HTX quế hữu cơ xã Nậm Đét là mô hình kinh tế tập thể hoạt động hiệu ở của huyện. Nhờ linh hoạt, năng động và có phương án sản xuất, kinh doanh phù hợp, HTX ngày càng phát triển, không chỉ giúp các thành viên nâng cao thu nhập cải thiện đời sống, mà còn góp phần tích cực vào quá trình xóa đói, giảm nghèo bền vững của địa phương.
Xây dựng chuỗi giá trị bền vững
Từ bao đời nay, người Dao ở xã Nậm Đét luôn coi quế là cây trồng chủ lực, là cây xóa đói giảm nghèo. Tuy nhiên trước đây người dân chủ yếu trồng theo phương thức tự nhiên, đến mùa thì thu hoạch đem bán thô nên hiệu quả kinh tế chưa cao, việc giảm nghèo vẫn còn nửa vời.
Nhận thấy chỉ có liên kết làm ăn, hỗ trợ nhau cùng tiến bộ, dưới sự hỗ trợ của chính quyền xã và dự án phát triển chuỗi giá trị cây quế của chính phủ Australia, HTX Nậm Đét ra đời, thực hiện trồng quế hữu cơ. Sự ra đời của HTX với mong muốn giúp địa phương thực hiện 2 mục tiêu là giảm nghèo và nâng cao thu nhập cho người dân.
Và HTX, các thành viên HTX thay đổi phương thức sản xuất: tổ chức trồng, sơ chế, chế biến, tiêu thụ sản phẩm theo quy trình khép kín theo hướng hữu cơ, tạo ra sản phẩm đạt chất lượng cao.
Từ chỗ, 100% các hộ dân chỉ biết bán quế thô, chưa biết hạch toán kinh tế, trồng và thu hoạch không theo yêu cầu kỹ thuật và yêu cầu thị trường. Đến nay, xã Nậm Đét đã xây dựng và vận hành 2 xưởng sơ chế quế trên địa bàn xã.
Ông Triệu Phúc Vầy- Giám đốc HTX, cho biết: HTX luôn xác định việc quan tâm đầu tư, hiện đại hóa dây chuyền sản xuất là yếu tố quan trọng nhất. Máy móc hiện đại, ứng dụng công nghệ vào quá trình chế biến giúp HTX có thể cho ra thị trường 12 loại sản phẩm quế có chất lượng cao, như: Quế ống điếu, quế ống sáo, quế thuốc lá, quế lát vuông, quế tăm, tinh dầu quế...Đây đều là các sản phẩm có sức cạnh tranh mạnh trên thị trường.
Ước tính, mỗi năm sản lượng vỏ quế tươi của HTX đạt gần 800 tấn, chế biến trên 40 tấn tinh dầu, có khoảng gần 500m3 gỗ quế. Hầu hết các sản phẩm từ quế của HTX đều được xuất khẩu sang thị trường Ấn Độ, một số nước Trung đông và các thị trường khó tính như Eu, Nhật Bản. Do vậy nguồn thu mang về là rất lớn.
“Các sản phẩm quế sau khi sơ chế có giá trị cao gấp 3-4 lần so với quế thô đã góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Riêng năm 2018, thu nhập bình quân người trồng quế tăng 24% so với năm 2017. Thu nhập từ cây quế đem lại cho nền kinh tế địa phương ước đạt trên 20 tỷ đồng/năm”-ông Nguyễn Anh Tuấn-Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Lào Cai- cho biết.
HTX của dân và vì dân
Để bảo đảm nguồn nguyên liệu, HTX đã tích cực liên kết với người dân để sản xuất quế hữu cơ. Đến nay, tổng diện tích rừng trồng quế toàn xã trên 1.700ha, trong đó có 1.200ha đang cho thu hoạch, trên 500ha rừng quế được cấp chứng nhận quế hữu cơ đều được HTX liên kết với doanh nghiệp thực hiện thu mua, sơ chế, chế biến.
HTX cũng tiến hành đào tạo kỹ thuật trồng, chăm sóc, khai thác quế hữu cơ, chuyển giao kỹ thuật vận hành sử dụng máy móc hiện đại trong xưởng chế biến cho thành viên và người lao động, đáp ứng quy trình sản xuất chặt chẽ, nghiêm ngặt và an toàn.
HTX Nậm Đét ra đời nhận được sự quan tâm của chính quyền và doanh nghiệp |
Hiện, HTX đã liên kết với 100 hộ dân trên địa bàn xã để thực hiện trồng quế. Nhờ đề cao lợi ích của thành viên và người dân nên sự hợp tác giữa HTX với người dân, doanh nghiệp ngày càng bền vững. Đây là động lực để đồng bào nơi đây thêm mặn mà với cây quế và gắn bó với đồng đất quê hương mình. Người dân không mất nhiều công sức, không phải phụ thuộc vào thương lái trong khi thu nhập lại tăng lên gấp nhiều lần. Chính vì vậy, nhiều hộ đã từng bước mở rộng diện tích quế để cung cấp cho HTX.
Không dừng lại ở đó, HTX còn triển khai đồng thời các ngành nghề khác như bán buôn nông – lâm sản nguyên liệu, trồng cây gia vị, dược liệu, trồng và chăm sóc rừng…. Những ngành nghề này còn tạo thêm nhiều việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân. Song song đó, vấn đề bảo vệ môi trường cũng được quan tâm nhờ những hoạt động tích cực của HTX.
Hiện, cây quế đã trở thành cây trồng chủ lực của xã Nậm Đét, không chỉ góp phần xóa đói, giảm nghèo bền vững mà còn giúp nhiều hộ dân vươn lên làm giàu. Với giá trị kinh tế cao, tiêu thụ dễ dàng nên phong trào trồng quế lan tỏa ra hầu hết 8 thôn của xã. Các xã lân cận cũng học tập và học theo cách làm của HTX Nậm Đét.
Mô hình sản xuất hiệu quả của HTX Nậm Đét là minh chứng tiêu biểu cho mô hình HTX kiểu mới khi tăng cường đầu tư,sản xuất theo chuỗi giá trị bền vững. Sự thành công của HTX cũng cho thấy rõ vai trò của mô hình kinh tế tập thể trong việc thực hiện giảm nghèo bền vững tại địa phương. Chỉ có liên kết, làm ăn theo chuỗi, người dân mới có thể từng bước vượt qua khó khăn, nâng cao thu nhập và làm giàu chính đáng.
Như Yến