Khi được hỏi là doanh nghiệp (DN) có bao giờ tham khảo về các thông tin dự báo thị trường từ kênh báo chí hay không, bà Trần Thị Kim Nhung, Chủ tịch HĐQT công ty TNHH Kim Đồng Thuận (Tp.HCM) – một DN trong ngành hàng nông sản có nhiều hoạt động liên kết với các HTX nông nghiệp, cho biết đó là nhu cầu thực tế mà hầu như bất cứ DN nào cũng cần để làm một trong những kênh thông tin tham khảo cho chiến lược sản xuất kinh doanh của mình.
Gắn nhu cầu doanh nghiệp
Tuy nhiên, theo bà Nhung, thông tin dự báo về thị trường trên mặt báo vẫn còn nhiều mặt hạn chế, thiếu thông tin, thiếu chính xác hoặc đôi khi như như "báo cáo thành tích". Điều này khiến cho DN không dám dựa hẳn vào một số thông tin dự báo thị trường trên báo chí.
"Đơn cử như các thông tin dự báo về giá sản phẩm. Có những báo đài nhiều khi dự báo không đúng về giá đã làm ảnh hưởng cho phía DN kinh doanh, và hệ lụy là còn làm ảnh hưởng không tốt đến nhà sản xuất", bà Nhung nói.
Còn ở góc độ truyền thông, ông Nguyễn Văn Thân, Giám đốc CTCP truyền thông Lối Đi Việt, cho rằng DN phát triển, cạnh tranh bằng chiến lược thì quá trình vận hành DN phải có "kịch bản", xây dựng được một "bức tranh" trong tương lai gần, ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
Báo chí muốn tác động, kết nối được đối tượng bạn đọc là DN thì phải tương tác được với "kịch bản" tương lai của DN thông qua nhiều thông tin dự báo kinh tế đúng.
Liên hệ thực tiễn giữa thông tin dự báo trên báo chí với lĩnh vực nông sản, ông Thân nhấn mạnh do "tư duy mùa vụ", thiếu tầm nhìn xa, chỉ thấy lợi trước mắt của một bộ phận hoạt động nông nghiệp, cho nên một trong những dự báo tốt nhất của báo chí với ngành hàng này là… cảnh báo về những rủi ro thị trường, cảnh báo để xuất khẩu nông sản tốt hơn vào các thị trường có hiệp định thương mại tự do với Việt Nam.
Trao đổi với Thời báo Kinh Doanh, chuyên gia kinh tế Nguyễn Hoàng Dũng, Tổng Giám đốc công ty Đào tạo lãnh đạo và Dịch vụ phát triển bền vững (SDLT), cho biết DN rất cần những thông tin dự báo để lập ra chiến lược kinh doanh với tầm nhìn xa 5 năm, 10 năm, 20 năm, nhưng cũng có những thông tin dự báo rất cần cho chu kỳ sản xuất tiếp theo.
"Chẳng hạn, hàng năm, DN sản xuất mặt hàng luân chuyển, quay vòng liên tục theo thời vụ hoặc chu kỳ kinh doanh của mình thì DN rất cần xác định được lượng cầu trong tương lai, hay nói cách khác là dự báo cho họ biết rằng ở đâu sẽ cần tiếp những mặt hàng, chất lượng như thế nào, số lượng bao nhiêu, rồi đối tượng, đối tác nào. Rồi những yêu cầu dự báo về giá cả thế giới, khu vực và kể cả giá cả ngay địa phương trong nước", ông Dũng chia sẻ.
Nguồn dự báo của báo chí cần phải có cơ sở đáng tin cậy, hoặc nguồn thông tin từ những tổ chức có uy tín |
Xác thực và khả thi
Theo ông Dũng, những thông tin dự báo này trên báo chí đòi hỏi phải trên tinh thần có tính khả thi cao, không phải là sự ước đoán, phỏng đoán, phỏng định, hay là theo kiểu nhân lên với một con số cố định.
Thậm chí, có những nguồn tin dự báo theo kiểu định tính đến mức độ là dựa vào một chính sách hoặc dự báo mang cảm tính từ một thông điệp của tổ chức hay cá nhân nào đó.
Điều này hoàn toàn là không khả thi, bởi vì rất xa so với mức độ thực tế mà DN sẽ đạt được. Cho nên cách thức thông tin dự báo hiện nay của báo chí rất cần có những công cụ, những phương tiện phù hợp và bản thân người dự báo cũng phải có thương hiệu, uy tín nhất định khi đưa thông tin lên.
Ông Dũng lưu ý thêm về độ uy tín của người cầm bút khi phân tích, bình luận các vấn đề dự báo kinh tế. Họ phải có đủ một độ chuyên môn nhất định, đủ một trình độ, một tầm nhìn, cũng như có nghiên cứu rất sâu sắc trong chu kỳ kế tiếp.
Không thể lấy những thông tin dự báo cho 5 – 7 năm trước rồi đưa ra cho 5 – 7 năm sau khi mà hoạt động kinh doanh trên thế giới chuyển đổi theo từng ngày, thậm chí là từng giờ, còn đối với vấn đề xuất khẩu hay những mặt hàng nhạy cảm thì có thể tính theo từng phút.
Chậm một phút thì giá cũng đã khác, rồi thị trường khác, đối thủ cạnh tranh khác. Hoặc có khi chính sách của nước nhập khẩu hay nhà tiêu thụ cũng khác do thị hiếu người tiêu dùng thay đổi hoặc sự xuất hiện của nhà cung cấp mới, những đối thủ cạnh tranh rất mới.
Có thể nói, hơn lúc nào hết, việc dự báo trên báo chí là một trong những kênh thông tin tiềm tàng mạnh mẽ, xác thực cho DN dựa vào để đưa ra những kế hoạch cho chính mình trong ngắn hạn, trung hạn, cũng như trong dài hạn.
Điều này, thứ nhất đòi hỏi nguồn dự báo của báo chí cần phải có cơ sở đáng tin cậy, hoặc nguồn thông tin từ những tổ chức có uy tín, nhằm tránh tình trạng thông tin dự báo thiếu khả thi trên mặt báo.
Thứ hai là báo chí cần có sự kết hợp chặt chẽ với thông tin dự báo của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Người cầm bút cũng cần có cái tâm trong sáng khi đưa ra dự báo với tính xác thực, nghĩ tới lợi thế cho DN tiếp cận và cũng phải nghĩ đến hậu quả nếu như dự báo sai. Bởi lẽ, nếu thông tin dự báo sai thì chiến lược kinh doanh của DN sẽ sai, dẫn đến nhiều hệ lụy, thiệt thòi cho nhà sản xuất kinh doanh.
Thứ ba là những vấn đề dự báo kinh tế trên báo chí cũng nên tập trung nhiều mặt hàng, rồi "rổ" của mặt hàng tương tự để thay thế, kể cả dự báo chính xác tỷ giá thay đổi từ những ngoại tệ mạnh trong từng thời điểm mà hoạt động xuất nhập khẩu rất cần…
Thế Vinh