Trước thực trạng người dân lạm dụng khai thác lâm sản gây ảnh hưởng nghiêm trọng diện tích rừng trên địa bàn huyện, dự án Trường Sơn Xanh đã tổ chức khoá đào tạo hướng dẫn kỹ thuật dệt thổ cẩm và phát triển các sản phẩm nâng cao cho phụ nữ đồng bào dân tộc thiểu số, nhằm tạo sinh kế cho đồng bào.
HTX là điểm sáng
Dự án Trường Sơn Xanh đã giúp nhiều bà con huyện miền núi A Lưới biết may, kết hợp giữa 2 nguyên liệu vải và thổ cẩm. Theo đó, những mảnh vải thừa được tận dụng làm phụ kiện và nhiều sản phẩm khác để tái chế, từ đó sinh kế của bà con cũng có nhiều cải thiện.
Công tác dạy nghề, truyền nghề giúp nghề dệt truyền thống ở A Lưới ngày càng phát triển (Ảnh TL). |
Bà Kê Thị Hạch, Tổ trưởng Tổ gia công trực thuộc HTX Thổ cẩm xanh A Lưới cho biết, nhờ có khóa đào tạo hướng dẫn kỹ thuật dệt thổ cẩm của dự án, 30 lao động của HTX là người dân tộc thiểu số đã biết kết hợp vải thổ cẩm với vải cotton để tạo ra sản phẩm mẫu mã bắt mắt, giảm giá thành.
Ngoài ra, từ những mảnh vải thừa, bà con đã tận dụng để thiết kế thành vỏ gối, khăn trải bàn, giày dép, bông tai… Việc làm này vừa góp phần giảm thiểu rác thải, vừa có thêm thu nhập để tránh lạm dụng tác động đến môi trường rừng.
Tương tự, dệt zèng là nghề truyền thống có từ lâu đời của người dân tộc Tà Ôi, huyện A Lưới. Để giữ được bản sắc và phát triển những giá trị văn hóa từ nghề dệt zèng, không thể không nhắc đến HTX dệt zèng thị trấn A Lưới, với sự dẫn dắt của nghệ nhân Mai Thị Hợp.
Đến nay, HTX đã thu hút được gần 100 phụ nữ làm nghề. HTX còn chủ động liên hệ tham gia các hội chợ triển lãm trong nước và các kỳ Festival Huế để trực tiếp tham gia và giới thiệu, quảng bá về nghề dệt zèng truyền thống của địa phương.
Phát triển dệt zèng theo hướng hàng hóa thông qua mô hình HTX không chỉ phù hợp với điều kiện, đặc điểm của người dân Tà Ôi, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho những người phụ nữ dễ dàng liên kết, tạo dựng mô hình sản xuất và hướng đến xuất khẩu.
Bên cạnh là hoạt động gìn giữ văn hóa truyền thống, việc phát triển HTX nghề dệt zèng do nghệ nhân Mai Thị Hợp đứng đầu đích thực là phương thức thoát nghèo hiệu quả của đồng bào dân tộc huyện A Lưới.
Bắt nhịp thị trường lao động
Chị Hồ Thị Miên, thành viên HTX dệt zèng thị trấn A Lưới cho biết, trước đây chị và các nữ giới Cơ Tu ở xã không ai biết dệt zèng. Sau khi được các chị em Tà Ôi ở HTX truyền nghề, chị và nhiều người khác đã có thêm việc làm với mức thu nhập 2,5-5 triệu đồng/người/tháng.
“Chúng tôi cốt yếu dệt zèng vào những lúc nhàn rỗi nhưng thu nhập cũng tương đối, nhờ đó mà gia đình thoát nghèo. Đây đích thực là nghề giúp bà con thoát nghèo hiệu quả”, chị Miên chia sẻ.
Công tác dạy nghề sẽ được huyện gắn với tạo việc làm, trong đó có sự tham gia của HTX, doanh nghiệp (Ảnh TL). |
Với những đóng góp của khu vực HTX, công tác dạy nghề nông thôn huyện A Lưới đang có những khởi sắc đáng kể. 5 năm qua, huyện đã tổ chức đào tạo cho gần 3.000 lao động khu vực nông thôn.
Các nghề nông - lâm nghiệp gồm chăm sóc và cạo mủ cao su, chăn nuôi, trồng và chăm sóc cà phê, nuôi ong mật. Nghề phi nông nghiệp có các nghề: chế biến món ăn, mộc mỹ nghệ, may công nghiệp, sửa chữa máy nông nghiệp, làm chổi đót…
Theo đánh giá của Phòng LĐ-TB&XH huyện A Lưới, trong khi các nghề nông nghiệp giúp người dân biết vận dụng kỹ thuật vào sản xuất, tăng năng suất lao động, thì các nghề phi nông nghiệp chưa mang lại hiệu quả cao, do trên địa bàn huyện chưa có nhiều HTX, doanh nghiệp tổ chức sản xuất để thu hút lao động sau đào tạo.
Để nâng cao hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn, trong thời gian tới, huyện sẽ chủ động gắn việc đào tạo nghề, tạo việc làm trở thành một tiêu chí bình xét mức hoàn thành nhiệm vụ hàng năm với chính quyền các xã, thị trấn.
Việc đào tạo nghề sẽ được tổ chức dựa trên nhu cầu thực tiễn và yêu cầu công việc của người lao động. Huyện sẽ tổ chức phân loại đối tượng, trình độ học vấn, độ tuổi và hoàn cảnh để đào tạo nghề cho phù hợp với khả năng tiếp thu. Việc đào tạo nghề cũng sẽ được gắn với giải quyết việc làm, đặc biệt là phối hợp với HTX, doanh nghiệp đào tạo theo đơn đặt hàng…
Mỹ Chí