Mường Nhé là huyện vùng cao, biên giới của tỉnh Điện Biên, một trong những huyện nghèo nhất của cả nước theo Nghị quyết 30a của Chính phủ. Ðể phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, huyện Mường Nhé chú trọng nâng cao tay nghề cho lao động nông thôn, nhất là tầng lớp thanh niên, người trong độ tuổi lao động.
Dạy nghề để chuyển đổi cơ cấu nông nghiệp
Leng Su Sìn là một trong những xã đi đầu huyện Mường Nhé trong công tác vận động người dân tham gia học nghề. Nhờ học nghề, nhiều nông dân nơi đây đã chuyển đổi cơ cấu cây trồng, hình thành được những vùng chuyên canh lớn, cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/năm.
HTX Suối Voi hướng dẫn bà con thực hiện ghép dổi ăn hạt ngay tại vườn. |
Xác định nông - lâm nghiệp là ngành kinh tế mũi nhọn, HTX nông nghiệp hữu cơ Suối Voi (xã Leng Su Sìn) được thành lập, vừa tận dụng tối ưu được lợi thế của địa phương, cùng chính sách của Nhà nước đã làm tốt công tác đào tạo nghề, nâng cao trình độ cho lao động nông thôn, góp phần xóa đói giảm nghèo bền vững.
Ngày đầu thành lập, HTX gặp không ít khó khăn. Song với sự quan tâm của các cấp, ngành, Liên minh HTX tỉnh và Trung ương tạo điều kiện hỗ trợ về máy móc, thiết bị, nhà xưởng, xây dựng mô hình sản xuất, kinh doanh gắn với chuỗi giá trị, từng bước nâng cao uy tín, chất lượng sản phẩm của HTX.
Ông Nguyễn Ngọc Tú, Giám đốc HTX nông nghiệp hữu cơ Suối Voi cho biết: Mặc dù, mới thành lập từ cuối năm 2019, đến nay có 11 thành viên tham gia chuyển đổi từ trồng ngô, sắn sang trồng mắc ca, cao su, cây dược liệu, gia vị theo hướng hữu cơ, đã và đang mang lại hiệu quả thiết thực.
Ðặc biệt, khi tham gia HTX, các thành viên đều được tham gia tập huấn, đào tạo một trong số các nghề mà HTX đăng ký kinh doanh.
“Dù trước đây, bà con dân tộc Hà Nhì tại xã Leng Su Sìn đã làm nghề liên quan đến chăn nuôi, trồng trọt nhưng chúng tôi vẫn khuyến khích, động viên bà con tham gia các lớp tập huấn, đào tạo nghề do HTX tổ chức. Có kiến thức cùng với việc tích cực học hỏi, trao đổi kinh nghiệm trong sản xuất nên hiệu quả kinh tế của các thành viên đều tăng đáng kể sau khi tham gia vào HTX”, ông Tú cho biết.
Ông Giàng A Mươn là một trong những thành viên HTX làm giàu nhờ trồng cây dược liệu. Năm 2020, ông được tham gia lớp dạy nghề do HTX phối hợp Trung tâm Dạy nghề huyện tổ chức. Chỉ sau 3 tháng, từ chỗ làm nghề theo kinh nghiệm, ông Mươn trở thành nông dân sản xuất theo quy trình hiện đại.
“Không ngờ lớp học lại tác động mạnh tới kỹ thuật canh tác của tôi như vậy. Trước đây, tôi chỉ canh tác theo kiểu truyền thống, giờ thì biết áp dụng lối canh tác hiện đại như sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học, cách bảo quản nông sản sau thu hoạch, marketing cho sản phẩm...”, ông Mươn nói.
Hơn nữa, sau học nghề, ông Mươn còn được giới thiệu, kết nối hỗ trợ vay vốn, chắp nối với đơn vị bao tiêu sản phẩm. Kết quả, 3ha sả Java của gia đình mỗi năm cho doanh thu ổn định 200 triệu đồng.
Có thể thấy, bên cạnh sự nỗ lực vươn lên, đổi mới về nội dung hoạt động và tổ chức sản xuất kinh doanh của các HTX, còn có sự giúp đỡ của Liên minh HTX tỉnh và sự phối hợp, hỗ trợ của các sở, ngành, địa phương đã và đang tạo động lực để các HTX trên địa bàn huyện ngày càng được củng cố và nâng cao hiệu quả. Đồng thời, dần khẳng định vị trí, vai trò của HTX trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, giải quyết việc làm, tăng thu nhập và đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Còn nhiều khó khăn
Từ năm 2019 đến nay, huyện Mường Nhé đã tổ chức 15 lớp đào tạo nghề nông nghiệp cho gần 500 lao động nông thôn, chủ yếu là nghề: Kỹ thuật trồng, chăm sóc cây cao su, trồng nấm, kỹ thuật chăn nuôi và phòng trị bệnh cho trâu bò; trồng thâm canh cây ăn quả, chăn nuôi gà đồi.
Lớp chăm sóc, chữa trị bệnh cho gia súc, gia cầm cho bà con dân tộc xã Mường Nhé. |
Theo đó, 80-85% số người học nghề sau khi tốt nghiệp đã duy trì nghề cũ nhưng thu nhập cao hơn từ 1- 2 triệu đồng/tháng.
Tuy nhiên, với đặc thù là huyện vùng cao trên 95% dân số là dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức còn hạn chế, đã gây khó khăn cho công tác đào tạo nghề, khiến việc đào tạo chưa chuyên sâu, chưa hiệu quả, nhiều bà con đã được đào tạo vẫn chưa biết áp dụng vào thực tiễn, gây lãng phí thời gian học nghề.
Hơn nữa, từ năm 2020 đến nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên hoạt động dạy nghề chịu nhiều tác động, việc khai giảng, cũng như triển khai dạy nghề thường xuyên bị trì hoãn.
Bà Trần Thị Măng, Giám đốc Trung tâm Dạy nghề - Giáo dục Thường xuyên huyện Mường Nhé khẳng định: Mặc dù công tác đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn đã đạt nhiều thành tựu, nhưng vẫn còn một số bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu đề ra. Trong đó, khó khăn lớn nhất của huyện là vốn, kinh phí để mở lớp; đặc biệt người dân chưa mặn mà với học nghề; hoặc chỉ đăng ký học nghề theo phong trào...
Ðể nâng cao chất lượng tay nghề, hướng lao động nông thôn tới sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, các vùng chuyên canh, mô hình sản xuất nông nghiệp, huyện Mường Nhé đẩy mạnh tuyên truyền, tư vấn học nghề trên các phương tiện thông tin đại chúng, lồng ghép với các buổi họp thôn, bản.
Ðồng thời, chỉ đạo 11/11 xã tổ chức khảo sát nắm bắt nhu cầu học nghề của người lao động, đặc thù sản xuất, mô hình nông nghiệp của từng địa phương, điều tra cung - cầu lao động; từ đó xây dựng kế hoạch, triển khai đào tạo nghề sát với nhu cầu thực tiễn, phù hợp với thực tế, năng lực, đem lại lợi ích thiết thực cho người lao động.
Huyền Thương