Theo dữ liệu của FiinGroup, tính đến hết tháng 6/2022, thị trường trái phiếu doanh nghiệp ghi nhận giá trị phát hành đạt 27,8 nghìn tỷ đồng trên thị trường sơ cấp, giảm hơn 28% so với tháng trước và giảm gần 72% so với cùng kỳ năm trước.
Tính chung 6 tháng đầu năm, quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt trên 180 nghìn tỷ đồng, giảm gần 27% so với cùng kỳ.
Đáng chú ý, hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp bất động sản trong quý II/2022 tiếp tục suy giảm khi tổng số đợt phát hành trong quý chỉ đạt 16 đợt, giảm 63% số đợt so với quý I, tương ứng với giá trị gần 8,6 nghìn tỷ, giảm sâu tới 79%.
Riêng quý II/2022, giá trị phát hành trái phiếu của doanh nghiệp bất động sản giảm 79% so với quý I/2022. |
Theo FiinGroup, về quy mô, tổ chức tín dụng và các nhà phát triển bất động sản vẫn là những nhà phát hành lớn nhất thị trường, khi chiếm lần lượt 44% và 27% cơ cấu phát hành, cho thấy sự suy giảm đáng kể của ngành bất động sản khi cơ cấu của ngành này chiếm 37% trong năm 2021 và là ngành có giá trị phát hành lớn nhất trong năm.
Trước đó, dữ liệu của Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA) cho thấy, phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tính tính từ đầu năm đến 24/6 giảm tới 30% so với cùng kỳ. Riêng những tháng gần đây, ngân hàng gần như “độc chiếm” kênh huy động vốn này.
Điển hình, trong tháng 6, nhóm ngân hàng thương mại đứng đầu về giá trị phát hành với 15.790 tỷ đồng; Nhóm các doanh nghiệp tài chính đứng thứ hai, phát hành 1.100 tỷ đồng trái phiếu riêng lẻ…
Tính từ đầu năm đến ngày 24/6, giá trị phát hành trái phiếu ra công chúng đạt 8.996 tỷ đồng, giảm 6,14%, chiếm khoảng 6% tổng giá trị phát hành; giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ là 143.389 tỷ đồng, giảm gần 30%, chiếm 94% tổng giá trị phát hành.
Theo ông Nguyễn Quang Thuân, Tổng giám đốc FiinGroup, ngành bất động sản đang gặp nhiều thách thức. Có thể nhắc tới bối cảnh vĩ mô có nhiều khó khăn; thanh khoản giao dịch căn hộ chưa thể phục hồi như trước dịch; triển khai dự án chậm do dịch COVID và các các chính sách thay đổi; áp lực đáo hạn trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản ở mức cao trong bối cảnh nguồn vốn cho bất động sản đang được kiểm soát chặt chẽ; và sức khỏe tài chính của các nhà phát hành bất động sản nói chung có triển vọng kém tích cực.
Đánh giá về thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong ngắn hạn, báo cáo của VnDirect cho rằng, thị trường có thể trầm lắng trong 1-2 quý tới do đang chờ đợi những thay đổi về mặt chính sách, pháp lý được cơ quan quản lý nhà nước ban hành trong thời gian tới; các doanh nghiệp phát hành, tổ chức tư vấn, bảo lãnh phát hành, nhà đầu tư tổ chức (ngân hàng, công ty bảo hiểm), cần thời gian để thích ứng với những thay đổi mới về mặt chính sách, pháp lý khi các thông tư, nghị định mới đi vào hiệu lực.
Trong khi đó, nhà đầu tư cá nhân cần thêm thời gian để ổn định tâm lý, suy xét và đánh giá tình hình thị trường trước khi đưa ra quyết định đầu tư.
Về nhóm ngành, giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ của nhóm bất động sản sẽ giảm dần trong một vài quý tới và nhường dòng vốn cho những doanh nghiệp sản xuất, dịch vụ thiết yếu.
Ngoài ra, với việc Chính phủ đang đẩy mạnh đầu tư công, các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực xây dựng sẽ cần có nguồn vốn đủ để đảm bảo tiến độ. Vì vậy, dự báo giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp của ngành xây dựng trong năm 2022 sẽ cải thiện hơn so với năm 2021.
Về dài hạn, thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ ngày càng chuyên nghiệp, minh bạch và phát triển bền vững hơn.
FiinGroup đã đưa ra 3 nhóm giải pháp và khuyến nghị cho thị trường trái phiếu bất động sản, trong đó tập trung vào xây dựng cơ sở dữ liệu mở quốc gia về dự án bất động sản, tăng cường minh bạch thông tin nhà phát hành và sản phẩm trái phiếu và cân nhắc sửa đổi quy định pháp lý theo hướng linh hoạt, nhằm đảm bảo sự vận hành thị trường vốn một cách có kiểm soát nhưng vẫn thông suốt, hiệu quả và góp phần hồi phục và phát triển kinh tế như mục tiêu của Chính phủ đã đề ra.
T.H