Theo Tổng cục Thống kê, 7 tháng năm 2021, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt 2.791,3 nghìn tỷ đồng, tăng 0,7% so với cùng kỳ năm trước, nếu loại trừ yếu tố giá giảm 0,74% (cùng kỳ năm 2020 giảm 5,20%). Trong đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 7/2021 ước đạt 339,4 nghìn tỷ đồng, giảm 8,3% so với tháng trước và giảm 19,8% so với cùng kỳ năm trước.
Dịch bệnh Covid-19 khiến nhu cầu tiêu dùng trong nước giảm. |
Sự sụt giảm của cầu tiêu dùng nội địa khiến lạm phát cơ bản tháng 7/2021 giảm 0,06% so với tháng trước nhưng tăng 0,99% so với cùng kỳ năm trước.
Tính bình quân 7 tháng năm 2021, lạm phát cơ bản tăng 0,89% so với cùng kỳ năm 2020, thấp hơn mức CPI bình quân chung (tăng 1,64%), phản ánh biến động giá tiêu dùng chủ yếu do giá lương thực, giá xăng dầu, điện và giá gas tăng.
Mức lạm phát cơ bản tháng 7 và 7 tháng năm 2021 so với cùng kỳ năm trước đều là mức thấp nhất kể từ năm 2011.
Trao đổi với VnBusiness, TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế, Tài chính (Học viện Tài chính) khẳng định: “Mục tiêu kiềm chế lạm phát trung bình ở mức dưới 4% năm 2021 chắc chắn sẽ đạt được. Dù vậy, tình trạng lạm phát thấp do tổng cầu yếu hiện không hẳn là điều đáng mừng”.
Mức tăng CPI 7 tháng so với cùng kỳ năm trước giai đoạn 2016 - 2021 lần lượt là: tăng 1,82%, tăng 3,91%, tăng 3,45%, tăng 2,61%, tăng 4,07% và tăng 1,64%. Số liệu này của cơ quan thống kê cho thấy, dịch Covid-19 tái bùng phát trở lại đã ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống nhân dân và hoạt động của doanh nghiệp khiến cầu tiêu dùng yếu đi rất nhiều so với những năm trước.
Thực tế, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo kịp thời nhằm đảm bảo an sinh xã hội, đặc biệt là vùng ảnh hưởng trực tiếp từ dịch bệnh với tổng gói hỗ trợ là 26 nghìn tỷ đồng. Đồng thời, các địa phương đã chủ động xây dựng kịch bản ứng phó với đại dịch, chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thực hiện tốt công tác an sinh xã hội.
Ngoài các gói hỗ trợ của Chính phủ, nhiều tỉnh, thành phố cũng đã sử dụng một phần kinh phí ngân sách địa phương để hỗ trợ các nhóm yếu thế, người lao động… do vậy, đời sống của người dân cơ bản ổn định.
Các chuyên gia cho rằng, với những chính sách hỗ trợ cùng với chống dịch quyết liệt như hiện nay của các cơ quan quản lý và địa phương, dịch bệnh sẽ được kiểm soát trong quý III. Theo đó, nền kinh tế sẽ được khôi phục, nhu cầu tiêu dùng sẽ tăng.
Qua tính toán, TS. Nguyễn Đức Độ phân tích: Nếu tốc độ tăng giá được duy trì trong thời gian còn lại của năm mỗi tháng khoảng 0,27%, lạm phát so với cùng kỳ năm trước sẽ tăng từ mức 2,41% hiện nay lên 3,28% vào tháng 12/2021. Đồng thời, lạm phát trung bình cả năm sẽ ở mức 2,12%. Trường hợp giá xăng dầu tiếp tục tăng mạnh và CPI giả định tăng trung bình 0,5%/tháng thời gian tới, lạm phát so với cùng kỳ của tháng 12/2021 sẽ ở mức 4,71% nhưng lạm phát trung bình cũng chỉ ở mức 2,53%.
Vì vậy, các chuyên gia cảnh báo, dù tình hình lạm phát bình quân 7 tháng đầu năm khá thấp, nhưng không thể chủ quan trong điều hành giá. Bên cạnh cầu tiêu dùng trong nước vẫn yếu do tác động của dịch bệnh - là thách thức chính đối với tăng trưởng trong thời gian tới, trong các tháng cuối năm còn tiềm ẩn nhiều rủi ro trong công tác kiểm soát lạm phát đến từ tình hình thế giới như: giá nguyên vật liệu trên thị trường quốc tế tăng cao tác động đến thị trường trong nước qua kênh nhập khẩu, đẩy giá nguyên liệu sản xuất trong nước tăng cao, ảnh hưởng đến kiềm chế lạm phát.
TS. Nguyễn Đức Độ cũng nhấn mạnh, sự phục hồi kinh tế vừa qua chủ yếu nhờ xuất khẩu tăng mạnh. Tuy nhiên, trong tháng 7, xuất khẩu quay đầu giảm, cũng là vấn đề đáng lưu ý.
Theo Tổng cục Thống kê, trong tháng 7, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa thực hiện đạt 27 tỷ USD, giảm 0,8% so với tháng trước (tháng 6 đạt 27,2 tỷ USD) và tăng 8,4% so với cùng kỳ năm trước.
Tính chung 7 tháng năm 2021, kim ngạch xuất khẩu ước đạt 185,33 tỷ USD, tăng 25,5% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 48,52 tỷ USD, tăng 14,6%, chiếm 26,2% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 136,81 tỷ USD, tăng 29,9%, chiếm 73,8%.
Thanh Hoa