Từng thử sức ở một vài công ty, đến năm 2015, chị Ngọc cùng chồng là anh Đỗ Trọng Duân quyết định từ bỏ công việc để lập nghiệp ngay tại quê hương. Tìm hiểu trên các phương tiện thông tin đại chúng, chị Ngọc nhận thấy nghề trồng nấm mang lại thu nhập cao, dễ trồng, thích hợp với điều kiện địa phương.
Kiên trì với mô hình trồng nấm
Bằng nguồn vốn tích lũy và vay mượn từ gia đình, bạn bè, chị Ngọc đã đầu tư xây dựng trang trại có quy mô hơn 4.000 m2 chuyên sản xuất nấm Sò, nấm Rơm, Linh chi, Mộc nhĩ… và trồng cây ăn quả.
Ngoài sản xuất nấm thương phẩm, cơ sở của gia đình chị còn cung cấp phôi bịch nấm đến tay người tiêu dùng để thỏa mãn nhu cầu tự trồng và chăm sóc nấm.
Những vụ nấm ban đầu, do chưa có kinh nghiệm chăm sóc nên nhiều đợt bị hỏng, nấm phát triển chậm, sản lượng thu hoạch thấp. Bên cạnh đó, mặt hàng này còn khá lạ lẫm với người dân trong xã nên chị gặp không ít khó khăn trong việc tìm đầu ra cho sản phẩm.
Không nản chí, chị quyết tâm theo đuổi và kiên trì với mô hình nấm của mình. Qua mỗi vụ nấm, chị lại tích lũy được thêm nhiều kinh nghiệm, đồng thời tìm được đầu ra ổn định cho sản phẩm.
Dần dần năng suất tăng, mỗi năm chị thu hoạch được 8 - 10 tấn nấm. Trang trại của chị trồng nhiều nhất là nấm Sò bởi loại nấm này dễ trồng, cho năng suất cao. Tuy nhiên, do giá bán chỉ 30.000 - 35.000 đồng/kg nên chị quyết định chuyển sang trồng thử nghiệm nhiều loại nấm khác.
Chị mạnh dạn vay thêm 300 triệu đồng để xây dựng khu nhà xưởng, mua máy móc, thiết bị và thuê lại đất chuyển đổi nông nghiệp của thôn. Chị xây khu nhà xưởng sơ chế nguyên liệu và nuôi trồng rộng 200 m2 được lắp đặt hệ thống tự động, máy tưới phun bán tự động thuận tiện cho việc điều chỉnh độ ẩm, hệ thống ánh sáng nhân tạo bằng bóng đèn tiết kiệm điện, điều khiển nhiệt độ, giàn giá nuôi trồng hiện đại…
Do việc thu gom rơm khá vất vả và tốn kém, chị Ngọc đã sử dụng bông để thay thế. Bông khi thu về được hấp, ủ cho có độ ẩm nhất định, sau đó được khử khuẩn và đưa vào nhà nuôi trồng. Quy trình từ khi bắt đầu trồng đến lúc thu hoạch kéo dài 25 ngày, cho sản lượng trung bình 2 tạ/tấn nguyên liệu.
Xây dựng mô hình trồng nấm theo công nghệ mới này có ưu điểm chi phí thấp, mang lại năng suất, hiệu quả kinh tế cao. Giá bán tại các chợ đầu mối dao động 80.000 - 90.000 đồng/kg, lúc cao điểm có thể lên tới 110.000 đồng/kg, giúp chị Ngọc thu về bình quân 20 triệu đồng/tháng.
“Trồng nấm không tốn nhiều diện tích, nhưng giá trị mang lại cao gấp nhiều lần so với trồng lúa. Hơn nữa, đây là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, người tiêu dùng rất ưa chuộng nên không phải lo đầu ra cho sản phẩm”, chị Ngọc chia sẻ.
Mô hình sản xuất nấm sò của chị Ngọc đạt giải Nhất Ý tưởng phụ nữ khởi nghiệp năm 2018 |
Mở rộng quy mô
Năm 2018, chị Ngọc cùng chồng cải tạo 250 m2 nhà xưởng để trồng nấm công nghệ cao, chế tạo thành công tủ trồng nấm mini tự động. Đồng thời, chị quyết định triển khai ý tưởng trồng thêm nấm Kim phúc có giá trị kinh tế lớn. Năng suất thử nghiệm cho thấy một tấn nguyên liệu thu được 500 kg nấm, cho lãi gần 10 triệu đồng.
Với mô hình trồng nấm hiện tại, dự kiến một năm, cơ sở sản xuất của chị sản xuất khoảng 25 tấn nguyên liệu. Sau khi trừ chi phí, trang trại cho thu lãi 150 - 200 triệu đồng. Ý tưởng này của chị đã đạt giải nhất trong Vòng chung khảo ý tưởng phụ nữ khởi nghiệp năm 2018 do Hội Phụ nữ tỉnh trao tặng.
Từ thành công của mình, chị Ngọc đã đứng ra thành lập và trở thành Giám đốc HTX Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Minh Ngọc với 7 thành viên và hướng tới xây dựng thương hiệu nấm sạch, nhằm đưa vào hệ thống các siêu thị, cửa hàng thực phẩm an toàn.
Tuy nhiên, thực tế bước đường khởi nghiệp của chị Ngọc, đặc biệt là việc tiếp cận công nghệ cao vẫn còn gặp nhiều rào cản, khiến việc phát triển thương hiệu còn hạn chế. Vốn đầu tư cho chuyển đổi cơ cấu, xây dựng cơ sở hạ tầng chưa nhiều; diện tích đất còn manh mún… nên mô hình khởi nghiệp của chị chưa có sức cạnh tranh, khó tiếp cận được những hợp đồng lớn.
Sắp tới, chị Ngọc sẽ hoàn thiện bộ hồ sơ VietGAP để đưa sản phẩm vào các cửa hàng bán thực phẩm sạch và ký hợp đồng với các công ty bao tiêu nhằm đưa sản phẩm nấm tới gần hơn với người tiêu dùng.
Qua đây, chị mong rằng các cơ quan chức năng sẽ tạo điều kiện thuận lợi trong vấn đề đất đai, nguồn vốn và chính sách để HTX có thể mở rộng quy mô, tăng hiệu quả sản xuất, phân phối ra thị trường những cây nấm sạch, chất lượng cao phục vụ bữa ăn cho người dân.
Hoàng Lê