Ông Nguyễn Công Ái, Phó tổng giám đốc công ty KPMG Việt Nam, thông tin qua khảo sát mới đây với trên 3.000 lãnh đạo doanh nghiệp (DN) trên toàn cầu (trong đó có Việt Nam), gần như tất cả các DN được hỏi đều cho biết tăng đầu tư vào công nghệ.
Nhu cầu tăng theo “tốc độ”
Câu hỏi đặt ra là đầu tư vào công nghệ thì đầu tư vào đâu? Các lãnh đạo DN cho rằng đó là đầu tư vào việc thay đổi DN, đặc biệt là chuyển đổi số.
“Đặc biệt, khi khảo sát các DN ở nhiều quốc gia phát triển, chúng tôi nhận thấy xu hướng những chi phí đầu tư cho công nghệ thông tin (IT) được thực hiện ngoài bộ phận IT. Nhất là khi họ quan niệm “tốc độ” đang đóng vai trò quyết định để mang lại lợi thế cạnh tranh”, ông Ái nói.
Tại buổi họp báo ngày 27/8 ở Tp.HCM về Hội nghị Phát triển dịch vụ công nghệ thông tin – Vietnam ITO Conference 2019, ông Ái chia sẻ Việt Nam có rất nhiều cơ hội để xuất khẩu (XK) phần mềm ra thị trường thế giới. Vấn đề là các DN Việt trong lĩnh vực phần mềm có tận dụng được cơ hội hay không.
Ngay như với thương chiến Mỹ – Trung cũng có thể mang lại thêm nhiều cơ hội về XK phần mềm của Việt Nam. Qua tiếp xúc với một số DN lớn ở nước ngoài trong ngành công nghệ, họ cũng nhìn thấy cơ hội này để đầu tư vào Việt Nam.
Còn theo ông Nguyễn Hữu Lệ, Chủ tịch HĐQT công ty TNHH Giải pháp phần mềm TMA Solutions (Tp.HCM), những công ty ở Bắc Mỹ và EU từ lâu đã e ngại việc đưa công việc về Trung Quốc vì vấn đề sở hữu trí tuệ, ăn cắp bản quyền và IT cũng là một trong những vấn đề quan trọng của cuộc thương chiến này.
Vì vậy, với cuộc thương chiến Mỹ – Trung đang leo thang căng thẳng càng tác động thêm cho những khách hàng phải quan tâm nhiều đến sở hữu trí tuệ, đồng nghĩa gia tăng thêm cơ hội XK phần mềm từ phía Việt Nam.
Trong khi đó, ông Nguyễn Bá Quỳnh, Tổng giám đốc CTCP Global CyberSoft, cho biết trước đây doanh thu từ thị trường Mỹ chiếm gần 50% tổng doanh thu của công ty, nhưng gần đây có phần sụt giảm.
Có hai lý do cho việc giảm sút này. Thứ nhất là nước Mỹ trở nên bảo thủ hơn khi nghe nói đến việc nhập khẩu gia công phát triển phần mềm (Outsourcing), chính phủ Mỹ không muốn và bắt buộc DN Mỹ phải đi theo dù nhu cầu của họ rất lớn.
Thứ hai là Ấn Độ, Trung Quốc đang chuyển sang cung cấp các giải pháp trọn gói trong lĩnh vực phần mềm, trong khi Việt Nam vẫn còn loay hoay với gia công XK phần mềm. Mặt khác, nguồn nhân lực của hai nước này cũng nhỉnh hơn Việt Nam.
![]() |
DN XK phần mềm cần chớp cơ hội từ nhu cầu đang tăng cao |
Làm gì để tận dụng?
Do đó, trước cuộc thương chiến Mỹ – Trung, theo ông Quỳnh, nếu nói ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động XK phần mềm tại Việt Nam thì không nhiều, nhưng cơ hội mở ra là có.
Thực tế, đây chính là cơ hội để những DN Việt đứng đầu trong lĩnh vực này có thể vượt lên. Điều quan trọng là cần đáp ứng đủ nguồn nhân lực chất lượng cao để có thể chớp cơ hội.
Còn dưới góc nhìn của nhà đầu tư ngoại khi đánh giá Việt Nam là điểm đến của thị trường gia công phần mềm, ông Park Jihwan, Tổng giám đốc công ty ThinkforBL (chuyên về tư vấn và phát triển tại Hàn Quốc), cho biết: “Chúng tôi chọn Việt Nam là địa điểm hàng đầu để giúp các công ty phần mềm Hàn Quốc gia tăng giá trị cạnh tranh toàn cầu”.
Ông Lâm Nguyễn Hải Long, Giám đốc Công viên Phần mềm Quang Trung (QTSC) tại Tp.HCM, nhận định thời gian qua, Việt Nam đã rất thành công trong lĩnh vực gia công XK phần mềm, được xem là “Software Development Hub” (trung tâm phát triển phần mềm) ở tầm khu vực châu Á về Outsourcing.
Theo ông Long, mối quan tâm hiện nay là trước làn sóng công nghệ mới trên thế giới, cơ hội về XK phần mềm sẽ mở ra như thế nào đối với các DN công nghệ của Việt Nam và cần làm gì để tận dụng cơ hội này?
Nếu tính riêng các DN trong QTSC, vài năm trước doanh thu XK phần mềm trung bình hàng năm đã lên tới hơn 100 triệu USD. Để gia tăng XK phần mềm của Việt Nam ra thị trường toàn cầu, ông Nguyễn Hữu Lệ nhấn mạnh cần phải quảng bá nhiều hơn nữa về năng lực của DN Việt trong lĩnh vực IT.
Giới chuyên gia cho rằng trong lĩnh vực XK phần mềm và dịch vụ IT, hơn 80% DN công nghệ của Việt Nam đều có khách hàng là nước ngoài, trong đó thị trường XK chính là ở Mỹ, Australia, Canada, EU, Nhật Bản…
Trong vấn đề cạnh tranh khi XK phần mềm, trao đổi với Thời báo Kinh Doanh, bà Yến Hồ, phụ trách phát triển kinh doanh của một DN ở Tp.HCM chuyên giải pháp phần mềm, cho biết các DN ở lĩnh vực này thường không đề cập nhiều đến chuyện cạnh tranh mà là hướng tới cùng nhau phát triển. Bởi lẽ, việc ứng dụng công nghệ của các DN rất cần sự liên kết tích cực ở lĩnh vực Outsourcing để theo kịp xu thế chung.
Nhấn mạnh việc đổi mới sáng tạo ở DN Việt nhằm thúc đẩy tốt hơn việc XK phần mềm, ông Nguyễn Bá Quỳnh lưu ý các DN Việt cần phải biến sáng tạo thành những giá trị trên thị trường. Điều này đòi hỏi cần có nguồn nhân lực và hàm lượng chất xám cao, hàm lượng chất xám đó phải được nuôi dưỡng và phát triển.
Thế Vinh