Chính phủ Ấn Độ kỳ vọng việc siết chặt quy định, đặc biệt là đối với đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực thương mại điện tử sẽ giúp kiểm soát tình trạng giảm giá "vô tội vạ" trên thị trường, nhằm bảo đảm ổn định ngành bán lẻ trong nước.
Kiểm soát chính sách giá "cá mập"
Cụ thể, các công ty thương mại điện tử hoạt động theo mô hình chợ điện tử sẽ phải áp dụng dịch vụ một cách nhất quán cho tất cả các nhà cung cấp sản phẩm đăng ký tham gia chợ điện tử, đồng thời không được ký kết thỏa thuận độc quyền với người bán.
Một công ty nhận vốn góp hoặc có hàng hóa chịu sự kiểm soát của một doanh nghiệp thương mại điện tử sẽ không được kinh doanh sản phẩm của mình trên nền tảng mà doanh nghiệp thương mại điện tử đó là đơn vị vận hành. Nôm na là anh có quan hệ mật thiết với ban quản lý của "chợ" nào thì không được bán hàng ở chợ đó!
Các doanh nghiệp thương mại điện tử có thể mua hàng số lượng lớn thông qua các đơn vị bán buôn của chính mình hoặc các công ty con trong tập đoàn; sau đó, bán sản phẩm cho một số đối tác nhất định, có thể là doanh nghiệp liên kết hoặc các công ty đã có thỏa thuận từ trước. Từ đây, hàng hóa được bán trực tiếp tới tay người tiêu dùng cuối cùng hoặc công ty bán lẻ với mức giá rất hấp dẫn.
Doanh nghiệp thương mại điện tử có chợ điện tử sẽ không được sở hữu hoặc kiểm soát hàng hóa trên chợ điện tử đó. Hàng tồn kho của một nhà cung cấp được coi là chịu sự kiểm soát của doanh nghiệp thương mại điện tử nếu hơn 25% giao dịch của nhà cung cấp là của chính doanh nghiệp thương mại điện tử đó.
Cơ chế hoàn tiền một phần cho khách hàng để kích thích mua sắm trực tuyến phải đảm bảo công bằng để duy trì một sân chơi bình đẳng, không được gây ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến giá cả hàng hóa dịch vụ, không phụ thuộc vào việc ai là bên mua (kể cả "người nhà của ban quản lý chợ").
Trước khi chính phủ Ấn Độ ban hành quy định mới, nhiều hãng bán lẻ Ấn Độ đã không ít lần phàn nàn về việc các tập đoàn lớn trong lĩnh vực thương mại điện tử, nhất là từ Mỹ, đang lợi dụng quyền kiểm soát hàng hóa của các công ty liên kết hoặc thông qua các thỏa thuận bán hàng độc quyền để bóp méo cạnh tranh trên chợ điện tử, từ đó dễ bề tiêu thụ nhiều mặt hàng ở mức giá thấp đến khó tin.
Họ lo ngại doanh nghiệp trong nước không thể cạnh tranh nổi với chiến thuật của đối thủ ngoại và thị trường bán lẻ không sớm thì muộn sẽ bị "cá mập" nước ngoài thôn tính.
 |
|
Amazon, Flipkart sẽ phải rà soát lại mô hình kinh doanh của mình tại Ấn Độ |
Đảm bảo cạnh tranh lành mạnh
Tháng 10/2018, Hiệp hội các nhà cung cấp hàng hóa trực tuyến Ấn Độ (AIOVA) kiến nghị lên Ủy ban Cạnh tranh Ấn Độ (CCI) về việc Amazon thiên vị những nhà cung cấp mà Amazon sở hữu cổ phần, như Cloudtail và Appario. AIOVA cũng kiến nghị tương tự đối với trường hợp Flipkart (của Walmart) với cáo buộc Flipkart vi phạm các nguyên tắc cạnh tranh bằng cách ưu ái một số đối tác nhất định.
Liên đoàn thương nhân Ấn Độ (CAIT) tuyên bố nếu chính sách mới được thực thi nghiêm túc thì các hành vi phản cạnh tranh, kiểu đặt giá "cá lớn nuốt cá bé", chiết khấu "khủng" trong thương mại điện tử sẽ không còn tái diễn nữa, đồng nghĩa với việc chặn đứng kế sách thôn tính thị trường bán lẻ Ấn Độ của các tập đoàn đa quốc gia thông qua con đường thương mại điện tử.
CAIT từng phản đối quyết liệt thương vụ Walmart mua lại doanh nghiệp nội Flipkart với giá 16 tỷ USD vì cho rằng thỏa thuận này sẽ tạo ra cạnh tranh không lành mạnh và dẫn đến tình trạng phá giá thị trường. Tuy nhiên, nỗ lực của CAIT không thành công.
Amazon Ấn Độ cho biết đang nghiên cứu quy định mới, trong khi Flipkart không đưa ra bình luận nào. Các chuyên gia cho rằng doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử sẽ phải rà soát lại mô hình kinh doanh của mình để đánh giá mức độ tuân thủ với những thay đổi mới.
Một số doanh nghiệp có thể sẽ cần tiến hành tái cơ cấu cho phù hợp. Trong khi đó, tác động của chính sách mới đối với dòng vốn FDI sẽ cần có thời gian để tìm câu trả lời.
Hải Châu
