HTX trao sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số ở Bình Thuận

Không chỉ có nhu cầu liên kết làm kinh tế, ở nơi có các doanh nghiệp chế biến nông sản, đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh ngày càng có nhu cầu tổ chức HTX để tạo thuận lợi cho việc hợp đồng cung ứng nông sản cho doanh nghiệp và tiếp thu sự hỗ trợ, giúp đỡ từ các doanh nghiệp về vốn và kỹ thuật.

Đến nay, ngoài số HTX kiểu cũ chuyển đổi có hiệu quả, đã có hàng trăm tổ hợp tác và hàng trăm HTX kiểu mới ra đời một cách tự nguyện ở Bình Thuận với sự tham gia, sáng lập từ người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Điều đó cho thấy nhu cầu phát triển các hình thức kinh tế tập thể giản đơn đã thật sự phổ biến và nhu cầu và điều kiện để phát triển HTX cũng ngày càng chín muồi Bình Thuận.

Hiện nay, toàn tỉnh Bình Thuận có 3.096 Tổ hợp tác với 125.969 thành viên, có 203 HTX, với 48.533 thành viên, giảm 0,97% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, có 181 HTX đang hoạt động, 22 HTX ngừng và tạm ngừng hoạt động, tổng nguồn vốn hoạt động là 3.390,8 tỷ đồng, doanh thu 6 tháng đầu năm đạt 78,9 tỷ đồng.

Trong đó, doanh thu trong lĩnh vực nông nghiệp đạt 13,9 tỷ đồng; lĩnh vực thủy sản đạt 6,4 tỷ đồng; lĩnh vực giao thông vận tải đạt khoảng 27,4 tỷ đồng; lĩnh vực thương mại, dịch vụ có doanh thu đạt gần 3,0 tỷ đồng; công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp đạt 800 triệu đồng; lĩnh vực Quỹ tín dụng nhân dân doanh thu đạt 26,3 tỷ đồng; lĩnh vực xây dựng đạt 1,2 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, tỉnh còn có một Liên hiệp HTX thanh long Bình Thuận. Mặc dù trong 6 tháng đầu năm 2022 bị ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 hoạt động sản xuất, kinh doanh bị ngưng trệ, nhưng Liên hiệp HTX thanh long Bình Thuận đang tiếp tục xây dựng, giới thiệu các HTX thành viên tham gia kết nối chuỗi sản xuất và tiêu thụ trái thanh long với các tỉnh bạn để mang lại hiệu quả cho các thành viên.

Có thể nói, kinh tế tập thể, HTX trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua phát triển ổn định. Các HTX nông nghiệp đã từng bước khắc phục được những khó khăn, thay đổi phương thức sản xuất, chú trọng vào sản xuất nông nghiệp theo các tiêu chuẩn an toàn, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong canh tác. Các hoạt động quảng bá sản phẩm, tiếp cận thị trường và chuyển đổi số cũng được các HTX quan tâm thực hiện.

Trong thời gian qua, các mô hình kinh tế tập thể, HTX đã và đang từng bước giúp đồng bào dân tộc thiểu số ở Bình Thuận ổn định cuộc sống.

Cụ thể, các HTX là tổ chức tạo việc làm, cung cấp dịch vụ giúp thành viên, hộ đồng bào dân tộc thiểu số phát triển sản xuất kinh doanh. Theo thống kê của VnBusiness, tạo việc làm là lợi ích quan trọng nhất mà HTX mang lại cho thành viên, đặc biệt là đối với các thành viên không tổ chức hoạt động kinh tế hộ (tỷ lệ đồng ý trên 82%).

Kinh tế tập thể với nòng cốt là HTX góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho thành viên cũng như người dân là đồng bào dân tộc thiểu số.

HTX có vai trò tương đối quan trọng trong việc tạo việc làm và cung cấp hàng hóa dịch vụ cho các thành viên, hộ đồng bào dân tộc thiểu số. Các hộ đồng bào dân tộc thiểu số dù không tham gia HTX nhưng được hưởng lợi nhiều hơn trên khía cạnh công ăn việc làm, tỷ lệ thu nhập từ HTX/tổng thu nhập của nhóm này cũng cao hơn nhóm gia đình đồng bào dân tộc thiểu số không tham gia HTX. Điều này cũng được thể hiện rõ qua kết quả khảo sát trong bảng 2

Kinh tế tập thể, HTX còn tăng sức mạnh liên kết giữa các hộ thành viên trong sản xuất kinh doanh. 

Từ thực tế cho thấy, HTX là tổ chức có vai trò phát huy sức mạnh của sự hợp tác cho các thành viên. Kết quả điều tra cũng chỉ ra rằng ngoài phục vụ các thành viên, các HTX còn phục vụ các hộ gia đình ngoài HTX có hoàn cảnh khó khăn hơn (hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số).

Thông qua việc phát triển mô hình HTX, kinh tế tập thể tạo việc làm và tăng thu nhập cho thành viên.

Tuy không chiếm ưu thế nhưng kết quả thăm dò cũng chỉ ra rằng thu nhập từ HTX quan trọng hơn đối với các thành gia đình không tham gia HTX. Chính vì vậy, việc thu hút người dân, các hộ đồng bào dân tộc thiểu số tham gia HTX có vai trò quan trọng trong thúc đẩy kinh tế, nâng cao thu nhập cho các hộ gia đình này

Trong quá trình phát triển mô hình HTX ở Bình Thuận cho thấy, trình độ học vấn của đồng bào dân tộc thiểu số ở Bình Thuận còn thấp. Chính vì vậy phải làm thay đổi sâu sắc từ cách nhìn nhận của các hộ đồng bào dân tộc thiểu số về kinh tế tập thể, HTX là điều cần thiết.

Và để làm được điều này, ngành giáo dục địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đưa kinh tế tập thể vào trong các chương trình giáo dục, dạy nghề để tạo sự gần gũi đối với người dân.

Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số, thành viên HTX vay vốn đơn giản để đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, phát triển chuỗi giá trị hàng hóa thông qua mô hình HTX. Cung cấp thông tin và hướng dẫn họ các thủ tục vay vốn hoặc có thể cho vay bằng các hiện vật.

Tỉnh Bình Thuận cần có chính sách hỗ trợ vốn để người dân, thành viên HTX là đồng bào dân tộc thiểu số mua máy móc, vật tư nông nghiệp để chương trình kích cầu nông nghiệp đạt hiệu quả hơn, nhằm tăng năng suất, giảm giá thành sản phẩm.

Ngoài ra, nên thường xuyên tổ chức các buổi giới thiệu, tập huấn ứng dụng các sản phẩm, máy móc nông nghiệp phục vụ sản xuất...