Tại Hội nghị sơ kết hoạt động của Tổ công tác 970 (Bộ NN&PTNT) về kết nối cung cầu nông sản ở các tỉnh, thành phía Nam diễn ra ngày 9/9, những khó khăn không phải là mới nhưng chưa được giải quyết một lần nữa lại được doanh nghiệp (DN) nêu lên. Theo đó, bà Trương Thị Lệ Khanh, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Vĩnh Hoàn nói rằng, nhu cầu tiêu thụ cá tra của thị trường thế giới đang tăng trở lại nhưng DN lại "đứng ngồi không yên" do những khó khăn trong việc di chuyển của người lao động, việc tổ chức sản xuất 3 tại chỗ.
Nguy cơ mất khách hàng
"Cá tra đang quá lứa nằm chờ dưới ao, nông dân nguy cơ thua lỗ mà công đoàn thu hoạch cá tra của DN khi vào địa phương thu hoạch cá bắt buộc phải cách ly 14 ngày thì làm sao đảm bảo tiến độ thu hoạch, chế biến. Trong khi đó, công đoàn thu hoạch cá tra dù di chuyển sang nhiều địa phương nhưng họ đều đảm bảo các yếu tố dịch tễ, đã tiêm phòng vắc xin, có giấy xét nghiệm đầy đủ", bà Khanh nói.
Việc duy trì hoạt động trở lại không chỉ giúp DN giữ vững vị trí trong chuỗi cung ứng toàn cầu mà còn nhanh chóng phục hồi sau đại dịch COVID-19. |
Về sản xuất "3 tại chỗ", lãnh đạo Vĩnh Hoàn phản ánh, nếu cứ kéo dài, DN sẽ không thể chịu nổi vì chi phí sản xuất tăng. DN đã thực hiện 3 tại chỗ 2 tháng nay, hàng tuần đều test PCR nên rất tốn kém. Nên chăng chỉ cần tầm soát xét nghiệm 20% thay vì 100% như hiện nay.
Còn theo ông Nguyễn Tấn Nhơn, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT TP. Cần Thơ, trên địa bàn đang tồn 38.500 tấn cá tra nằm dưới ao trong khi 90% nhà máy chế biến của Cần Thơ phải tạm ngừng hoạt động do không đảm bảo điều kiện "3 tại chỗ". Nhiều địa phương chỉ cấp giấy đi đường cho người làm dịch vụ, đi giao hàng mà không ưu tiên cho người sản xuất nên việc di chuyển từ nhà đến nơi canh tác đang gặp khó khăn.
Trong một diễn biến liên quan, các DN khối sản xuất và dịch vụ công nghiệp cũng đang tập hợp ý kiến để gửi kiến nghị đến Ủy Ban Thường Vụ Quốc Hội, Thủ Tướng Chính Phủ, các Bộ ngành và các cơ quan liên quan nhằm “cấp cứu khẩn cấp” cho các DN đã và đang bị ảnh hưởng nặng do tình hình giãn cách kéo dài và những hậu quả chưa lường được hết sau dịch bệnh.
Đại diện các DN trên - ông Trương Quốc Tuấn, Tổng giám đốc CTCP Thiết bị TAT kiến nghị, Chính phủ cho phép các DN được tiếp tục hoạt động khi tỷ lệ tiêm vắc xin trong DN từ 70% trở lên và/hoặc đối với nhóm nhân viên đã được chích vắc xin (tỷ lệ 70% đề nghị bao gồm việc chích một hoặc hai mũi). Thực tế từ các nước cho thấy kể cả đã chích đủ 2 mũi vẫn có thể nhiễm COVID-19 với các biến chủng mới. Chính vì vậy, DN kiến nghị giải pháp “sống chung” với dịch để đồng hành cùng Chính phủ.
Đồng thời, các DN kiến nghị ưu tiên phân bổ vắc xin về cho các DN để đạt mức 70%. DN được chủ động dùng phương pháp “test” nhanh mà không phải thông qua các cơ sở y tế.
