Nhìn lại năm 2021, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng bày tỏ: Vượt qua hàng loạt khó khăn, năm 2021, ngành ngân hàng tiếp tục hoạt động ổn định và đạt được nhiều thành tựu quan trọng, tín dụng toàn nền kinh tế tăng ngay từ đầu năm và cao hơn so với cùng kỳ năm 2020. Ước cả năm 2021 tăng 14% so với cuối năm 2020.
Điểm sáng triển vọng ngành ngân hàng năm 2022
Tổng dư nợ nền kinh tế đạt khoảng 10,38 triệu tỷ đồng, tăng 12,97% so với cuối năm 2020 (tổng vốn huy động của nền kinh tế đạt khoảng 11,23 triệu tỷ đồng, tăng 8,44%); 4/5 lĩnh vực ưu tiên có mức tăng trưởng cao hơn mức tăng tín dụng chung của nền kinh tế.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng. |
Nhìn về viễn cảnh năm 2022, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho rằng, câu chuyện về đại dịch COVID-19 vẫn chưa thể chấm dứt do sự xuất hiện của biến chủng Omicron từ cuối năm ngoái đang lây lan mạnh mẽ trên thế giới khiến triển vọng kinh tế, lạm phát toàn cầu năm 2022 khó dự báo đã đặt ra nhiều khó khăn, thách thức cho ngành ngân hàng.
Bên cạnh nỗi lo rủi ro lạm phát sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu điều hành chính sách tiền tệ (CSTT), ngành Ngân hàng cũng đang đối mặt với áp lực nợ xấu tăng cao. Thực tế cho thấy, dịch bệnh kéo dài trong suốt 2 năm và vẫn còn đang diễn biến phức tạp, những khó khăn như vòng quay vốn chậm, dòng tiền đứt gãy, doanh nghiệp bị sụt giảm doanh thu, mất khả năng thanh toán các khoản nợ đến hạn, gia tăng rủi ro về thu hồi nợ... sẽ tác động mạnh hơn đến hoạt động ngân hàng trong năm 2022 do có độ trễ.
Mặt bằng lãi suất cho vay năm 2021 tiếp tục giảm thêm 0,81%/năm, trong đó lãi suất cho vay ngắn hạn bình quân bằng VND đối với một số ngành, lĩnh vực ở mức 4,3%/năm, thấp hơn mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa theo quy định của NHNN (4,5%/năm).
Mặc dù nhận định còn nhiều khó khăn, nhưng điểm sáng về triển vọng ngành ngân hàng trong năm 2022 chính là các khoản thu nhập từ phí (phí dịch vụ, phí bán chéo bancassurance...), đây là một trong những động lực tăng trưởng của ngành ngân hàng thời gian qua tiếp tục sẽ được phát huy trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, với tốc độ chuyển đổi số trong ngành ngân hàng đang diễn ra vô cùng mạnh mẽ, các ngân hàng có cơ hội kiểm soát chi phí hoạt động tốt hơn. Cùng với đó là việc nỗ lực nâng cao tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) cũng như tiếp cận các nguồn vốn bán buôn với chi phí rẻ hơn sẽ giúp ngân hàng giảm chi phí vốn. Những yếu tố này sẽ tạo điều kiện cho ngân hàng có được thu nhập tốt hơn.
Bảy giải pháp thích ứng diễn biến mới
Theo Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, ngành ngân hàng đã đề ra bảy giải pháp căn cơ nhằm ứng phó với những diễn biến, tình hình mới để đảm bảo tăng trưởng trong năm 2022:
Thứ nhất, điều hành CSTT chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu năm 2022 bình quân khoảng 4%, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế. Năm 2022, định hướng tín dụng tăng khoảng 14%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế. Phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa để thực hiện tốt chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội sau khi được Quốc hội phê chuẩn…
Thứ hai, điều hành linh hoạt các giải pháp tín dụng nhằm kiểm soát quy mô, tăng trưởng tín dụng hợp lý, hướng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 và thiên tai.
