Tại tọa đàm truyền thông với chủ đề “Ngân hàng số thúc đẩy phát triển những hệ sinh thái đặc thù” vừa qua, Ts. Cấn Văn Lực cho rằng nếu so sánh với tốc độ chuyển đổi số của các ngân hàng trên thế giới và ngay cả với các fintech tại Việt Nam hiện nay, tốc độ chuyển đổi của các ngân hàng Việt đang chậm hơn khá nhiều.
Thách thức niềm tin, thói quen
Theo ông Nguyễn Chiến Thắng, Giám đốc cao cấp ngân hàng số của VPBank, ngân hàng số là con đường phát triển tất yếu của các nhà băng. Trong đó, giá trị dữ liệu là tiền đề để phát triển.
Tuy nhiên, trong bối cảnh cạnh tranh giữa các mô hình kinh doanh số ngày càng gay gắt, doanh nghiệp (DN) nào tạo được niềm tin của người dùng khi tiếp cận với các sản phẩm của mình sẽ chiến thắng.
Ông Thắng chia sẻ: “Tôi đã từng được tham gia buổi nói chuyện của tỷ phú Jack Ma, người sáng lập tập đoàn Alibaba. Ông có chia sẻ rằng trong những ngày đầu thành lập, ông đặt mục tiêu phải “phá” được thói quen cũ người dùng, xây dựng niềm tin và để làm được điều này thì phải mang lại lợi ích cho người dùng”.
Ông Trần Hoài Nam, Phó Tổng Giám đốc TPBank, chia sẻ: “Ngày nào, chúng tôi cũng phải vắt tay lên trán để nghĩ cách tạo niềm tin khách hàng. Với một số DN, họ có thể tạo thói quen cho khách hàng bằng cách đưa ra một nguồn lợi ngay lập tức để khách hàng sử dụng và trải nghiệm, nói “mạnh vì gạo, bạo vì tiền” là vì vậy. Tuy nhiên, đối với ngân hàng, việc chạy theo cách này thì rất khó, nên giải pháp của chúng tôi là chọn một thị trường ngách rõ ràng với một sản phẩm rõ ràng chứ không đi vào thị trường rộng”.
Ngoài ra, để thay đổi thói quen người dùng, Phó Tổng Giám đốc TPBank cho rằng cũng cần những “ông lớn” tạo ra “làn sóng lớn” để lôi kéo khách hàng.
Theo bà Lê Thị Diễm Phương, Giám đốc mảng Phát triển thẻ DN và phát triển đại lý, khối DN nhỏ và vừa của VPBank, việc đem lại trải nghiệm cho khách hàng là điều quan trọng, nếu họ có trải nghiệm tốt thì tác động lan tỏa sẽ tốt hơn.
 |
|
Ngân hàng số phải cạnh tranh gay gắt hút khách hàng |
Triển khai mô hình 3C
“Để làm được việc này cần sự đồng hành cùng khách hàng. Bên cạnh đó, việc cung cấp kiến thức cho khách hàng cũng là điều quan trọng. VPBank mới đây đã phối hợp với Google tổ chức các hoạt động giúp DN quảng bá hình ảnh, đồng thời đưa ra các kiến thức về mặt tài chính, đồng hành cùng DN”, bà Phương cho biết.
Chia sẻ về thực trạng ngân hàng số tại Việt Nam, Ts. Cấn Văn Lực đánh giá, các Fintech, Bigtech năng động và từng bước cạnh tranh với ngân hàng. Cụ thể, trong xu thế kinh tế số, các trung gian thanh toán không phải là ngân hàng thương mại (NHTM) đã và đang phát triển khá nhanh, gồm các công ty công nghệ tài chính (Fintech) và các nhà mạng viễn thông, điện tử, công nghệ thông tin (Telcos, Bigtech), chủ yếu trong lĩnh vực thanh toán và cho vay ngang hàng.
Trong đó, sản phẩm ví điện tử là sản phẩm thông dụng nhất và có hành lang pháp lý đang dần hoàn thiện. Các Fintech cung ứng ví điện tử lâu năm như MoMo, Payoo gần như đã có chỗ đứng trên thị trường, trong khi Fintech mới như ZaloPay, hay AirPay (của SEA – Garena) cũng đang xuất hiện và thu hút khách hàng nhanh chóng.
Thống kê cho thấy, hiện nay tại Việt Nam có khoảng gần 70 công ty Fintech, với 29 trung gian thanh toán đã được Ngân hàng Nhà nước cấp phép cung ứng ví điện tử.
Bên cạnh đó, các Bigtech tại Việt Nam đang hình thành và đặt ra thách thức rất lớn cho các ngân hàng. Hiện nay, các công ty công nghệ lớn tại Việt Nam như FPT, Viettel, CMC, VNG, VC Corp… đã bắt đầu tiếp cận mảng dịch vụ tài chính thông qua phát triển công nghệ thanh toán điện tử và một số dịch vụ khác.
Theo ông Lực, các NHTM cần nỗ lực trong chuyển đổi số. “Nếu so sánh với tốc độ chuyển đổi số của các ngân hàng trên thế giới và ngay cả với các Fintech tại Việt Nam hiện nay, tốc độ chuyển đổi của các ngân hàng Việt Nam có lẽ đang chậm hơn khá nhiều”.
Tuy nhiên, ông Lực cho rằng cũng không quá đáng lo, bởi Việt Nam còn rất nhiều tiềm năng phát triển ngân hàng nói riêng và tài chính nói chung. Hiện nay, Việt Nam mới có khoảng 40% người lớn có tài khoản ngân hàng, trong khi tại Trung Quốc là 80%.
“Việc cạnh tranh giữa mô hình kinh doanh truyền thống với mô hình số như giữa NHTM với Fintech, Bigtech là xu thế tất yếu, càng cạnh tranh thì người tiêu dùng càng hưởng lợi”, ông Lực nói.
Bên cạnh đó, phân khúc khách hàng của các mô hình này cũng có những khác biệt. Chẳng hạn, Bigtech chủ yếu tập trung vào khách hàng của mình như Grab, Vingroup…, trong khi Fintech tập trung vào khách hàng nhỏ lẻ.
Đề xuất giải pháp để phát triển ngân hàng số, ông Lực cho rằng cần triển khai mô hình 3C: Cạnh tranh, Phối hợp tương tác và Hợp tác cụ thể với nhau, cùng nhau chia sẻ lợi nhuận doanh thu, chi phí.
Bên cạnh đó, cơ quan quản lý cần sớm có hành lang pháp lý để quản lý sự chia sẻ dữ liệu khách hàng tốt hơn.
Huyền Anh
