Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, cơ quan này nhận được 5 kiến nghị của cử tri TP.HCM gửi tới trước kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV do Ban Dân nguyện và Văn phòng Chính phủ chuyển đến theo văn bản số 418/BDN ngày 2/11/2021 và văn bản số 8243/VPCP-QHĐP ngày 10/11/2021.
Một trong những kiến nghị được cử tri TP.HCM gửi tới NHNN là đề nghị NHNN mở rộng phạm vi khoản nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, phí phát sinh đến trước ngày 31/12/2021 (thay vì trước ngày 1/8/2021), cần cụ thể mức lãi suất giảm để các ngân hàng thương mại áp dụng.
Đến 20/12/2021, các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ với giá trị nợ lũy kế từ khi có dịch khoảng 607.000 tỷ đồng, hiện có khoảng 775.000 khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch được cơ cấu lại nợ, với dư nợ trên 296.000 tỷ đồng. (Ảnh minh hoạ: Int) |
Cùng với đó, mốc thực hiện cơ cấu lại nợ nên được gia hạn trước 30/12/2022 để tạo động lực mạnh mẽ cho các doanh nghiệp phục hồi sản xuất.
Theo lý giải của cử tri TP.HCM, các mốc thời gian mà Thông tư 14/2021/TT-NHNN gia hạn thêm vẫn chưa thỏa đáng, nhất là đến thời điểm này, doanh nghiệp vẫn đang đối diện với những khó khăn về tài chính tương tự, nên việc NHNN chọn mốc các khoản vay phát sinh trước ngày 1/8/2021 sẽ vô tình bỏ sót đối tượng thụ hưởng.
Trả lời cử tri, về đề nghị cho phép cơ cấu lại các khoản nợ phát sinh sau ngày 1/8/2021, theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng là không phù hợp. Bởi từ thời điểm sau ngày 1/8/2021, TCTD và khách hàng đã nắm được tình hình dịch bệnh lần thứ 4 nên các khoản nợ mới phát sinh đã phải cân nhắc thời hạn vay cho phù hợp với khả năng trả nợ của khách hàng.
"Nếu cho phép cơ cấu lại đối với khoản nợ mới phát sinh này đồng nghĩa với việc cho phép cơ cấu lại đối với các khoản nợ sẽ phát sinh trong tương lai, việc này có thể dẫn đến tình trạng các TCTD không thận trọng trong quá trình cấp tín dụng mới vì các khoản này đã được cho phép cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ (làm giảm tiêu chuẩn an toàn trong quá trình xem xét, phê duyệt cấp tín dụng). Đồng thời, có thể dẫn đến tình trạng TCTD và khách hàng lợi dụng chính sách để trục lợi, gây rủi ro cho hệ thống các TCTD", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh.
Liên quan đến việc quy định thời hạn ngày 30/6/2022 thay vì tháng 12/2022 như đề nghị của cử tri TP.HCM, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng thông tin: Căn cứ vào kế hoạch tiêm chủng vắc xin Covid-19 (hết quý I/2022 trên 70% dân số được tiêm vắc xin phòng Covid-19) và đến hết quý I/2022 sẽ giảm thiểu được tác động của dịch đến nền kinh tế để NHNN áp dụng thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, phí và giữ nguyên nhóm nợ được áp dụng đối với nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi phát sinh trong khoảng thời gian từ ngày 23/1/2020 đến ngày 30/6/2022 là phù hợp, giúp các doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 có thêm khoảng thời gian 3 tháng (so với mục tiêu tiêm chủng nêu trên) để phục hồi sản xuất, kinh doanh và sẽ có được các nguồn vốn, dòng tiền để trả nợ TCTD.
"NHNN sẽ tiếp tục theo dõi để đề xuất các giải pháp phù hợp với tình hình diễn biến của dịch bệnh, tiếp tục tạo điều kiện hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua dịch Covid-19, đảm bảo hỗ trợ đúng đối tượng, không để lợi dụng chính sách trục lợi, gây rủi ro cho hệ thống các TCTD", Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho hay.
Tại buổi họp báo ngày 28/12, NHNN thông tin, đến 20/12/2021, các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ với giá trị nợ lũy kế từ khi có dịch khoảng 607.000 tỷ đồng, hiện có khoảng 775.000 khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch được cơ cấu lại nợ, với dư nợ trên 296.000 tỷ đồng.
Đồng thời, miễn, giảm, hạ lãi suất cho trên 1,96 triệu khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch với dư nợ hơn 3,87 triệu tỷ đồng; tổng số tiền lãi lũy kế đã miễn, giảm, hạ cho khách hàng khoảng 34.900 tỷ đồng;
Các TCTD cũng cho vay mới lãi suất thấp hơn so với trước dịch với doanh số lũy kế từ 23/1/2020 đến nay đạt trên 7,4 triệu tỷ đồng cho khoảng trên 1,3 triệu khách hàng.
Bên cạnh đó, 16 ngân hàng thương mại (chiếm 75% tổng dư nợ nền kinh tế) cũng đã thực hiện có kết quả việc giảm lãi suất cho vay theo cam kết với Hiệp hội Ngân hàng. “Riêng 16 ngân hàng này cam kết đến hết năm sẽ giảm 20.700 tỷ đồng lãi suất. Nhiều ngân hàng đã đạt và vượt cam kết nhiều, thể hiện trách nhiệm cao, tinh thần đồng hành với doanh nghiệp. Đến thời điểm cuối tháng 11, con số này ước đạt 18.090 tỷ đồng, tương đương 87,78% so với cam kết”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú nói.
Về vấn đề nợ xấu, lãnh đạo NHNN cho biết, việc duy trì tỷ lệ nợ xấu dưới 3% chưa đạt được do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19.
Theo số liệu thống kê của NHNN, tỷ lệ nợ xấu nội bảng đến cuối năm nay là 1,9%, tăng 0,21% so với cuối năm 2020 (1,69%). Tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ bán cho VAMC chưa xử lý và các khoản nợ tiềm ẩn trở thành nợ xấu tăng lên mức 3,79%.
Tính toán một cách đầy đủ hơn đến cả dư nợ của khách hàng được cơ cấu lại theo Thông tư 01 (sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 03 và Thông tư 14) có nguy cơ chuyển thành nợ xấu thì tỷ lệ này dự báo là 8,2%.
“Tỷ lệ nợ xấu thậm chí có thể còn cao hơn nếu dịch tiếp tục. Cách đây 10 năm kể từ bong bóng bất động sản, nợ xấu lên đến 10-12%, chúng ta phấn đấu xử lý với sự vào cuộc từ cả hệ thống chính trị, nhưng sau hơn 10 năm thì lại đến dịch này”, Phó Thống đốc chia sẻ.
Theo lãnh đạo NHNN, câu chuyện nợ xấu sẽ cần đến hành lang pháp lý mạnh hơn để xử lý. NHNN cũng đã chỉ đạo các TCTD đánh giá thực trạng nợ xấu để xây dựng kế hoạch xử lý nợ xấu bảo đảm phù hợp với diễn biến dịch bệnh; đồng thời tiếp tục tích cực nâng cao chất lượng tài sản, kiểm soát chất lượng tín dụng, hạn chế phát sinh nợ xấu mới.
Thanh Hoa