Ra đời từ nhu cầu hợp tác, liên kết, giúp đỡ, tương trợ nhau trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của người dân và được đánh giá là một trong mô hình liên kết hiệu quả, toàn tỉnh Yên Bái hiện có hơn 800 THT và 185 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp, chiếm hơn 50% tổng số HTX của tỉnh với gần 8.000 thành viên tham gia.
Không còn sản xuất manh mún
Các THT và HTX nông nghiệp chủ yếu hoạt động theo mô hình kinh doanh tổng hợp như: kết hợp dịch vụ sản xuất với chế biến, cung cấp giống cây trồng, vật nuôi, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, kỹ thuật canh tác. Một số HTX đứng ra bao tiêu sản phẩm cho các thành viên và hộ nông dân đã giúp cho nông dân đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu mùa vụ, giống cây trồng, vật nuôi theo hướng hàng hóa; giải quyết tình trạng sản xuất manh mún trong nông nghiệp và tạo ra khối lượng sản phẩm lớn đáp ứng yêu cầu thị trường.
Sơ chế sản phẩm măng tre Bát độ ở HTX Dịch vụ tổng hợp Kiên Thành |
Tại huyện Văn Yên, trước đây chỉ có vài hộ trồng dâu nuôi tằm với diện tích vài héc ta ở xã Xuân Ái, nhưng đến nay, toàn xã đã có gần 20ha dâu với tổng số gần 100 hộ trồng dâu nuôi tằm. Xã đã thành lập được THT trồng dâu nuôi tằm, giúp đời sống nhân dân trong xã nâng lên đáng kể.
Là một thành viên của THT, bà Nguyễn Thị Phương cho biết: "Tham gia THT, chúng tôi thường xuyên được tham gia các lớp tập huấn, chuyển giao kỹ thuật nuôi tằm; tham quan các mô hình nuôi tằm hiệu quả và thường xuyên trao đổi kinh nghiệm trong chăn nuôi; do đó, đã được nhiều kết quả tích cực”.
Nhờ những lớp tập huấn này, thay vì trồng các loại hoa màu như ngô, khoai, gia đình bà Phương đã chuyển toàn bộ hơn 2 mẫu đất sang trồng dâu nuôi tằm. Với giá bán trung bình 100.000 đồng/kg kén, mỗi năm, gia đình bà Phương cung cấp ra thị trường vài tạ kén cho thu về hơn 150 triệu đồng tiền lãi.
Ngoài mô hình THT trồng dâu nuôi tằm, xã Xuân Ái còn thành lập được các THT chăn nuôi gà, trồng rau an toàn, nuôi trồng thủy sản... đang phát huy hiệu quả, thu hút đông đảo các hộ dân tham gia.
Xu hướng tất yếu
Thực tiễn hoạt động của các THT, HTX trên địa bàn tỉnh Yên Bái cho thấy chủ trương phát triển sản xuất theo mô hình kinh tế hợp tác gắn với chuỗi giá trị là xu hướng tất yếu, phù hợp với điều kiện, tình hình thực tế của địa phương. Các mô hình kinh tế hoạt động hiệu quả đã giúp cho nông nghiệp, nông thôn ở địa phương phát triển bền vững, hài hòa được lợi ích xã hội và lợi ích kinh tế.
HTX Dịch vụ tổng hợp Kiên Thành, huyện Trấn Yên là một điển hình như thế. HTX hoạt động trong lĩnh vực trồng, thu mua và sơ chế tre măng Bát độ đã phát huy vai trò là "bà đỡ” cho các hộ nông dân trong xã. Hàng năm, HTX ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với 20 hộ thành viên và các hộ dân trong xã; đồng thời thường xuyên hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc măng.
Năm 2018, HTX xã ký hợp đồng với Công ty cổ phần Yên Thành liên kết chế biến sản phẩm tre măng Bát độ xuất khẩu ra thị trường nước ngoài. Đây chính là động lực để nông dân xã Kiên Thành yên tâm, gắn bó hơn với nghề trồng măng, đưa cây tre măng Bát độ trở thành cây trồng chủ lực. Hiện, xã Kiên Thành đang có hơn 1.000ha tre măng Bát độ và hàng năm mang về nguồn thu hàng chục tỷ đồng cho người dân.
Để tiếp tục nâng cao nhận thức cho cán bộ, thành viên, nông dân về vị trí, vai trò của THT, HTX trong nền kinh tế, thời gian tới, tỉnh Yên Bái xác định cần đổi mới, đa dạng hóa tuyên truyền một cách thiết thực, hiệu quả; tiếp tục thành lập, nhân rộng các mô hình kinh tế hợp tác dựa trên nhu cầu hợp tác tự nguyện của các thành viên, vì lợi ích của thành viên THT, HTX và cộng đồng.
Các cấp ủy, chính quyền địa phương, các ngành, đoàn thể chú trọng thành lập các THT, HTX nông nghiệp ở các vùng có sản phẩm lợi thế cạnh tranh; xây dựng mô hình HTX chuyên ngành, phát triển đa dạng các loại hình HTX ở các địa phương với các điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và văn hóa khác nhau nhằm phát huy thế mạnh tiềm năng kinh tế của địa phương; củng cố hoạt động của các HTX theo đúng Luật HTX năm 2012; vận động HTX thu hút thêm thành viên...
Nhờ sự quan tâm tới công tác phát triển kinh tế hợp tác để xóa đói, giảm nghèo đối với vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số của các cấp chính quyền, đời sống của người dân, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số ở Yên Bái đã từng bước được cải thiện cả về vật chất và tinh thần.
Thu Huyền