Thứ ba, tiếp tục thực hiện hiệu quả công tác cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng theo “Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025” sau khi được cấp có thẩm quyền phê duyệt, trong đó tập trung xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém; phát triển hệ thống các tổ chức tín dụng đủ năng lực cạnh tranh trên thị trường nội địa, từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.
Thứ tư, đẩy mạnh thực hiện các giải pháp để kiểm soát và xử lý nợ xấu; ngăn ngừa, hạn chế tối đa nợ xấu mới phát sinh; ngăn ngừa tình trạng đầu tư chéo, sở hữu chéo và sở hữu có tính chất thao túng, chi phối trong các tổ chức tín dụng có liên quan. Tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của tổ chức tín dụng, đặc biệt là đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao. Phấn đấu duy trì tỉ lệ nợ xấu nội bảng ở mức an toàn (dưới 3%).
Thứ năm, tập trung đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động ngân hàng và hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt. Tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý tạo thuận lợi cho chuyển đổi số ngành ngân hàng, đáp ứng yêu cầu đối với các mô hình kinh doanh và sản phẩm dịch vụ mới trên nền tảng công nghệ thông tin, ngân hàng số, thanh toán số. Tăng cường đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán và chuyển đổi số.
Thứ sáu, NHNN cần tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp luật ngân hàng phù hợp với thực tiễn nhằm tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế phục hồi sau dịch COVID-19. Trong đó trọng tâm là xây dựng Luật Phòng, chống rửa tiền (sửa đổi); hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam; hoàn thiện việc đề xuất gia hạn Nghị quyết 42 về thí điểm xử lý nợ xấu của các TCTD...
Thứ bảy, NHNN thực hiện quyết liệt, hiệu quả cải cách hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh, duy trì chỉ số chiều sâu và nâng cao độ phủ thông tin tín dụng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp được tiếp cận tín dụng công bằng, minh bạch. Tiếp tục đổi mới việc tổ chức cơ chế một cửa, số hóa, điện tử hóa trong giải quyết thủ tục hành chính nhằm nâng cao chất lượng phục vụ, góp phần xây dựng Chính phủ số, nền kinh tế số.
"Ngoài ra, NHNN đẩy mạnh truyền thông theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu đối với hoạt động thông tin của NHNN và các cam kết quốc tế từ trước, trong và sau khi ban hành chính sách nhằm tạo sự đồng thuận của dư luận. Bám sát Nghị quyết 01 và các nghị quyết khác của Chính phủ, Chỉ thị 01 của Thống đốc NHNN, tập trung xây dựng kế hoạch với lộ trình, sản phẩm cụ thể; đồng thời tổ chức quán triệt đến từng cán bộ trong đơn vị để triển khai nghiêm túc, quyết liệt ngay từ đầu năm", người đứng đầu NHNN nhấn mạnh.
Ngành ngân hàng đóng vai trò là “huyết mạch” của nền kinh tế, vì thế khi nền kinh tế khó khăn do đại dịch COVID-19 thì hoạt động của ngành ngân hàng cũng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, nhìn lại một năm qua, cùng với nền kinh tế ngành ngân hàng đã vượt qua đại dịch, vẫn “ăn nên làm ra” nhờ dành nhiều nguồn lực cho đầu tư công nghệ, sự linh hoạt, đa dạng hóa nguồn thu của các ngân hàng. Kết quả này có được từ việc tích góp, "thắt lưng buộc bụng" trong nhiều năm qua để xử lý dự phòng rủi ro, đảm bảo đưa tỷ lệ nợ xấu xuống trong phạm vi cho phép...
Trong năm mới 2022, ngành ngân hàng với những kế hoạch và giải pháp rõ ràng, chắc chắn sẽ cùng nền kinh tế vượt qua đại dịch, 'bứt tốc" để tiến về phía trước.
Huyền Anh