Rô Men là một trong tám xã nghèo của huyện Đam Rông. Công cuộc giảm nghèo ở Rô Men từng gặp nhiều khó khăn vì thuộc vùng sâu vùng xa và lại là nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống.
Thay đổi nếp nghĩ, cách làm
Tuy nhiên, với mong muốn người dân được cải thiện đời sống, những năm qua, các cấp chính quyền xã Rô Men đã kết hợp chặt chẽ với huyện Đam Rông tập trung mọi nguồn lực cho công tác xóa đói, giảm nghèo.
Trong đó, xã đã triển khai nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ đồng bào vốn để mở rộng sản xuất, hướng dẫn áp dụng khoa học - kỹ thuật vào trồng trọt, chăn nuôi…
Đến nay, những vùng chuyên canh nông sản hàng hóa dần hình thành như: vùng nuôi cá tầm, vùng trồng dứa mật, mô hình nuôi tằm… là minh chứng cho bước đi hiệu quả trong công cuộc giảm nghèo của mảnh đất này.
Điều đặc biệt là nhiều đồng bào dân tộc thiểu số ở Rô Men đã thay đổi cách nghĩ, cách làm kinh tế. Từ những vùng đất hoang hóa, kém hiệu quả trước kia giờ đây đều là nguồn sinh kế bền vững cho các hộ gia đình.
Chẳng hạn như mô hình trồng dâu nuôi tằm đang mang lại nguồn thu nhập ổn định, giúp nhiều thanh niên và gia đình M'Nông trong xã thoát nghèo; từ đó lan tỏa mô hình này đến các hộ khác trên địa bàn.
Anh Pang Tas Y Bang, Bí thư chi đoàn xã cho biết từ những khu ruộng trồng ngô kém hiệu quả, với sự hỗ trợ kịp thời của Nhà nước, thông qua nguồn vốn 30A của Chính phủ về giảm nghèo nhanh và bền vững, anh và nhiều hộ gia đình khác đã quyết tâm lựa chọn cây dâu, con tằm làm mũi nhọn kinh tế để thoát nghèo. Nhờ đó, cuộc sống của gia đình anh đã có những bước khởi sắc rõ rệt, kinh tế ổn định.
Trồng dâu nuôi tằm đang giúp người dân Rô Men nâng cao thu nhập, thoát nghèo. |
Thấy được lợi ích kinh tế từ cây dâu, con tằm, anh đã cùng 10 hộ gia đình khác thành lập câu lạc bộ và dần dần phát triển lên thành tổ hợp tác trồng dâu nuôi tằm để lấy kén. Trung bình mỗi năm thu nhập của mỗi hộ thành viên đạt hơn 100 triệu đồng, cao gấp 4 - 5 lần so với trồng ngô.
Cũng giống như anh Pang Tas Y Bang, gia đình chị Móc K'Đen, xã Rô Men nhiều năm loay hoay với cuộc sống thiếu thốn, bữa đói, bữa no đã khiến chị càng quyết tâm để thay đổi cuộc sống trên mảnh đất nghèo.
Sau một thời gian tìm hiểu, chị quyết tâm cùng một số hộ dân đầu tư trồng dứa mật. Nhờ chăm chỉ lao động, tự giác tìm tòi học hỏi và mạnh dạn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nên diện tích dứa mật phát triển khá tốt, cho nguồn thu nhập ổn định.
Điều thuận lợi là đến nay, xã Rô Men đã thành lập được tổ hợp tác dứa Rô Men nhằm hỗ trợ nhau sản xuất và liên kết với doanh nghiệp thu mua để chế biến. Bình quân mỗi ha dứa trồng khoảng 20.000 cây, với trọng lượng 1,5 - 2kg/quả, năng suất sẽ đạt khoảng 30 - 40 tấn/ha. Như năm nay, giá dứa dao động ở mức 6.000 - 10.000 đồng/kg thì lợi nhuận trên 1 diện tích dứa cao hơn nhiều loại cây trồng khác ở địa phương.
