Phó Thống đốc NHNN: Không để tình trạng người nông dân bị 'tắc đường' khi chuyển tiền

Phát biểu tại hội thảo "Ngày nông dân không dùng tiền mặt" trong khuôn khổ sự kiện Tuần lễ quốc gia nông dân chuyển đổi số do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức ngày 1/12, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng cho biết, Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025.

Mục tiêu đề án đặt ra từ 80% người dân từ 15 tuổi trở lên có tài khoản; số lượng điểm chấp nhận thanh toán không dùng tiền mặt lên trên 450.000 điểm; tốc độ tăng trưởng bình quân về số lượng và giá trị giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt đạt 20 - 25%/năm…

Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt ở khu vực nông thôn.

Theo các chuyên gia, để hoàn thành mục tiêu này, các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt phải được triển khai đồng bộ ở cả khu vực thành thị lẫn nông thôn, vùng sâu vùng xa. Tuy nhiên, có một thực tế hiện nay, các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt tại khu vực thành phố rất phát triển, tỷ lệ người dân sử dụng thanh toán điện tử ngày càng tăng. Ngược lại, ở khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa người dân vẫn chủ yếu dùng tiền mặt.

Nguyên nhân chủ yếu là do thói quen sử dụng tiền mặt của người dân nói chung và khu vực nông thôn trong giao dịch thanh toán, tiêu dùng. Một bộ phận người dân chưa có thói quen sử dụng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng cũng như các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt khác, nhất là những người lớn tuổi và ở khu vực vùng sâu vùng xa, kể cả những người đã có tài khoản ngân hàng.

Một số người dân có tâm lý e ngại tiếp cận công nghệ mới trong thanh toán điện tử, ngân hàng, sợ rủi ro, không an toàn trong sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt. Hơn nữa, trình độ dân trí khu vực nông thôn thấp hơn thành thị khiến cho việc triển khai nội dung và hình thức đào tạo khu vực nông thôn khó khăn hơn.

Ngoài ra, mạng lưới điểm giao dịch ngân hàng, trụ máy ATM chưa phân bố đều tại các huyện, thị nên khó triển khai đồng bộ. Theo TS. Cấn Văn Lực Chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Hà Giang, Bắc Kạn, Điện Biên, Cao Bằng, Lai Châu là những tỉnh chỉ có từ 4 - 5 ngân hàng hiện diện, phần lớn là các ngân hàng chính sách, ngân hàng có vốn Nhà nước như Agribank, BIDV... Trong khi đó, tại các thành phố lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh có 31/31 ngân hàng thương mại với số lượng chi nhánh, phòng giao dịch lên tới hơn 1.800, gấp 6,2 lần và 79,7 lần số ngân hàng thương mại và chi nhánh, phòng giao dịch tại các tỉnh.

Tại hội thảo "Ngày nông dân không dùng tiền mặt", nhiều nông dân phản ánh về việc chuyển tiền 2-3 ngày mới nhận được. Trước ý kiến này, Phó Thống đốc NHNN khẳng định: "Hiện người dân chuyển tiền là nhận được ngay lập tức. Chúng tôi sẽ làm rõ vì sao giao dịch chuyển tiền của nông dân lại chậm trễ như vậy", Phó thống đốc nhấn mạnh.

Theo lãnh đạo NHNN, hiện hệ thống ngân hàng giao dịch chuyển tới khoảng 700 ngàn tỷ đồng trong một ngày. Các văn bản luôn có 1 điều về bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người thanh toán thẻ, thanh toán di động.

Riêng về các giải pháp thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, hải đảo..., Phó Thống đốc cho biết, NHNN sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ một số nhiệm vụ. Chẳng hạn, cho phép triển khai thí điểm các mô hình thanh toán không dùng tiền mặt ở khu vực nông thôn với 3 mô hình ngân hàng hợp tác với các tập đoàn viễn thông, cửa hàng xăng dầu để cung ứng dịch vụ chuyển tiền nhanh tới người dân ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, những người chưa có tài khoản ngân hàng.

NHNN trình nghị định thay thế nghị định 101 năm 2012, trong đó đề xuất quy định về hoạt động đại lý thanh toán, qua đó tạo điều kiện cho người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa nơi không có chi nhánh ngân hàng được tiếp cận, sử dụng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt.

Nghiên cứu, ứng dụng những công nghệ mới vào lĩnh vực thanh toán để đưa ra những sản phẩm, dịch vụ tiện ích, phù hợp với hành vi tiêu dùng ở khu vực nông thôn.

Phó Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Phạm Tiến Nam cũng bày tỏ, trong vài năm trở lại đây, thanh toán không dùng tiền mặt được đông đảo người dân Việt Nam lựa chọn, thay thế cho phương thức thanh toán tiền mặt truyền thống. Việc phổ cập phương thức thanh toán không dùng tiền mặt ở khu vực nông thôn sẽ gặp khó khăn nếu như không có các giải pháp quyết liệt từ các bộ, ngành có liên quan.

Thanh Hoa