Vì nghèo khó nên người dân vùng bãi ngang ven biển Hải Ninh phải bới cát trồng cây khoai phụ thêm bữa ăn hàng ngày. Từ một nhà trồng rồi đến cả xã cùng trồng nên nguồn khoai dồi dào. Các hộ dân chuyển từ trồng khoai lấy củ để ăn sang bán rồi chế biến thành khoai deo để nâng cao thu nhập. Từ đây, HTX Sản xuất và chế biến khoai deo Hải Ninh ra đời để hỗ trợ người dân sản xuất và chế biến một cách bài bản nhằm nâng cao thu nhập, góp phần giảm nghèo bền vững.
Đặc sản vùng đất cát
Khi đi vào sản xuất, HTX đã đầu tư nhà xưởng, máy sấy công nghiệp, máy hút chân không công nghiệp, máy dập bao bì…
Bên cạnh tuân thủ theo cách thức sản xuất thủ công truyền thống gia truyền, HTX còn chú trọng đến yếu tố an toàn vệ sinh thực phẩm. Sản phẩm làm ra được đóng gói hợp vệ sinh, bao bì hiện đại, tiện lợi. Đây chính là một trong những nguyên nhân khiến khách hàng rất tin dùng.
Theo Ban giám đốc HTX, từ một món quà vặt nhưng nhờ sự đổi mới kịp thời, khoai deo Hải Ninh đã tìm được chỗ đứng trên thị trường, trở thành đặc sản được khách du lịch ưu chuộng và tin tưởng chọn làm quà tặng.
Khoai deo đã trở thành sản phẩm hàng hóa có giá trị kinh tế cao tại xã Hải Ninh. |
Không chỉ chú trọng chế biến, HTX còn tập trung phát triển vùng nguyên liệu. Trước đây, đất cát trắng ở Hải Ninh chỉ trồng được cây phi lao để lấy bóng mát và chắn cát bay. Khi có HTX thì phong trào trồng khoai theo hướng hàng hóa phát triển. Đây cũng là lúc đất đai được tận dụng triệt để, người dân tận dụng đất vườn, đất ngoài trảng cát để trồng khoai. Trước khi trồng, HTX hướng dẫn bà con bứt cỏ, lá phi lao… ủ với phân gia súc gia cầm bón cho khoai.
Vùng cát không thể chủ động được nước tưới nên HTX hướng dẫn người dân "lách vụ" bằng cách vào đầu xuân thì trồng khoai và đến đầu hạ là vào vụ thu hoạch. Ban đầu chỉ vài hộ, vài chục hộ làm nhưng sau đó thành sản xuất đại trà.
Giống khoai cũng là sự lựa chọn mới đưa đến được thành công. Qua nhiều năm, HTX mới chọn được giống khoai đỏ trồng đồng loạt như hiện nay. Giống khoai này chịu được hạn cao, củ nhiều và dài nên khi làm thành sản phẩm cũng đẹp mắt.
Mỗi năm, trung bình HTX sản xuất và chế biến khoai deo Hải Ninh sản xuất trên 40 tấn, đem lại tổng thu nhập trên 2,5 tỷ đồng/năm. Tùy thuộc vào việc bán tại chỗ hay đem đi nhập ở các nơi khác mà HTX giúp tạo việc làm cho 35 thành viên với mức lương 5 - 6 triệu đồng/người/tháng. Ngoài ra, HTX còn đứng ra thu mua khoai cho 250 hộ vệ tinh trong xã với mức giá bảo đảm có lãi.
Hiện thực hóa mục tiêu giảm nghèo
Sau khi chuyển đổi HTX thành công theo Luật HTX 2012 vào năm 2016, HTX đã nỗ lực trong tìm kiếm nguồn tiêu thụ ổn định, động viên thành viên tích cực sản xuất để nâng cao chất lượng, khẳng định giá trị sản phẩm cũng như cạnh tranh lành mạnh trên thị trường.
Đến nay, hiệu quả kinh tế hộ của các thành viên trong HTX được nâng lên rõ rệt, các dịch vụ đầu vào và dịch vụ đầu ra không ngừng được nâng cấp để đáp ứng nhu cầu của thành viên, người dân. Bên cạnh đó, HTX đã tự chủ trong hoạt động từ khâu cung ứng, tiêu thụ sản phẩm cho cả đối tượng không phải là thành viên.
Hầu hết người dân đều tận dụng diện tích đất cát để trồng khoai, nâng cao hiệu quả kinh tế. |
Theo Hội LHPN xã Hải Ninh nhờ trồng và chế biến khoai deo mà phần lớn hội viên phụ nữ có thêm việc làm trong thời gian nhàn rỗi hay mùa biển động, từ đó chung tay vào mục tiêu giảm nghèo bền vững...
Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm chỉ còn 3,2% theo chuẩn mới, thu nhập bình quân theo đầu người đạt gần 48 triệu đồng/năm, 100% số hộ có tivi và các phương tiện nghe nhìn khác, 100% số hộ dân sử dụng điện lưới quốc gia và dùng nước hợp vệ sinh, tỷ lệ lao động có việc làm đạt 92%.
Để tiếp tục giúp người dân giảm nghèo bền vững và nâng cao thu nhập, trong thời gian tới, xã Hải Ninh chú trọng củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động của các mô hình HTX, nhân rộng các mô hình HTX, doanh nghiệp tư nhân, trang trại, tổ hợp tác làm ăn có hiệu quả với đa dạng ngành nghề, như: chế biến thủy hải sản, khoai deo…
Đồng thời, xã chú trọng phát triển các loại hình dịch vụ quản lý và khai thác có hiệu quả bãi tắm Hải Ninh, nhất là sau khi tỉnh có quyết định quy hoạch sân golf Bảo Ninh - Hải Ninh. Địa phương sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để dự án FLC đầu tư trên địa bàn, xây dựng Hải Ninh thành điểm du lịch hấp dẫn, thu hút du khách trong chuỗi các sản phẩm du lịch của tỉnh và cả nước. Đây là điều kiện để thúc đẩy các mặt hàng nông sản chế biến tại chỗ.
Như Yến