Theo Công văn số 8646/BGTVT-TC gửi các Bộ Tài chính, KH&ĐT và Tư pháp xin ý kiến về phương án thu hồi vốn đối với các đoạn cao tốc do Nhà nước đầu tư trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Bộ GTVT cho biết, đây là một trong nhiệm vụ rất cấp bách nhằm tránh tạo ra khoảng trống trong việc vận hành, khai thác, thu phí 8 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông, dự kiến lần lượt hoàn thành từ cuối tháng 12/2021 đến đầu năm 2023, bao gồm: Cao Bồ - Mai Sơn, Mai Sơn - Quốc lộ 45, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Cam Lộ - La Sơn, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây và cầu Mỹ Thuận 2.
 |
|
Theo Bộ GTVT, việc thu phí tuyến cao tốc Bắc - Nam đoạn phía Đông tạo ra nguồn thu tái đầu tư cho cơ sở hạ tầng (Ảnh: TL) |
Trước đó, tại Thông báo số 154/TB-VPCP ngày 7/6/2021, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã giao Bộ GTVT khẩn trương nghiên cứu đề xuất cơ chế Nhà nước thu phí đối với các tuyến đường Nhà nước đầu tư để tạo nguồn vốn tái đầu tư phát triển GTVT, báo cáo cấp có thẩm quyền để sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan. Đến nay, toàn bộ 8 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam do Nhà nước đầu tư 100% vốn với tổng mức đầu tư lên tới 65.268 tỷ đồng đang bám sát kế hoạch đề ra, trong đó đoạn Cao Bồ - Mai Sơn đã hoàn thành tới 75% khối lượng.
Theo đại diện Bộ GTVT, điểm quan trọng nhất trong phương án thu hồi vốn là kiến nghị các cấp có thẩm quyền chấp thuận chủ trương phương án thu phí sử dụng đường bộ cao tốc thông qua trạm thu phí đối với 8 đoạn đường bộ cao tốc Bắc - Nam do Nhà nước đầu tư theo cơ chế phí.
Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho biết, Bộ GTVT kiến nghị giao Tổng cục Đường bộ Việt Nam là đơn vị được giao quản lý tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ trực tiếp tổ chức khai thác tài sản. Cơ quan này sẽ tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ thu phí. Theo đó, dự kiến mức phí thu từ 1.000 - 1.500 đồng/xe tiêu chuẩn (PCU/km), tùy từng tuyến.
"Với mức 1.000 - 1.500 đồng/PCU/km là tương đồng với mức thu của các tuyến đường bộ cao tốc đang khai thác và phù hợp với mức chi trả, lợi ích thu được của người sử dụng đường cao tốc. Theo đó, sau khi trừ chi phí vận hành, bảo dưỡng và tổ chức thu, ngân sách sẽ thu được khoảng 2.130 tỷ đồng/năm từ 8 tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông trong giai đoạn 2025 - 2030", ông Thọ nói.
Theo tính toán, hiện mức thu phí sử dụng của một số tuyến đường cao tốc đang được Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC), Tổng công ty Đầu tư tài chính phát triển hạ tầng (VIDIFI) và một số nhà đầu tư tư nhân khai thác dao động từ 1.000 - 2.100 đồng/PCU/km.
Đây là khoản thu rất quan trọng, không chỉ tạo nguồn lực tái đầu tư mở rộng mạng lưới đường cao tốc, mà còn trực tiếp giúp giảm áp lực bố trí ngân sách cho việc duy tu, bảo trì 8 tuyến cao tốc này. Vì hiện nguồn kinh phí bằng ngân sách nhà nước để bảo trì đường bộ hàng năm mới đáp ứng được khoảng 35-40% yêu cầu.
Theo ông Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình đường bộ (VARSI), hiện Nhà nước thu phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện, nên việc tổ chức thu phí thông qua trạm thu phí trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư có thể dẫn đến phản ứng của các đối tượng tham gia giao thông, sẽ có ý kiến cho rằng “phí trùng phí”. Nhưng nếu mức thu hợp lý, tổ chức thu minh bạch thì sẽ được người dân đồng tình ủng hộ.
Phạm Minh