Bên cạnh đó, ông Tuấn cũng kiến nghị tháo dỡ các rào cản về thông thương xuất nhập khẩu và lưu thông hàng hóa nội địa. Bãi bỏ việc xin phép đi đường đối với hàng hóa của DN khi lưu thông nội địa. Đồng thời với việc cho phép các DN tự chịu trách nhiệm về lưu thông hàng hóa để khôi phục lại sản xuất.
Đừng bỏ lỡ cơ hội để phục hồi
Theo đánh giá của Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), những khó khăn, lo ngại của cộng đồng DN trong bối cảnh hiện nay đến từ cả phía cung và cầu. Về phía cung, khó khăn lớn nhất hiện nay của các DN là việc không bảo đảm được quá trình lưu thông, vận chuyển hàng hóa thông suốt phục vụ sản xuất, kinh doanh và tiêu thụ hàng hóa do các quy định về phòng dịch phức tạp và không thống nhất giữa nhiều địa phương.
Về phía cầu, dự báo trong thời gian tới, do ảnh hưởng của dịch bệnh và các quy định của nhiều địa phương về giãn cách xã hội, đơn hàng trong nước của nhiều ngành sản xuất như ô tô, cơ khí, thép… sẽ sụt giảm nghiêm trọng. Đối với các mặt hàng xuất khẩu chủ đạo như điện tử, dệt may và da giày, các DN có thể có thêm các đơn hàng xuất khẩu mới như đã nêu.
Tuy nhiên, "nếu không sớm có các giải pháp giúp DN khắc phục tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng trong nước, sớm quay trở lại sản xuất ngay bây giờ, DN sẽ phải đối mặt với nguy cơ khách hàng quốc tế sẽ dừng, hủy đơn hàng để chuyển sang nước khác, và đến khi dịch được kiểm soát, DN khó có thể nối lại các mối quan hệ kinh doanh đã mất", Cục Công nghiệp lo ngại.
Trước những khó khăn, nhiều ngành xuất khẩu có kim ngạch hàng chục tỷ đô mỗi năm đã đưa ra mức dự báo hạ thấp mục tiêu tăng trưởng. Đơn cử, Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) cho biết, trước diễn biến vô cùng phức tạp và kéo dài của dịch COVID-19 tại TP.HCM và các tỉnh phía Nam so với đợt dịch bùng phát ở các tỉnh phía Bắc như Bắc Giang, Bắc Ninh… đã làm cho nhiều DN dệt may phải đóng cửa, ngừng sản xuất, sản xuất cầm chừng, không thực hiện được đơn hàng, phải giao hàng chậm, giao hàng bằng máy bay hoặc bị khách hàng hủy đơn hàng gây đứt gãy chuỗi cung ứng.
Tổn thất không những về kinh tế mà cả uy tín đối với khách hàng. "Bốn tháng cuối năm 2021 sẽ là khoảng thời gian cực kỳ khó khăn đối với ngành dệt may và mục tiêu năm 2021 đạt mức thực hiện 39 tỷ USD sẽ rất xa vời. Nếu tình hình dịch bệnh không kiểm soát được trong tháng 9/2021, khả năng ngành chỉ đạt kim ngạch xuất khẩu 33 - 34 tỷ USD trong năm nay", Vitas cho hay.
Trong khi đó, kinh tế thế giới dự báo tiếp tục khởi sắc trở lại nhờ chiến lược tiêm chủng vắc xin COVID-19 được thực hiện đồng loạt trên toàn thế giới, thương mại hàng hóa toàn cầu hồi phục nhanh. Các nền kinh tế lớn của thế giới là Mỹ và EU mở cửa trở lại, thị trường tiêu dùng được phục hồi mạnh mẽ. Nhu cầu tiêu dùng các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như điện tử, dệt may, da giày, chế biến nông sản, thủy sản… sẽ tăng mạnh trở lại.
Do vậy, việc tận dụng cơ hội này của Việt Nam trong việc giành được các đơn hàng lớn để phục hồi sản xuất trong nước trong thời gian tới là hết sức quan trọng.
Nhật Linh
Bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ. |