sở mở rộng quy mô sản xuất.
Theo đánh giá của UBND huyện Quảng Ninh, mô hình sản xuất của HTX Tân Hải là hướng đi phù hợp với tình hình phát triển kinh tế biển trên địa bàn tỉnh hiện nay, khi đáp ứng các yêu cầu tiêu thụ nguồn lợi thủy hải sản đánh bắt được trên địa bàn xã Hải Ninh nói riêng và các xã lân cận nói chung. Hoạt động của HTX đã phát huy được tiềm năng thế mạnh của các xã ven biển, giải quyết được việc làm, tăng thu nhập cho người lao động.
Để tiếp tục phát triển hiệu quả, bền vững, HTX đang đẩy mạnh huy động thêm nguồn vốn góp của thành viên để tăng thêm nguồn vốn sản xuất. Đi cùng với đó, HTX xây dựng phương án sản xuất chặt chẽ kết hợp với mở rộng thị trường tiêu thụ.
Huyền Trang