Được sự hỗ trợ của các cấp, ngành chức năng UBND huyện Đam Rông, từ năm 2021 sản phẩm trái dứa tươi của tổ hợp tác đã được công nhận là sản phẩm đạt chuẩn OCOP hạng 3 sao. Điều này giúp sản lượng bán hàng của tổ hợp tác tăng 15%, doanh thu tăng 20%, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho nhiều người dân địa phương.
Theo đánh giá của Hội Nông dân xã Rô Men, đến nay không ít đồng bào dân tộc thiểu số ở trong xã đã ý thức được rằng, trước mắt họ sẽ cố gắng lao động, áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất hiệu quả để làm tấm gương cho chính người thân trong gia đình. Người dân cũng hiểu rằng nếu cố gắng làm việc sẽ giúp gia đình có cơm ăn, áo mặc. Khi gia đình có cơm ăn áo mặc thì sẽ bớt đói nghèo. Điều này hoàn toàn khác so với tâm lý ỷ lại, trông chờ hoàn toàn vào sự hỗ trợ của Nhà nước khoảng 5 năm trước đây.
Nền tảng phát triển kinh tế tập thể
Nếu như năm 2016, xã Rô Men còn khoảng 400 hộ nghèo thì từ khi đẩy mạnh liên kết sản xuất, trung bình mỗi năm, tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm 7- 8%. Thu nhập bình quân đầu người trong xã đến nay đạt khoảng 40 triệu đồng/người/năm.
Đặc biệt, thôn 3 với 100% hộ đồng bào dân tộc thiểu số đã trở thành thôn mạnh về kinh tế; thôn không rượu, không thuốc lá; thôn duy nhất không còn hộ nghèo.
Rô Men hiện nay được đánh giá là nơi đất lành của huyện Đam Rông. Và cũng chính vì đất lành nên Rô Men đã trở thành điểm đến của nhiều dân tộc thiểu số từ núi rừng Tây Bắc vào lập nghiệp. Chính vì thế mà việc giảm nghèo ở Rô Men được coi như một kỳ tích mà hiếm địa phương nào trong huyện làm được.
Mô hình nuôi cá tầm của HTX Nông nghiệp Gia Phát mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội so với trồng cà phê. |
Một điểm nhấn trong quá trình giảm nghèo ở Rô Men là xã đi từ thành lập các câu lạc bộ, tổ hợp tác nhằm tạo thuận lợi cho người dân liên kết sản xuất. Sau đó, từ các mô hình này sẽ phát triển lên thành các HTX. Hướng đi này tuy không mới nhưng lại rất hiệu quả khi vừa giảm sự bỡ ngỡ cho đồng bào dân tộc thiểu số khi bắt tay vào làm ăn theo kiểu “mua chung bán chung”, đồng thời giúp người dân vững bước gắn bó với mô hình kinh tế tập thể.
Hiện, một tổ hợp tác nuôi cá tầm của xã đã phát triển lên thành HTX Nông nghiệp Gia Phát tại xã Rô Men. Mô hình này đang giúp mỗi thành viên của HTX thu lợi nhuận khoảng 400 triệu đồng/400m2. Trong khi 3-4 năm trước đó, thâm canh cây cà phê trên cùng diện tích 400m2 cũng chỉ cho năng suất cao nhất khoảng 150kg nhân, doanh thu chưa tới 5 triệu đồng.
Không chỉ hỗ trợ nhau, các thành viên trong câu lạc bộ, tổ hợp tác, HTX còn chia sẻ kinh nghiệm cho người dân trong xã, giúp họ tiếp cận nguồn vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội dành cho hộ nghèo, cận nghèo (từ 50 - 100 triệu đồng/hộ) để triển khai hiệu quả mô hình làm kinh tế. Từ đó, nhiều hộ đã thoát nghèo khi có nguồn thu nhập ổn định từ 7-8 triệu đồng/tháng.
Nhằm tiếp tục giúp người dân phát triển kinh tế, nâng cao thụ nhập, thời gian tới, xã Rô Men sẽ kết hợp với huyện Đam Rông giải quyết tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt; giúp người dân, tổ hợp tác, HTX phát triển nông, lâm nghiệp bền vững theo chuỗi giá trị…
Tùng Lâm