Gần đây, nhân dịp đại hội VI Liên minh HTX Việt Nam, HTX đã đưa sản phẩm tinh dầu sả tham gia gian hàng trưng bày tại Triển lãm thành tựu phát triển kinh tế tập thể, HTX giai đoạn 2016-2020. Đây là điều kiện thuận lợi để HTX tiếp cận với khách hàng, doanh nghiệp và tìm đối tác tiêu thụ sản phẩm.
HTX đi đầu
Xác định triển khai hiệu quả Chương trình Mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững là cơ hội, tiền đề để người dân có thêm tư liệu sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội... Vì thế, ngay từ khi triển khai, cấp ủy, chính quyền xã Leng Su Sìn đã huy động sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, triển khai đồng bộ các giải pháp trọng tâm, trọng điểm.
Ðặc biệt, các chương trình, dự án khi triển khai đã từng bước phát huy hiệu quả, mở ra cơ hội để người nghèo phát triển sản xuất, kinh doanh, tự tạo việc làm và có thu nhập ổn định.
Việc chuyển đổi từ trồng ngô, sắn sang trồng mắc ca, cao su, cây dược liệu, gia vị... đã và đang mang lại hiệu quả thiết thực. Tiêu biểu là mô hình trồng và chiết xuất tinh dầu sả của HTX nông nghiệp hữu cơ Suối Voi đang cho thấy những giá trị kinh tế, xã hội thiết thực.
Hiện, HTX hướng dẫn người dân phát triển diện tích sả Java theo hướng hữu cư. Theo ban giám đốc, trước đây, đồng bào dân tộc Hà Nhì tại xã Leng Su Sìn đã trồng cây sả nhưng chủ yếu để phát triển tự nhiên. Thời gian gần đây, HTX tập trung hướng dẫn người dân canh tác theo quy trình hữu cơ, không sử dụng hoá chất diệt cỏ hoặc bất kỳ một loại thuốc BVTV nào trong phòng trừ sâu bệnh…
Sau thời gian trồng thử nghiệm 2ha, nhận thấy cây sả ưa nắng nóng, rất phù hợp với đất dốc, đất khô cằn, lại dễ trồng, chăm sóc nên HTX quyết định mở rộng diện tích, đầu tư chế biến tinh dầu.
Điều thuận lợi là HTX nhận được sự hỗ trợ của các nhà khoa học tại Trung tâm Tài nguyên Thực vật, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam nên toàn bộ quy trình được thực hiện một cách khoa học. Tinh dầu được chiết xuất 100% từ cây sả bằng tháp chưng cất điện inox, đảm bảo được các tiêu chuẩn đối với tinh dầu sả Java theo TCVN 11426:2016 của Bộ Khoa học và Công nghệ.
 |
|
Sản phẩm tinh dầu của HTX Suối Voi. |
Ước tính, mỗi năm HTX thu mua, sử dụng 1.500-1.800 tấn lá sả, chiết xuất được 7.000-8.000 lít tinh dầu. Ngoài ra, các thành viên còn tận dụng bã sả để ủ làm phân bón bán cho công ty hoặc các hộ, cơ sở có nhu cầu với giá 500 nghìn đồng/tấn.
Theo giá thị trường hiện nay, mỗi lít tinh dầu sả có giá dao động khoảng 1-1,2 triệu đồng/lít. Do nhu cầu ngày càng lớn nên thị trường tiêu thụ của HTX không chỉ gói gọn trong xã, huyện mà còn mở rộng ra các tỉnh, thành khác, như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Nghệ An...
Hỗ trợ giảm nghèo
Từ tháng 4/2018, xã Leng Su Sìn vận động 70 hộ dân trồng sả (trên diện tích 60ha), trong đó, HTX Suối Voi đứng ra làm đầu mối hỗ trợ người dân sản xuất và tiếp cận thị trường.
Đến nay, trung bình mỗi năm, người dân có thể thu hoạch 6 lứa sả, đạt nguồn thu khoảng 60 triệu đồng. Còn đối với thành viên, thu nhập sẽ cao hơn nhờ sản xuất tinh dầu.
Với hướng đi đúng, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng ở Leng Su Sìn đã đem lại hiệu quả bước đầu. Nhiều hộ trong xã đã thoát nghèo và vươn lên làm giàu từ trồng sả.
Cách đây 3 năm, ông Giàng A Mươn, bản Suối Voi, xã Leng Su Sìn, vốn là hộ nghèo. Cuối năm 2018, từ nguồn vốn vay Ngân hàng Chính sách Xã hội huyện và sự hỗ trợ kỹ thuật của HTX Suối Voi, ông đã đầu tư trồng 3ha sả. Mỗi năm, gia đình có nguồn thu gần 200 triệu đồng. Cuộc sống nhờ đó cũng khấm khá hơn.
Xã biên giới Leng Su Sìn những năm gần đây nhờ được thụ hưởng từ Chương trình Mục tiêu quốc gia về Giảm nghèo bền vững nên đã tích cực chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, tập trung phát triển kinh tế hàng hóa.
Đến nay, diện mạo nông thôn đã thay đổi, đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao. Tỷ lệ hộ nghèo từ hơn 94% (năm 2016) giảm còn 72% (tháng 9/2020).
 |
|
Trồng sả đang mang lại những giá trị kinh tế nhất định cho người dân xã Leng Su Sìn. |
Đại diện UBND xã Leng Su Sìn chia sẻ: Ðể tiếp thêm động lực cho bà con phát triển kinh tế, từ nguồn vốn giảm nghèo bền vững, xã đã hỗ trợ, tạo sinh kế để hộ nghèo, cận nghèo có thêm tư liệu sản xuất, xây dựng các mô hình kinh tế mới, thành lập HTX…
Để tiếp tục giảm tỷ lệ hộ nghèo, thời gian tới, Leng Su Sìn tích cực hỗ trợ người dân áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, đồng thời thực hiện quy hoạch sản xuất nông - lâm nghiệp theo từng vùng tập trung, phát triển mạnh cây đặc sản, tạo ra khối lượng hàng hóa lớn nhằm thu hút đầu tư và thuận lợi cho tiêu thu.
Bên cạnh đó, xã sẽ thành lập thêm tổ hợp tác, HTX song song với việc hỗ trợ HTX Suối Voi phát triển theo hướng bền vững. Hiện, ngoài trồng sả và sản xuất tinh dầu, HTX Suối Voi còn thực hiện ghép cây dổi ăn hạt, trồng cây ăn quả, chế biến măng khô nhằm nâng cao thu nhập cho người dân và thành viên.
Huyền Trang
