Ông Đinh Văn Quốc, Phó Bí thư xã Lâm Trung Thủy cho biết: Nếu như trước đây, số lượng trấu tồn dư của các nhà máy xay xát trên địa bàn xã đều được tập kết tại các bãi rác hoặc mang ra đồng đốt gây khói, ô nhiễm môi trường thì hiện nay, hầu hết số lượng trấu của các nhà máy xay xát được HTX thu mua để ép củi trấu.
Thu hàng chục triệu đồng mỗi tháng
Trước đây, các hộ có nghề phụ xay xát gạo đã liên kết tập hợp thành HTX để có đủ năng lực và tư cách pháp nhân trong sản xuất kinh doanh sản phẩm nông nghiệp. Và từ đó, HTX Đức Lâm đã trở thành một trong những đơn vị liên kết cung ứng giống lúa, thu mua thóc thương phẩm trên địa bàn huyện Đức Thọ, chế biến gạo thương phẩm theo chuỗi liên kết giá trị nâng cao thu nhập cho nông dân.
Sản phẩm củi trấu của HTX |
Sản phẩm gạo của HTX luôn được khách hàng ưa chuộng và được công nhận là một trong những sản phẩm chủ lực của địa phương, tham gia chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Bình quân mỗi ngày, lượng lúa nguyên liệu chế biến của HTX lên tới 15 - 20 tấn, thải ra 1,5 - 2 tấn vỏ trấu.
Do lượng vỏ trấu khá lớn nên khu vực kho chứa của HTX xử lý không xuể. Trước thực trạng này, đầu năm 2019, HTX đã đầu tư hệ thống nhà xưởng, máy móc, kho chứa hàng để sản xuất củi trấu theo công nghệ ép thanh, ép viên từ vỏ trấu và các phụ phẩm trong nông nghiệp.
Ông Nguyễn Bá Thanh, Giám đốc HTX cho biết sau khi đầu tư dây chuyền ép củi trấu, mỗi ngày HTX có thể ép được 5 tấn củi trấu, giải quyết vấn đề nan giải mà lâu nay người dân luôn phải đối mặt là lượng trấu tồn dư phải đem đi đốt, gây ô nhiễm môi trường.
Khi giải quyết được lượng trấu tồn đọng trong nhà kho, HTX còn trở thành đơn vị thu gom số trấu của các nhà máy xay xát trong huyện và các địa phương lân cận về để ép thành củi trấu. Bình quân mỗi tháng, HTX sản xuất gần 150 tấn củi trấu thành phẩm, giá bán từ 1 - 1,5 triệu đồng/tấn. Trừ chi phí nhân công, tiền điện và khấu hao máy móc, trung bình mỗi tháng, HTX thu về hàng chục triệu đồng.
Lượng trấu tồn đọng trong nhà kho của HTX được giải quyết nhờ công nghệ mới |
Với mức giá khoảng 1.500 đồng/kg, củi sản xuất từ vỏ trấu ép có giá rẻ hơn rất nhiều so với các loại chất đốt từ than, củi hoặc gas. Vỏ trấu ép khi đốt không sinh ra mùi, rất ít khói và khói không làm cay mắt, không gây ngạt, độc hại cho người sử dụng. Sản phẩm củi trấu của HTX chủ yếu cung cấp cho Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1 và một số nhà hàng, lò bánh mì, cơ sở sản xuất nhỏ trên địa bàn.
Khắc phục ô nhiễm môi trường
Nhờ đầu tư máy móc để biến loại phế phẩm này thành sản phẩm chất đốt, HTX đã khắc phục được tình trạng đưa vỏ trấu đốt ngoài đồng, vứt bỏ ngổn ngang, gây mất mỹ quan và ô nhiễm môi trường. Đồng thời, HTX đang tạo việc làm thường xuyên cho hơn 10 lao động địa phương với thu nhập từ 6 - 8 triệu đồng/tháng.
Trong bối cảnh nhu cầu chất đốt của người dân và nhiều doanh nghiệp trên địa bàn ngày càng cao vấn đề bảo vệ môi trường và hạn chế sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên có hại, tiết kiệm chi phí sản xuất để tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm phải được ưu tiên hàng đầu, việc sử dụng các sản phẩm từ vỏ trấu được xem là giải pháp công nghệ và mang lại nhiều lợi ích về kinh tế, thân thiện với môi trường.
Trước xu thế này, không chỉ HTX Đức Lâm mà nhiều doanh nghiệp, HTX, đơn vị sản xuất kinh doanh cũng biến phụ phẩm nông nghiệp thành than sạch, nguyên liệu trồng nấm hay sử dụng công nghệ định hình sinh khối để sản xuất thanh nhiên liệu có chất lượng cao từ trấu.
Tiêu biểu như công ty TNHH MTV PT Computer (Tiên Yên – Quảng Ninh), HTX Nấm Thiên Phú (xã Gia Lập, huyện Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình), HTX Duyên Thái (huyện Phú Xuyên, Hà Nội), Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Núi Thành (Quảng Nam)...
Hoàng Lê